چگونه پیتر بوس فوتبال زیبا را به آیندهوون برگرداند

هفت‌یک- عملکرد پی‌اس‌وی آیندهوون زیر نظر پیتر بوس عالی است. هشت بازی در لیگ و هشت برد. بیست و هفت گل زده و تنها دو گل خورده. این همان بازگشت موفقی است که بوس انتظار داشت در فوتبال هلند برایش رخ بدهد.

روز یکشنبه (دو هفته قبل) حتی بهتر هم شد. پی‌اس‌وی با نتیجه 4-0 اسپارتا روتردام را شکست داد. بعد از یک نیمه‌ی بدون گل، آن‌ها در نیمه‌ی دوم میزبان خود را با سبک بازی همیشگی خودشان و سرعتی که داشتند، خرد کردند. بوس و پی‌اس‌وی در حالی به استقبال تعطیلات بازی‌های ملی رفتند که تنها با اختلاف دو امتیاز در صدر قرار دارند، اما آن‌ها یکی از بهترین بازی‌ها در سطح اروپا را ارائه داده‌اند.

آیا این پابرجا خواهد ماند؟ باوجود بوس، پاسخ دادن به این پرسش کار سختی است.

داستان مربی‌گری او ریشه در اصالت هلندی دارد. او به اندازه‌ی کافی یک هافبک دفاعی خوب بود که به تیم ملی دعوت شود و داستان‌هایی روایت شده که او به همراه رینوس میشل بعد از تمرین تیم ملی، در هتل با هم یادداشت برداری می‌کردند. او همچنین یوهان کرویف را به شدت ستایش می‌کرد، نه فقط به خاطر فوتبالش، بلکه به خاطر اعتقادات استوار و ذهنیت منسجمش.

جانشین کرویف، پپ گواردیولا، در سال‌های اخیر الهام‌بخش‌تر بوده است. بوس عادت داشت که موقع تماشای بازی‌های بارسای پپ، کادر مربی‌گری‌اش را دور خود جمع کند. جای تعجب ندارد که او کتاب محرمانه پپ، نوشته‌ی مارتی پرارنو که داستان حضور پپ در بایرن را مطرح می‌کند، جزو کتاب‌های مورد علاقه‌اش معرفی می‌کند.

لیست چیزهایی که او از آن تأثیر می‌گیرد، نیروبخش و اغواکننده است؛ حتی خطرناک. نیاز به گفتن نیست که بوس 59 ساله اعتقاد به فوتبال هجومی، پرس با نفرات زیاد و سیستم 3-3-4 دارد. همینطور اینکه او به اصول و تفکرات خودش بسیار پایبند است.

نقل قول‌های فراوانی است که نگاه و بینش او را توصیف می‌کند. او معتقد است که فوتبال باید رو به جلو باشد. او فکر می‌کند که بازی باید روح آدم را تحریک کند. او یک‌بار در یک توصیف انتقادی از خودش گفت که پیتر بوس بازیکن به اندازه‌ی کافی خوب بازی نمی‌کرد، نه در آن حدی که سبک مورد نظر پیتر بوس مربی باشد. اما شاید بهترین چیزی که رمانتیسیسم و خطاهای او را بیان می‌کند فینال لیگ اروپا سال 2017 هست. آژاکس بوس قلب‌ها را از آن خود کرد و در ذهن‌ها باقی ماند، اما دستش از جام کوتاه ماند. آن‌ها در لیگ کم آوردند و دوم شدند و در لیگ اروپا هم در فینال توسط منچستریونایتد ژوزه مورینیو شکست خوردند.

پیتر بوس معتقد است که تیمش برای پیروزی حتما باید نمایش‌های سرگرم‌کننده‌ای ارائه بدهد.

بوس بعد از پایان بازی گفت:”پرس از بالا کار دشواری بود، چرا که منچستریونایتد هیچ ریسکی نمی‌کرد و آن‌ها فقط از پاس‌های بلند استفاده می‌کردند و با توپ‌های دوم موقعیت سازی می‌کردند. من فکر می‌کنم یه بازی خسته کننده بود.بازی در عرض، بازی رو به عقب و فقط پاس‌های بلند ـ این اون نوع فوتبالی نیست که من عاشقشم.”

او در سال 2019 به دویچه وِله گفت:”من می‌خوام لذت ببرم وقتی فوتبال تماشا می‌کنم. این باید یه بازی سرگرم کننده باشه. برای همین هم هست که من به تیمم اجازه می‌دم که به اون نحوی بازی کنن که تماشاگرها خوششون می‌آد.”

او کسی است که مورینیو ممکن است با تحقیر از او به عنوان “شاعر” یاد کند. یک ایده‌آل گرا. و اتهام ساده‌انگاری گذشته او را تحت‌الشعاع قرار داده است.

او بلافاصله پس از فینال 2017، ابتدا به بروسیا دورتموند رفت و تنها شش ماه در آنجا ماند. در آنجا او به این متهم بود که بیش از حد به سیستم 3-3-4 علاقه‌مند است و در ضد حمله‌ها نمی‌تواند جلوی آسیب‌پذیری دورتموند را بگیرد. او بازی معروف جلوی شالکه را که بدنامی برای او به همراه داشت، مربی‌گری کرد. در آن بازی دورتموند ابتدا 4-0 پیش افتاد ولی در نیمه‌ی دوم تسلیم شد و نتیجه 4-4 شد. برای مدتی این نتیجه، شناسنامه‌ی او شده بود.

او توانست مقداری از شهرت خود را در بایر لورکوزن بین سال‌های 2018 تا 2021 ترمیم کند. در آنجا او توانست به مدت دو سال و نیم موفق باشد. اما در ادامه‌ی فصل 2020 تا ابتدای سال 2021 نتوانست جلوی از دست رفتن امتیازات را بگیرد و مجدداً اخراج شد. در این اواخر 18 ماه را در لیون گذارند. او در تنها فصل کاملی که در آنجا بود هشتم شد و در اکتبر 2022 تیم را در رتبه‌ی نهم تحویل داد و از آنجا هم کنار گذاشته شد.

درست یک سال بعد او درحال نشان دادن این است که پی‌اس‌وی همان تیم درست برای او است.

او جانشین رود فن‌نیستلروی شده است که قهرمان جام حذفی و نایب قهرمان لیگ شده بود و بیشترین گل زده را داشت. فن نیستلروی ناگهان در می 2023 به دلیل عدم حمایت داخلی استعفا داد. اما او آنچه در تیم باقی گذاشت یک تیم هجومی است که خوب پرس می‌کند و با ترکیب 4-3-3 هم آشناست. بوس به جای تغییر پی‌اس‌وی قدرت آن را افزایش داد.

پاس به ازای هر کنش دفاعی (PPDA) تعداد پاس‌هایی که یک تیم اجازه می‌دهد که در یک سوم دفاعی‌اش رد و بدل شود را مشخص می‌کند. هرچه این عدد کمتر باشد، پرس شدیدتر است. آمار PPDA پی‌اس‌وی زیر نظر فن نیستلروی در فصل 2022-2023، 11.7 بود که در بین تیم‌های لیگ چهارمین تیم پایین این داده‌ی آماری محسوب می‌شود. اما تا اینجای فصل زیر نظر بوس، آمار پی‌اس‌وی 8.3 هست که کمترین عدد در بین این لیگ هست. تا قبل از این هفته، آن‌ها بیشترین موقعیت شوت (14) را از طریق بازپس گیری توپ در موقعیت 40 متری حریف ایجاد کرده‌اند.

تیم فن نیستلروی فعال بود. اما پی‌اس‌ویِ بوس بی‌امان است.

کار او با موانعی مواجه بوده است. پی‌اس‌وی قبل از اینکه او به تیم بیاید کودی خاکپو را به لیورپول فروخت. و همینطور ژاوی سیمونز و ابراهیم سانگاره هم در تابستان از تیم جدا شدند. این سه بازیکن کلیدی تیم بودند. آمار تکان‌دهنده آن است که سیمونز و خاکپو روی هم 28 گل و 20 پاس گل به ثمر رسانده بودند.

با اینحال، چهار بازیکن از هفت بازیکن موقعیت‌ساز لیگ هلند از بازیکنان پی‌اس‌وی هستند. یکی از آن‌ها مهاجم کهنه‌کار لوک دِ یونگ هست.، دیگری بازیکن تازه وارد نوآ لَنگ، و دو نفر دیگر یوهان بوکایوکو و اسماعیل سایباری هستند که با فروش آن‌ها توانسته‌اند به ترکیب اصلی راه پیدا کنند. از میان این چهارنفر فقط دِ یونگ سنش بیشتر از 24 است.

لوک د یونگ یکی از باتجربه‌های تیم جوانی است که پیتر بوس در این فصل ساخته است.

بازیکنان جوان اغلب زیر نظر بوس موفق ظاهر شده‌اند. در آژاکس، لورکوزن و لیون هم اینگونه بود. و حالا دوباره در حال رخ دادن هست. لَنگ (24 ساله) و بوکایوکو (20ساله) مهاجمان کناری هستند که می‌توانند توپ را به پیش ببرند و موقعیت سازی بکنند. هردوی آن‌ها شگفت‌انگیزند. لَنگ در مقابل اسپارتا روتردام به دلیل مصدومیت نیمکت‌نشین بود و بوکایوکو توانست نمایش درخشانی داشته باشد و یکی از بهترین گل‌های هفته را به ثمر رساند. سایباری (22ساله) به عنوان بازیکن تعویضی ظاهر شد اما یادآور نبیل فِکیر جوان بود. و استعداد شگرفی در بازی‌سازی از خود نشان داد و به خوبی هم پرس می‌کرد.

مالیک تیلمن که به صورت قرضی از بایرن مونیخ به خدمت گرفته شده، تنها چند بار به میدان رفته است و در حال حاضر با آزادی‌ای بازی می کند که اغلب مشخصه‌ی تیم‌هایی متشکل از بازیکنان جوان زیر نظر بوس است. در دیدار یکشنبه او گل اول تیمش را به ثمر رساند.

سرجینیو دِست دوباره جان گرفته است. بوس برای مدافعان کناری خود ارزش زیادی قائل است، دِست 22 ساله، در سمت چپ بازی می‌کند و با حرکت به سمت داخل در کناره‌ها فضا ایجاد می‌کند و باعث خلق موقعیت می‌شود. بوس معتقد است دِست می‌تواند به عنوان هافبک بازی کند. اینکه آیا بوس می‌تواند او را به فیلیپ لام بعدی تبدیل کند، موضوع دیگری است ولی این نشان می‌دهد که از خوش‌بینی ذاتی او نشأت می‌گیرد.

اما چرا که نه؟ فوتبال شگفت‌انگیز است. دِ یونگ به عنوان مهاجم هدف قرار دارد، اما او توسط بازیکنان بسیار پرتحرکی در کناره‌ها و خط هافبک حمایت می‌شود و حتی از سمت مدافعان کناری، در واقع مدافعان حریف اغلب باید با چهار یا پنج نفر مواجه شوند. آن‌ها با سرعت حریف مواجه می‌شوند چرا که پی‌اس‌وی توپ را به طور مستقیم و دقیق منتقل می‌کند. آن‌ها یک ریتم همچون بالرین‌ها دارند و در هر بازی سه گل بیشتر به ثمر می‌رسانند.

قطعاً این همان فوتبالی است که پیتر بوس می‌خواهد تماشایش کند.