فصل عجیب لیگبرتر؛ مدعی نداریم، همه شانس قهرمانی دارند
هفتیک- اتفاق شگفتانگیز، سوالی است که که گواردیولا وقتی چشمانش را به نشانه عصبانیت بالا داده بود، پرسید” بعد از این نوبت چیست؟” منچسترسیتی مقابل پورتو به پیروزی مهم و البته راحت 3-1 دست پیدا کرد، هر چند پس از اعلام مصدومیت فرناندینیو، در کنار زمین جنجالها بالا گرفت. فردای آن روز اعلام شد که هافبک برزیلی حداقل 4 هفته از میادین به دور خواهد بود.
به این ترتیب، حس اطمینان خاطر و تردید به صورت همزمان در آن شب برای سیتی به وجود آمد. رقبای سیتی یعنی منچستریونایتد، لیورپول، تاتنهام هاتسپرز و چلسی هم در همان نیمهشب چنین حسی را تجربه کردند. واضحترین مثال هم اوله گونار سولسشر است که خیلی سریع تیم را از یکی از ضعیفترین شکستهای تاریخ باشگاه به یکی از بهترین عملکردهای دوران حضورش رساند. مربی یونایتد پس از پیروزی مقابل پاری سن ژرمن به درستی، احساس بیگناهی میکرد و همینطور انتقادات نیز ادامه داشت ولی او نباید بیش از حد تحت تاثیر جو قرار بگیرد.
درسی که تا به اینجا از فصل 21-2020 گرفتهایم این است که هیچ احساسی ماندگار نیست زیرا دیدگاهها هر هفته بر اساس نتایج تغییر میکند. چیزی که در پایان بازی قبلی درست بود، ممکن است در پایان بازی بعدی کاملا غلط باشد. اگر لیگ برتر به خاطر کووید19، به یک فرم جدید و نادری از سرگرمی تبدیل شده، در حقیقت به یکی از آن سریالهای کمدی تبدیل شده که هر قسمتش، نسبت به قسمت قبلی کاملا متفاوت و بیربط است.
البته که “بعد از این نوبت چیست”. ممکن است شاهد یک فراز و فرود چشمگیر و شاید یک پایان دور از انتظار باشیم. مطمئنا این فصل تا به اینجا فصلی غیرعادی بوده که در شرایطی غیرعادی برگزار شده است. این نتایج عجیب و غریب مطمئنا تاثیری حتمی روی جدول خواهد داشت، جدولی که انتظار میرود بیش از همیشه پتانسیل تغییرات را دارد.
واقعیت لیگ برتر در یک دهه گذشته اینطور بوده که پس از پنج بازی، چهار تیم برتر جایگاهشان را محکم کرده و رفته رفته تثبیت میکنند. به صورت میانگین، 3 تیم از 6 تیم برتر تا به اینجا در این جایگاه قرار گرفتهاند و سه باشگاهی که در پایان فصل سهمیه چمپیونزلیگ کسب میکنند، در پایان هفته پنجم در بین این 6 تیم حضور دارند.
این نحوه قرار گرفتن تیمها، فصل گذشته از ابتدا تا انتها تقریبا به صورت یکسان پیش رفت و لیورپول در صدر جدول قرار داشت، سیتی دوم و لستر پنجم بود. آمار دیگری نیز وجود دارد که نشان میدهد نسبت به روند عادی که در لیگ طی میشد، چقدر تغییر ایجاد شده است. این اولین بار پس از فصل 07-2006 است که یک باشگاه که فصل را پایینتر از رده ششم به پایان رسانده، توانسته در فصل بعدش، پس از هفته پنجم در صدر جدول باشد.
آخرین بار پورتموث تحت هدایت هری ردنپ توانست با پنج کلینشیت در پنج بازی اول و 13 امتیاز، در صدر جدول باشد. در حالیکه به نظر میرسید قهرمانی لستر در سال 2016، اتفاقی نادر باشد، آمار نشان داده که “واقعیت” معمولا خود را تحمیل میکند.
با توجه به آنچه تا به اینجای کار در این فصل شاهد بودهایم- به تفسیر آیروین ولش “کثافت”- به نظر قواعد همیشگی اعمال نخواهد شد. البته منظور این نیست که حتما فصلی مثل قهرمانی لستر را شاهد خواهیم بود ولی عناصر تکرار چنین اتفاقی مهیاست. در مورد دلایل به اندازه کافی بحث شده اما صحبتی که حالا مطرح است این است که تاثیر این عناصر چه خواهد بود و چقدر دوام خواهد آورد.
به نظر میرسد در کمترین حالت میتوانیم بگوییم آنچه درباره رقابت قهرمانی میدانیم را میتوان فراموش کرد. متغیرهای بسیار زیادی در این میان نقش ایفا میکنند. چیزی که ما در چند سال اخیر متوجه شدهایم این است که مسائل مالی، رتبههای جدول را دیکته میکند؛ بهترین بازیکنان و مربیانِ مستعد را کنار هم جمع میکند تا کارآمدترین تاکتیک ممکن به کار گرفته شود که در نتیجه عملکرد و نتایج بهبود یابد.
فوتبال در بالاترین سطح ارائه میشد. اما مشکل فصل جاری اینجاست که “فوتبال در بالاترین سطح” امکانپذیر نیست. افت میانگین امتیازات تا به همین جا نشان میدهد که در فصل جاری قرار نیست شاهد قهرمانی تیمی با کسب بیش از 95 امتیاز باشیم شاید حتی تیمی با 80 امتیاز بتواند قهرمان شود.
این موضوع بیشتر بستگی به تقویم دارد که میتواند تاثیرات متفاوتی بگذارد. در درجه اول میتواند روی آمادگی بدنی تیم تاثیر بگذارد. تیمها هیچگاه در آمادگی صد در صد نخواهند بود و مصدومیتهای زیادی را تجربه خواهند کرد. تیمها بازیکنان کلیدی بسیاری را از دست خواهند داد. این موضوع را در مصدومیت فرناندینیو و ویرژیل فندایک هم دیدهایم.
از این رو ممکن است نتایج فصل را مصدومیتها تعیین کنند. تیمها از همراهی چرخ دندههایشان محروم خواهند بود. سپس نوبت نحوه عملکرد این چرخ دندههاست. برای همین است که این احتمال وجود دارد تاکتیکهای پیچیده و کارآمد جواب ندهد زیرا بازیکنان مورد نظر برای اجرای تاکتیکها در زمین نیستند.
تیمها فرصت کافی برای تمرین کردن نخواهند داشت، مربیها هم فرصت کافی برای بهتر کردن بازیکنها ندارند. فقط به نتایج این سه تیم پس از دیدارهای اروپایی در لیگ نگاه کنید. در واقع این فصل بر این اساس رقم خواهد خورد که تیمها تلاش میکنند نزدیک سطح خود باشند تا اینکه آن را حفظ کنند. بازیهایی مثل پیروزی 7-2 استون ویلا مقابل لیورپول یا پیروزی 5-2 لستر مقابل سیتی هم نشان میدهد که چقدر مرز بین ارائه یک فوتبال عالی و یک نمایش ضعیف نزدیک است. کارآزمودهترین رویکردها نیاز به بازیکنی دارد که آنها را اجرا کند.
توضیح نتایج عجیب لیگ برتر
عدم حضور هواداران، کوتاه بودن مدت پیش فصل و شیوع ویروس به خودی خود ترکیبی شدهاند تا این شرایط جالب توجه را ایجاد کنند. به طور کلی، انسجام تیم با فشار بالا ایجاد میشود و ایجاد فشار شدید در این فصل ممکن است مقدور نباشد.
در چنین شرایطی ممکن است رویکردی که قبلتر به کلی کنار گذاشته شده، بیشترین بازده را داشته باشد. هر چه هرج و مرج لیگ برتر بیشتر باشد، به این معناست که هر تیمی که بتواند کمی انسجام خود را حفظ کند- مثل اسپرز تحت هدایت مورینیو، یونایتد تحت هدایت سولسشر یا اورتون تحت هدایت کارلو آنچلوتی- میتواند در رتبه بالاتری قرار بگیرد.
هرگونه ثبات به شدت موثر خواهد بود. برای همین است که پیروزی مقتدرانه سیتی مقابل آرسنال، بسیار کلیدی به نظر میرسید. برای همین است که مصدومیت فرناندینیو از این پیروزی هم مهمتر است. از آن پیچشها و دست اندازهایی است که معمولا در واقعیت با آن روبرو میشویم.
از آن فصل هایی است که نمیتوان احتمال موفقیت هر تیم یا رخ دادن هر اتفاقی را رد کرد. مسئله اینجاست که خیلی احتمالات از همین حالا پاک شده است. اینکه متوجه شویم چه اتفاقی در راه است، کار دشواری خواهد بود.