آنالیز: آیا بارسلونا این فصل شبیه استوک‌سیتی بازی می‌کند؟
هفت‌یک- منصفانه است اگر بگوییم که جو بارسلونا در حال حاضر چندان خوشایند نیست.
نادیده گرفتن هیاهوی بیرون از زمین غیرممکن است چرا که بدهی 1.2 میلیارد یورویی یعنی یکی از معروف‌ترین باشگاه‌های جهان با چشم انداز بسیار محتمل ورشکستگی روبرو است. البته این شرایط سخت مالی به درون زمین هم نفوذ کرد و بارسلونا مجبور شد بعضی از ارزشمندترین دارایی‌هایش را واگذار کند- شامل لیونل مسی، بهترین بازیکن تاریخ این باشگاه (که با توجه به این که یوهان کرویف و دیه‌گو مارادونا نیز این پیراهن را بر تن کرده بودند، معنای بسیاری دارد).
مشخص بود که چنین اتفاقاتی باعث افت کیفیت عملکرد بارسلونا در زمین می‌شود اما هواداران همچنان انتظار دارند که نمایشی بهتر از نمایش فعلی ببینند.
تیم رونالد کومان امروز (پنجشنبه) پیش از بازی امشب برابر کادیز در رده هشتم جدول رده‌بندی لالیگا قرار دارد و تساوی 1-1 خانگی روز دوشنبه برابر گرانادا نه صرفا به دلیل نتیجه ضعیف، بلکه به این دلیل قابل توجه بود که آنها 54 سانتر روی محوطه جریمه حریف ارسال کردند- بیشترین تعداد سانتر ارسال شده از سوی تیم بارسلونا پس از نووامبر 2016 (توضیح مترجم: بارسا مقابل کادیز به تساوی 0-0 رسید و پس از آن لوانته را 3-0 شکست داد).
سبک ارسال توپ بلند مورد استفاده آنها به این معنا بود که جرارد پیکه، مدافع میانی تیم، در دقیقه 75 و در حالی که گرانادا با یک گل پیش بود به عنوان مهاجم نوک به زمین رفت. وظیفه این مدافع 1.94 متری این بود ضربات سر اول را به این امید بزند که توپی جلوی پای یکی از هم‌تیمی‌ها بیفتد.
کومان در توضیح این تصمیم گفت:” ما باید بخشی از سبک بازی خودمان را فدا می‌کردیم تا برای کسب نتیجه تلاش کنیم و این کار را با ارسال سانتر به جای بازی از میانه میدان انجام دادیم. اگر به لیست بازیکنان حاضر برای این بازی نگاه کنید، متوجه می‌شوید که این تنها کاری بود که از دست ما برمی‌آمد. وقتی هیچ فضایی نیست، ما نمی‌توانیم تیکی‌تاکا بازی کنیم. بنابراین این یعنی ما مجبور هستیم تلاش کنیم و راهی دیگر برای بازی بیابیم.”
سانتیاگو سگورولا، ستون‌نویس روزنامه آ.اس، در شبکه رادیویی اونداسرو مدعی شد:” این سبک بسیار بد است، این یکی از بدترین بارساهایی است که من در طول دهه‌ها به تماشای بازی آن نشسته‌ام. شما می‌توانید بازیکنانی بهتر یا بدتر داشته باشید اما نمی‌توانید مانند استوک سیتی باشید، تیمی بدوی؛ نمی‌توانید میراث خودتان را دور بیندازید. کوتینیو، بوسکتس و سرخی روبرتو در این تیم بودند.”
به نظر می‌رسید که سگورولا به تیم استوک در حدود یک دهه قبل اشاره می‌کرد، زمانی که تونی پالیس هدایت آنها را برعهده داشت و با اهمیت دادن به فیزیک بدنی و قدرت بازیکنان به جای استفاده از بازیکنان بااستعداد تکنیکی و ریزنقش، آنها را به یکی از تیم‌های همیشگی لیگ برتر و فینالیست جام حذفی تبدیل کرد.
برحسب اتفاق، پپ گواردیولا نیز در همان بازه زمانی هدایت یکی از بهترین نسل‌های بارسلونا در تاریخ این باشگاه را برعهده داشت. آنها همان فصل را با قهرمانی در لالیگا و پیروزی 1-3 بر منچستریونایتد در ومبلی و فتح لیگ قهرمانان به پایان رساندند؛ در حالی که تیم پالیس نیز دو هفته قبل در فینال جام حذفی با یک گل برابر منچسترسیتی شکست خورده بود.
دلیل اشاره سگورولا به استوک آن سال‌های باید این باشد که فوتبال آنها در این فصل نشان داده که این تیم مانند چند سال گذشته فوتبالی روستایی ارائه نمی‌دهد. آنها در رده پنجم چمپیونشیپ قرار گرفته‌اند، دو امتیاز کمتر از امتیاز لازم برای صعود مستقیم دارند و بعضی از بازی‌های‌شان تحت هدایت مایکل اونیل شبیه بارسلونا بوده است.
این گل استوک برابر ناتینگهام فارست در ماه آگوست فوق العاده بود- مطمئنا نامزد دریافت جایزه بهترین گل فصل چمپیونشیپ خواهد شد (از اینجا تماشا کنید).
بنابراین تمام این مسائل به این سوال منتهی می‌شود- آیا سبک‌های بارسلونا و استوک در این فصل واقعا شبیه به یکدیگر شده است؟
***
اگر هر تردیدی برای انکار این شباهت وجود داشته باشد، آن را در اینجا مطرح می‌کنیم.
این اقدامی جدی نیست- ما اساسا قهرمان 26 دوره لالیگا را با قهرمان دو دوره چمپیونشیپ مقایسه نمی‌کنیم. اما برای جذابیت این ماجرا با ما همراه باشید. می‌دانید جذابیت و سرگرمی چیست؟
اولا که اصرار بارسلونا روی بردن بازی به کناره‌ها و ارسال سانتر برابر گرانادا بسیار زیاد بود. در حالی که تیم برای رسیدن به گل تمام تلاش خود را می‌کرد، انتخاب سانتر در اولین فرصت ممکن بسیار نسنجیده بود. اینجا ما اریک گارسیا را می‌بینیم که توپ را به کناره‌ها برای اسکار مینگِسا می‌فرستد…
… بازیکنی که بلافاصله آن را روی محوطه جریمه سانتر می‌کند. پیکه سعی می‌کند به توپ برسد اما گرانادا چهار بازیکن دارد که بر سه بازیکن بارسلونا برتری عددی دارند. احتمالات نشان می‌دهد که در چنین شرایطی امکان این که توپ به بازیکن خودی برسد، نیست.
توپ دفع می‌شود اما بارسلونا بار دیگر تصاحب توپ را در جلوی زمین در اختیار می‌گیرد. فرانکی دی‌یونگ بار دیگر آن را به مینگسا می‌رساند که توپ دیگری را در فاصله چند ثانیه پس از آن سانتر ناموفق باز هم روی محوطه جریمه ارسال می‌کند. و این بار پنج بازیکن گرانادا در برابر سه بازیکن بارسلونا قرار دارند.
برحسب اتفاقات این سانترهای امیدوارانه- یا از سر ناامیدی- از سوی بارسلونا در نهایت گل مساوی را به همراه دارد.
دی‌یونگ در آخرین دقیقه وقت قانونی بازی سانتری را از مناطق دفاعی‌تر به سمت محوطه جریمه ارسال می‌کند که از نشانه‌های سبک بازی “موقعیت بیشترین فرصت گلزنی” متعلق به چارلز هیوز، مدیر سابق کمیته مربیان اتحادیه فوتبال انگلیس، است و بازیکن هلندی امید دارد که سانترش منجر به باز شدن دروازه حریف شود.
این توپ به رونالد آرائوخو، مدافع میانی بارسلونا، می‌رسد که آن را با سر به محوطه جریمه می‌فرستد، پیکه مالکیت توپ را در اختیار گرفته و گابی را پیدا می‌کند. آرائوخو وارد محوطه جریمه شده و بین دو مدافع حریف به هوا می‌پرد…
… تا با ضربه سر توپ را وارد دروازه کرده و حساب بازی را 1-1 کند.
در مجموع این گلی است که تماشای به ثمر رساندن آن توسط برنلی باعث شگفتی نیست چون بازیکنانی چون جیمز تارکوفسکی، بِن می و کریس وود در این روند دخیل هستند.
در عین حال کسی باید به سگورولا بگوید که گل‌های معمول استوک دیگر پرتاب اوتی توسط روری دِلَپ برای رایان شاوکراس، رابرت هوث یا پیتر کراوچ نیست، بلکه با بازیسازی درستی از دفاع به ثمر می‌رسد.
مانند گلی که برابر فارست به ثمر رسید، می‌توانیم مثال دیگری را در زیر در جریان دیدار آنها برابر بارنزلی در این ماه ببینیم.
جو آلن می‌آید تا توپ را از هری سوتار، مدافع میانی این تیم، بگیرد…
… سپس یک و دوی زیبایی با رومین سایرز می‌کند تا فضا در برابرش باز شود. به نفوذ نفر سوم از سمت راست توجه کنید که تام اسمیت، وینگ-بک تیم، در نزدیکی خط طولی است.
آلن حالا پاس درخشانی را از کنار مدافع کناری بارنزلی ارسال می‌کند تا اسمیت از آنجا نفوذ کند…
و توپی را به محوطه شش قدم حریف ارسال کند…
… تا آن را به سم ساریج در تیر دورتر برساند و او نیز ضربه پایانی را به توپ بزند.
این نمایشی درخشان از سوی بازیکنان اونیل بود- و ارزشش این فریاد از سوی تماشاگران حاضر را داشت که “آیا شما بارسا با لباس مبدل هستید؟”
خب، اجازه بدهید با بررسی آماری به سبک هر تیم در لیگ خودش نگاهی کنیم.
اولا، ما می‌توانیم به “سرعت مستقیم” هر تیم نگاه کنیم که نشانگر میزان سرعتی است که آنها با استفاده از آن توپ را به سمت دروازه پیش می‌برند (بر اساس متر بر ثانیه). اعداد بالاتر نشانگر این است که هر تیم اشتیاق بیشتری برای پیش بردن سریع توپ دارد.
سرعت حمله آنها می‌تواند به صورت موازی با چگونگی حفظ توپ هر تیم در زمان مالکیت آن بررسی شود که توسط “تعداد پاس‌ها در هر توالی” محاسبه می‌شود. پاس‌های بیشتر در هر توالی نشانگر بازیسازی حساب‌شده‌تر، چرخش بیشتر توپ در زمان مالکیت آن به جای حرکات سریع و عجولانه رو به جلو است.
تا به این جای فصل، سرعت مستقیم استوک با 1.3 متر بر ثانیه باعث شده که آنها هفتمین تیم کُند در چمپیونشیپ باشند و نشان می‌دهد که آنها در رساندن توپ به جلوی زمین چندان سریع نیستند. در واقع میانگین 3.4 پاس در هر توالی جز بالاترین آمارها در این لیگ 24 تیمی به حساب می‌آید. این آمارها در کنار هم به ما می‌گوید که سبک این تیم به جای بازی عجولانه و مستقیم، در واقع کند و حساب‌شده است.
استوک در این فصل برخلاف سال‌های گذشته کمتر به فوتبال مستقیم رو می‌آورد.
این سب چه تضادی با عملکرد بارسلونا تا به این جای فصل داشته است؟
خب، سرعت مستقیم آنها مانند استوک است و این تیم توپ را با سرعت میانگین 1.3 متر بر ثانیه به جلوی زمین برده است. در همین حال، میانگین 4.5 پاس در هر توالی بالاترین آمار در لالیگاست که نشان می‌دهد آنها به طور معمول در این فصل توپ را به صورت عجولانه جلو نبردند. در عوض مشخص می‌شود که آنها توپ را در جریان بازیسازی خود بارها در سراسر زمین به گردش درآورده‌اند- فقط زیرکی آنها برای ایجاد فرصت حمله از روی این بازیسازی کم بوده است.
بارسلونا همچنان در این فصل بیشتر براساس فوتبال مالکانه بازی می‌کند.
این سبک بر اساس مالکیت توپ بدون ایجاد موقعیت یکی از دلایل اصلی ناامیدی ایجاد شده در بارسلونا بوده است- توپ با سرعت و انرژی کافی به جلوی زمین نمی‌رسد.
باید به این نکته نیز توجه کرد که 46 درصد پاس‌های آنها در بازی دوشنبه شب برابر گرانادا رو به عقب بوده که برای تیمی که به دنبال عبور از سد دفاعی حریف است، عدد بسیار زیادی به حساب می‌آید.
**
در مجموع شاید بارسلونا و استوک سیتی در حال حاضر در سبک تیمی خود چندان بی‌شباهت هم نباشند. علیرغم اظهارات سگورولا در مقایسه بارسلونا با استوک، به نظر می‌رسد که شاید برعکس این موضوع در حال حاضر صادق باشد چرا که این تیم انگلیسی به تیمی متمرکزتر و پالوده‌تر از آنچه در سال‌های قبل بود، تبدیل شده است.
نباید فراموش کنیم که استوک تنها در طول پنج سال گذشته چهار نفر از بازیکنان بارسلونا را به نام‌های ابراهیم آفلای، بویان کرکیچ، مارک مونیه‌سا و محمد الاوریشی در ترکیب خود داشته است. شاید تاثیر آنها همچنان در سال 2021 در فرهنگ استوک سیتی باقی مانده باشد…