چگونه اسپانیا بار دیگر با لوئیز انریکه اوج گرفت
هفت‌یک- اسپانیا پس از هشت ماه و پشت سر گذاشتن دشواری‌ها و موانع موفق شد مجوز حضور در جام جهانی 2022 را با پیروزی نه چندان قانع کننده 0-1 برابر سوئد در سویل به دست آورد.
مسابقاتی که در ماه مارس با تساوی 1-1 خانگی برابر یونان شروع شد، چهار روز بعد برای پیروزی به گلزنی در وقت تلف شده نیاز پیدا کرد و با شکست برابر سوئد در دیدار رفت در ماه سپتامبر همراه بود، لحظاتی بسیار نگران کننده‌تر از دقایق پایانی بازی یکشنبه را به خود دید. این آخرین بازی از مرحله گروهی بود و دو تیم در حالی قدم به لحظات پایانی گذاشته بودند که هیچکدام موفق نشدند حتی یک شوت در چارچوب بزنند.
اما آلوارو موراتا که نماد خوبی از این تیم غیرقابل درک اسپانیاست، موفق شد گل پیروزی‌بخش تیمش را در دقیقه 85 به ثمر برساند تا صعود شاگردان لوئیز انریکه به قطر به عنوان صدرنشین گروه قطعی شود و نیازی به حضور در پلی‌آف 12 تیمی در ماه مارس که تکلیف سه جایگاه باقی مانده برای تیم‌های اروپایی را مشخص می‌کند، نداشته باشند.
تک گل موراتا مقابل سوئد برای صعود این تیم به جام جهانی 2022 کافی بود.
هواداران اسپانیایی به چنین سختی‌های زودهنگامی عادت ندارند- آن شکست در سوئد اولین شکست آنها در رقابت‌های انتخابی جام جهانی از سال 1993 بود؛ روند 66 بازی بدون شکست در خانه و خارج از خانه.
آن نسل فاتح به رهبری ایکر کاسیاس و ژاوی تنها به پیروزی در گروه‌های انتخابی قانع نبود؛ آنها از سال 2008 تا 2012 به ترتیب تمامی تورنمنت‌ها را با قهرمانی پشت سر گذاشتند: دو یورو و جام جهانی 2010. حتی زمانی که این ستاره‌های بزرگ از صحنه کنار رفتند هم باز آنها به آسانی صعود می‌کردند- 9 پیروزی و یک تساوی در مسیر صعود به جام جهانی 2018 روسیه، هشت پیروزی و دو تساوی برای رسیدن به یورو 2020.
تلاش لوئیز انریکه برای صعود به قطر 2022 سطح جدیدی از اتفاقات دراماتیک و هیجان‌انگیز را با خود به ارمغان آورد- وقتی دوشنبه گذشته اردوی این تیم آغاز شد، این احتمال وجود داشت که اسپانیا برای اولین بار پس از سال 1974 در جام جهانی حضور نداشته باشد.
به جای نگرانی از این موضوع، این مربی قدرتمند اهل آستوریاس و تیمش با آغوش باز به استقبال این عدم قطعیت رفتند. لوئیز انریکه پس از ورود به آتن برای دیدار حساس با یونان رده سومی که باید با پیروزی تیمش به پایان می‌رسید، به خبرنگاران بدبین اسپانیایی گفت:” من می‌بینم که شما نگرانی زیادی درباره فشارها دارید. ما از فشار استقبال می‌کنیم.”
با این حال چنین چیزی در بازی یکشنبه شب چندان به چشم نمی‌آمد. اونای سیمون، دروازه‌بان این تیم، پاس‌های بسیار ریسکی‌ای برای مدافعانش ارسال می‌کرد، در حالی که زلاتان ابراهیموویچ به دنبال توپ بود و سوئد تنها به یک گل نیاز داشت تا اسپانیا را راهی مسابقات پلی‌آف کند.
اما همه چیز درست در دقایق پایانی اتفاق افتاد و هوادارانی که پنج ماه قبل در جریان رقابت‌های یورو در ورزشگاه سویل برای او و تیمش سوت زده بودند، همگی نام مربی‌شان را در دور افتخار تیم صدا می‌زدند.
***
اسپانیا در حالی از یورو 2020 حذف شد که احترام و تحسین بسیاری را در خانه و خارج از خانه برای خود کسب کرد. آنها تیمی جدید بدون فوق‌ستاره‌های یک دهه گذشته بودند که با صعود به نیمه‌نهایی، بالاتر از حد انتظار ظاهر شدند و در نهایت تنها ضربات پنالتی باعث شکست آنها برابر ایتالیای قهرمان شد.
تیم لوئیز انریکه تماشایی‌ترین تیم این تورنمنت بود- آنها می‌توانستند بر بازی‌ها تسلط پیدا کنند و به درجه‌ای برسند که هیچ تیم دیگری نتوانسته بود به آن دست پیدا کند. اما آنها همچنین در اتفاقات ناگواری که نزدیک بود باعث حذف‌شان در مرحله گروهی شود نیز مقصر بودند؛ اتفاقاتی مثل از دست پنالتی‌ها در جریان بازی و دریافت گل روی اشتباهات مداوم دفاعی.
این اتفاقات شاید قابل پیش‌بینی بودند چون اعضای این تیم تازه در کنار هم قرار گرفته بودند- تنها سرخیو بوسکتس و یوردی آلبا از تیم قهرمان یورو 2012 در این تیم مانده بودند. بازیکنان از 29 باشگاه متفاوت در هفت کشور مختلف بین جام جهانی 2018 و یورو 2020 (با یک سال تاخیر) در تیم حضور پیدا کرده بودند. سیمون چند ماه پیش از یورو توانست جایگاهش را به عنوان دروازه‌بان شماره یک تثبیت کند. آیمریک لاپورت یک هفته پیش از آغاز یورو اولین بازی‌اش را با پیراهن اسپانیا انجام داد و بلافاصله به گزینه اول و اصلی دفاع میانی تبدیل شد. پدری، هافبک نوجوان این تیم، در عرض 12 ماه از لیگ دسته دوم اسپانیا به فهرست نامزدی توپ طلا رسید.
یورو اولین تورنمنت بین‌المللی 18 بازیکن از جمع 24 بازیکن حاضر در فهرست تیم ملی اسپانیا بود. لوئیز انریکه در حالی قدم به این رقابت‌ها گذاشت که به شدت مورد انتقاد بود و حتی از سوی بسیاری از هواداران و کارشناسان اسپانیایی نادیده گرفته می‌شد و در طول مرحله گروهی نیز در سویل از سوی هواداران هو شد. اما تیم او با سطح جدیدی از جذابیت و انتظارات از این رقابت‌ها خارج شد.
عملکرد تیمی آنها در جریان شکست 1-2 برابر سوئد در اولین بازی رسمی بعدی بد بود و مستحق این شکست بودند. آنها با پیروزی در دو بازی انتخابی دیگر ماه سپتامبر برابر گرجستان و کوزوو شرایط را بهتر کردند- اما صعود مستقیم به جام جهانی دیگر از دست آنها خارج شده بود.
سپس رقابت‌های نهایی لیگ ملت‌های اروپا در ماه گذشته رسید که بار دیگر باعث تغییر ذهنیت‌ها شد.
اسپانیا بار دیگر عملکردی بهتر از حد انتظار ارائه کرد و موفق شد قهرمان جدید اروپا را در نیمه اول نیمه‌نهایی در میلان کاملا از کار بیاندازد، بنابراین چنان باعث ناراحتی و آشفتگی ایتالیا شد که لئوناردو بونوچی، کاپیتان این تیم، اخراج شد. تیم لوئیز انریکه پس از آن شانه به شانه فرانسه، قهرمان جهان، در دیدار فینال حرکت کرد- و تنها با گل دیرهنگام کیلیان امباپه که علیرغم تصمیم قوانین جدید، مشخصا آفساید بود، شکست خورد.
این که اریک گارسیای 20 ساله بازیکن بدشناسی بود که در نبرد برابر امباپه شکست خورد، نشان‌دهنده تفاوت سطح تجربه و شهرت بین این اسپانیا و بهترین تیم‌های ملی است. هیچکس در داخل یا بیرون از این اردو فکر نمی‌کند که این نسل جدید بتواند با بازیکنان چون ژاوی، آندرس اینیستا، سرخیو راموس و دیگران برابری کند اما آنها عموما به عنوان بهترین بازیکنان پس از این نسل دیده می‌شوند.
لوئیز انریکه خیلی زود متوجه پتانسیل مثلث بارسلونا شامل پدری، گاوی و آنسو فاتی شد و آنها را تنها چند ماه پس از اولین حضورشان در لالیگا به تیمش دعوت کرد. فران تورس، رودری و لاپورت از منچسترسیتی خیلی بزرگتر نیستند اما بازیکنان مهمی به حساب می‌آیند. چند نام غیرمنتظره نیز در فهرست این تیم به چشم می‌خورد- روبرت سانچز از برایتون به عنوان دروازه‌بان ذخیره، پابلو سارابیا از اسپورتینگ لیسبون به عنوان مهاجم کلیدی و حالا پابلو فورنالس از وستهام یونایتد به عنوان گزینه گلزنی در بال.
یکی از دلایل تعدد بازیکنان دعوت شده به اردوی تیم ملی اسپانیا، کمبود تعطیلات و فرصت استراحت برای مهم‌ترین بازیکنان جوان این تیم است- پدری، گارسیا و میکل اویارسابال جز شش بازیکنی بودند که مستقیما از یورو به ژاپن رفتند تا در رقابت‌های المپیک برای اسپانیا به میدان بروند و فاتح مدال نقره هم شدند. هر سه نفر آنها در حال حاضر به دلیل مصدومیت از ناحیه ماهیچه قادر به حضور در میدان نیستند. فاتی، تورس، جرارد مورنو و مارکوس یورنته نیز دو دیدار پایانی مرحله انتخابی جام جهانی را به دلیل مشکلات ماهیچه‌ای از دست دادند.
این وقفه دیدارهای ملی حداقل زمان خوبی برای دنی کارواخال، مدافع راست رئال مادرید، بود که برای اولین بار پس از یک سال توانست به تیم ملی برگردد. کارواخال علنا از احساسی صحبت کرد که در بین بسیاری از بازیکنان بزرگ مشترک است- این که آنها نمی‌توانند به صورت مداوم در تورنمنت‌های ملی مختلف حضور داشته باشند و همزمان تعهدشان به باشگاه در رقابت‌های داخلی و اروپایی را نیز به جا بیاورند.
کارواخال گفت” این تقویم باید مورد تجدیدنظر قرار بگیرد. فشار در این تقویم بسیار زیاد است. برگزاری هر سه روز یک بار دیدارها، وقفه دیدارهای ملی با برگزاری سه بازی در هفته… این واقعا دیوانه‌کننده است.”
روی دیگر برگزاری 18 بازی ملی توسط اسپانیا از ماه مارس (و این شامل شش بازی تیم زیر 21 ساله‌ها در المپیک نمی‌شود) این است که لوئیز انریکه ده‌ها جلسه تمرینی برگزار کرد تا ایده‌هایش را به اجرا درآورد و حالا گروه بزرگی از بازیکنان را در اختیار دارد که سبک او را می‌شناسند- و او نیز از توانایی‌های آنها باخبر است.
انریکه هفته پیش گفت:” من خوش‌شانسم که مربی تیم ملی هستم که 50 یا 60 بازیکن در سطح ملی دارد.” و این اظهارنظر از سوی او دست بالا گرفتن بازیکنان تیمش نیست. او در هشت بازی مرحله انتخابی جام جهانی در سه وقفه دیدارهای ملی از 43 بازیکن متفاوت استفاده کرد. او به عنوان مربی تیم ملی در مجموع 72 بازیکن را در 33 بازی به کار گرفته است.
افراد نزدیک به بازیکنان می‌گویند که جلسات تمرینی تحت هدایت او پرفشار است؛ حتی پرفشارتر از جلساتی که آنها در باشگاه‌های‌شان تجربه می‌کنند. او تقریبا از نعمت بازیکنان تراز اول در هیچ یک از پست‌هایی که لوئیز آراگونس و ویسنته دل‌بوسکه پیش از او برخوردار بودند، برخوردار نیست اما لوئیز انریکه تمرکزش را روی ساختن تیمی گذاشته که جایگاهی بالاتر از مجموع بخش‌های قابل تغییرش دارد.
گاوی تنها با 7 بازی برای بارسلونا به ترکیب اصلی تیم انریکه راه پیدا کرد.
او از هر جلسه تمرین در جهت آماده‌سازی بازیکنان برای موقعیت‌های بازی در سیستم غیرقابل بحث 3-3-4 استفاده می‌کند- و به اندازه تمرکز روی برنامه تیم در حین تصاحب توپ، روی برنامه تیم در حین از دست دادن توپ، نحوه پرس، نحوه قرار گرفتن نزدیک به یکدیگر و نحوه بستن فضا در زمین تمرکز دارد؛ و فقط یک رییس در اردوی تیم وجود دارد.
رائول دی توماس، مهاجم اسپانیول، هفته گذشته درست پیش از تبدیل شدن به بیست و هشتمین بازیکنی که در این دوره اولین بازی‌اش برای اسپانیا را تجربه کرده گفت:” ما به همین دلیل اینجا هستیم، برای این که کاری که آقا از ما خواسته را انجام دهیم. من اینجا هستم تا کاری که لوئیز انریکه به من می‌گوید را انجام دهم.”
کسانی که از این دستورالعمل‌ها پیروی نکنند، کنار گذاشته می‌شوند- تیاگو آلکانتارا از لیورپول و فابیان روئیز از ناپولی در طول یورو کنار گذاشته شده و دیگر به تیم ملی دعوت نشده‌اند. این در حالی است که روئیز عملکرد درخشانی را در سری A به نمایش گذاشته است.
راموس، کاپیتان سابق رئال مادرید، از زمان پیوستنش به پاری‌سن‌ژرمن تا به حال اصلا بازی نکرده و این یعنی لوئیز انریکه تا به حال موفق شده از هیاهوی غیرقابل اجتناب پیرامون دعوت یا عدم دعوت از این بازیکن 35 ساله دوری کند. لوئیز انریکه نگرانی زیادی درباره نام‌های بزرگ ندارد.
پس از خشم عمومی به دلیل عدم حضور هیچ بازیکنی از رئال مادرید در ترکیب تیم ملی برای یورو، بعضی از خبرنگاران حاضر در پایتخت به این که گابی 17 ساله پس از انجام تنها هفت بازی برای تیم اول بارسلونا برای رقابت‌های نهایی لیگ ملت‌های اروپا به تیم ملی دعوت شد، به شدت اعتراض کردند. لوئیز انریکه گفت:” من رسانه‌ها را نمی‌خوانم چون بیشتر از شما خبرنگارها می‌دانم. هیچ چیزی نیست که امروز بخوانم و هیچ جذابیتی برایم داشته باشد.”
درخشش گابی در اولین بازی خود با پیراهن تیم ملی در فردای آن روز باعث شد این مربی برنده این بحث باشد. او به خوبی در کنار بوسکتس با ترکیب تیم سازگار شد چون اسپانیا سبک و ایده مشخصی دارد.
تیم‌های ملی کمی هستند که به خوبی اسپانیا تمرین کرده باشند یا ایده‌های مربی‌شان را به این وضوح در سبک بازی‌شان نشان دهند. این باعث می‌شود که وقتی همه شرایط خوب باشد، آنها غیرقابل مهار شوند اما وقتی شرایط درست پیش نرود نیز آسیب‌پذیر باشند. یکی از کسانی که این تیم را به دقت زیرنظر دارد می‌گوید:” این سبک پایه منسجم و قدرتمند تیم است اما در عین حال پاشنه آشیل آنها هم به حساب می‌آید.”
بنابراین مرحله انتخابی با فراز و نشیب بسیاری همراه بود- وقتی سطح آمادگی و تمرکز به شکل قابل درکی در نوسان بود، چرا که تیم‌های حاضر در این رقابت‌ها باید در سه رقابت ملی دیگر هم حاضر می‌شدند. این یعنی بازیکنان اسپانیا با فشار بسیار و برای اثبات خودشان برای آخرین دیدارهای مرحله انتخابی جام جهانی گرد هم آمدند- جوی که باعث رشد لوئیز انریکه و بازیکنان جوانش شد.
***
لوئیز انریکه پس از اعلام فهرست بازیکنان مدنظرش برای این دو دیدار انتخابی برابر یونان و سوئد، تایید کرد که فشار بیشتری را به نسبت دیدارهای پایانی لیگ ملت‌ها در ماه گذشته حس می‌کند:” آن بازی‌ها جانبی بودند اما حالا مسئله حضور ما در جام جهانی مطرح است.”
هرچند این فشار پیش از این که تیم او ضربه‌ای به توپ بزند از بین رفت- سوئد صدرنشین روز پنجشنبه با دو گل برابر گرجستان شکست خورد تا سرنوشت اسپانیا که همان شب در یونان برابر این تیم قرار می‌گرفت بار دیگر در دست خودش باشد. عملکرد آنها در پیروزی 0-1 در آتن به هیچ وجه در حد عملکرد آنها در یورو یا لیگ ملت‌ها نبود اما اثری از فجایع دفاعی هم دیده نمی‌شد.
پنالتی نیمه اول سارابیا پایانی بر روند پنج پنالتی از دست رفته متوالی بود (بدون احتساب ضربات پنالتی پایان بازی). این پنالتی یکی از تنها سه شوت اسپانیا در چارچوب بود اما آنها در عوض تنها اجازه زدن یک شوت در چارچوب را به میزبان دادند.
همچنین به نظر می‌رسید که لوئیز انریکه خیلی علاقه‌ای به قبول ریسک ندارد- او بازی را با حضور بوسکتس، رودریگو و کوکه در مرکز خط میانی به پایان برسد و یونان هرگز واقعا تهدید خاصی ایجاد نکرد. انریکه گفت:” ما می‌توانستیم بهتر بازی کنیم” اما به نظر نمی رسید که این موضوع اهمیت زیادی برایش داشته باشد، چرا که مصاحبه را با خوشحالی به پایان برد:” زنده باد این فشار!”
انریکه در مدتی کوتاه توانست اسپانیا را بار دیگر به روزهای خوبش برگرداند و اکنون لاروخا می‌تواند یکی از مدعیان قهرمانی جام جهانی قطر باشد.
حالا تنها یک تساوی خانگی برابر سوئد در سویل نیاز بود تا این تیم به صورت مستقیم به قطر برود. این ورزشگاهی است که فدراسیون فوتبال اسپانیا به صورت سنتی دوست دارد دیدارهای انتخابی حساس را در آن برگزار کند اما در عین حال زمینی است که موراتا در طول یورو در نهایت بی‌رحمی از سوی هواداران خودی هو شد.
لوئیز انریکه گفت که اطمینان دارد هواداران حالا در کنار تیم هستند و تیمش سبک خود را تغییر نمی‌دهد. او گفت:” ما ریسک‌پذیر خواهیم بود. من خواهان مساوی نیستم. برنامه ما هرگز تغییر نمی‌کند.”
مانند همیشه، منظور لوئیز انریکه این نبود که ترکیب تیم تغییر نمی‌کند- و شش تغییر انجام شد که شامل سه نفر از بازیکنان حاضر در خط دفاع چهار نفره بود، کوکه و موراتا جز بازیکنانی بودند که از ترکیب بیرون رفتند اما پدری و دی‌توماس در تیم ماندند.
فضای ورزشگاه در هنگام شروع بازی به حد شاد بود که انگار صعود به جام جهانی قطعی شده اما پس از آغاز سریع توسط تیم ملی اسپانیا بود که جو ورزشگاه و بازی سرشار از هیجان شد. امیل فورسبرگ دو فرصت بسیار خوب برای به ثمر رساندن گل اول داشت و در حالی که گابی بار دیگر بازیکن درخشان زمین بود، تیم لوئیز انریکه در عبور از دفاع سازمان یافته سوئد به مشکل خورد. دی توماس در اوایل نیمه دوم ضربه سری را به بیرون زد اما دقایق می‌گذشت و فشار و نگرانی بیشتر و بیشتر می‌شد. در آخر شرایط به سود اسپانیا پیش رفت.
سوئد در نهایت به این نتیجه رسید که باید برای رسیدن به گلی که برای صعود مستقیم به جام جهانی نیاز داشت، ریسک کند. و چنین اتفاقی به این معنا بود که فضا بیشتری برای استفاده ایجاد می‌شد. در فاصله پنج دقیقه تا پایان وقت قانونی بازی، دنی اولمو فضای کافی برای زدن شوت از فاصله 20 متری را پیدا کرد، این توپ در برگشت به موراتا رسید که فضای کافی برای چند لمس توپ بیشتر را داشت و سپس توپ را به تور دروازه دوخت. هواداران اسپانیا توانستند نفسی بکشند و دوباره شروع به خوشحالی و جشن گرفتن کنند.
صعود به جام جهانی سفر دشواری بود- در حالی که بسیاری از بازیکنان اسپانیا در طول 10 بازی انتخابی جام جهانی، در سه تورتمنت دیگر (شامل المپیک) به میدان رفتند.
این واقعیت تقویم فعلی فوتبال است و فصل بعد هم به همین اندازه چالشی خواهد بود- جام جهانی در ماه نوامبر تا دسامبر برگزار می‌شود که وسط فصل باشگاهی است. تیم‌هایی چون پرتغال، سوئد، روسیه، اسکاتلند و ولز باید در ماه مارس در مسابقات تک حذفی پلی آف بازی کنند اما این وقفه ملی فرصت خوبی برای سازگاری بیشتر بازیکنان اسپانیا با سبک تاکتیکی لوئیز انریکه است و احتمالا گزینه‌های بیشتری به 43 بازیکنی اضافه می‌شوند که او در طول رقابت‌های انتخابی از آنها استفاده کرد.
با توجه به تمامی اتفاقاتی که در اطراف این تیم رخ می‌دهد، احتمال پیش آمدن داستان‌های درام بیشتر وجود دارد اما انریکه کارش را به خوبی انجام می‌دهد. این تیم همچنان در حال رشد است و هیچکس نمی‌تواند مطمئن باشد که در آغاز جام جهانی در 21 نوامبر 2022 چه بازیکنی در فهرست اسپانیا – و نه حتی ترکیب اصلی این تیم- قرار خواهد گرفت. اما توانایی آنها در رویارویی با فشارها و ارائه عملکرد فراتر از حد انتظار می‌تواند مزیت بزرگی در قطر باشد.