انگولو کانته؛ بهترین بازیکن جهان که پست مشخصی در زمین ندارد
هفت‌یک- قبل از این که انگولو کانته، هافبک فرانسوی، در رقابت‌های جام جهانی و دیدارهای لیگ قهرمانان یکه‌تازی کند، مربی جوانانش او را سوار بر ماشین در اطراف پاریس می‌چرخاند تا یک نقطه ظریف، اما مهم را درباره بازی‌اش به او نشان دهد. او به تیم‌های بزرگ‌تری که دنبال بازیکن می‌گشتند می‌گفت کانته ریزاندام است، اما باور کنید این مساله جلوی کارایی‌اش را نمی‌گیرد. با توجه به اینکه کانته در بهترین حالت 168 سانتی‌متر قد دارد، ثابت کردن این مساله سخت است.
پیر ویله، مدیر فنی سابق در ژی اس سورزن، می‌گوید:” امروز می‌گویند او 168 سانتی‌متر است. من مطمئن نیستم که او این قدر بلند باشد.” یک دهه بعد، کانته هنوز قد نکشیده اما قامت او در فوتبال جهان بسیار بلند است و حضور او در تلاش فرانسه برای بردن جام ملت‌های اروپا نقش مهمی ایفا می‌کند.
او با 30 سال سن تقریباً همه جام‌های ممکن را به دست آورده است؛ جام جهانی، لیگ برتر، جام حذفی، لیگ اروپا و لیگ قهرمانان. سال 2016 وقتی لستر برای بردن لیگ برتر انگلیس 1 به 5000 شانس داشت، کانته عضو کلیدی این تیم بود. و ماه گذشته در بازی فینال لیگ قهرمانان که منجر به قهرمانی چلسی شد، بهترین بازیکن زمین لقب گرفت.
چیزی که ظهور کانته را بیشتر قابل توجه می‌کند این است که تقریبا کسی نمی‌داند او در زمین در چه پستی حضور دارد. اگر او را به خاطر توانایی غیر طبیعی‌اش در گرفتن توپ و قطع پاس هافبک دفاعی بدانیم، توانایی‌هایش را تقلیل دادیم. و اینکه بگوییم او بازی‌ساز است کاملاً نکته بازی او را نفهمیده‌ایم. تمام مربیانش می‌دانند که هیچ کس مثل او نمی‌تواند زمین را پوشش دهد و هیچ کس نمی‌تواند مثل او همیشه در جایی که لازم است، حضور داشته باشد.
اگر تعریف نقش کانته سخت باشد، توضیح تاثیرش ساده است. او در پیروزی 1-0 فرانسه مقابل آلمان بی سر و صدا در خط میانی حضور داشت و به همه دنیا یادآوری کرد که در ایجاد مزاحمت برای حریف بی‌نظیر است. در 28 بازی‌ای که او و پل پوگبا، هافبک منچستریونایتد، از ابتدا برای آبی‌ها به میدان رفته‌اند، فرانسه هرگز نباخته است.
کم‌رویی همیشگی کانته باعث شده بود تا او حتی برای عکس گرفتن با جام قهرمانی جام جهانی هم خجالت بکشد و در نهایت با اصرار هم‌تیمی‌هایش این کار را انجام بدهد.
توماس توخل، مربی کانته در چلسی، گفت:” او همان کسی است که برای کسب جام نیاز داری. من در هر باشگاهی که مربیگری می‌کردم آرزوی چنین بازیکنی را داشتم.”
مربی‌های جوانان زیادی در پاریسِ بزرگ وجود دارند که در زمان حضور کانته در سورزن چنین عقیده‌ای نداشتند. در هرجای دیگری او می‌توانست زودتر از این شناخته شود. اما این اتفاق در حومه پاریس رخ داد؛ جایی که مثل محله‌های ریوی برزیل پر از استعداد است.
در اینجا باشگاه‌های محلی و خیابان‌های شهر بازیکنانی که استعداد را با قدرت ترکیب می‌کنند به چنان سطح بالایی می‌رساند که برای دو دهه شالوده هر تیمی بوده‌اند که فرانسه به تورنمنت‌های بزرگ فرستاده است. ده بازیکن از 26 بازیکنی که قهرمان جهان در تابستان امسال به یورو آورده، از پاریس یا حومه آن هستند.
این همان چیزی است که کانته با آن روبرو بود. یک بچه خجالتی که علاقه زیادی به توپ نداشت؛ یک سر و گردن از بقیه کوتاه‌تر و ساکت‌ترین فرد رختکن بود. ویله هر جایی او را میبرد، مربیان و استعدادیاب‌های به معنای واقعی کلمه نادیده‌اش می‌گرفتند. آکادمی مشهور کلرفونتین هم که بهترین نوجوانان فرانسوی را به خدمت می‌گیرد و ستاره‌هایی مانند تیری آنری و کیلیان امباپه تحویل می‌دهد، هیچ علاقه‌ای به او نداشت. کانته که همیشه ساکت است این بار گفت:” فکر می‌کنم که هنوز آماده نیستم.”
ویله در این باره گفت:” در بازی‌ها او را ندیدند و هنوز هم او را نمی‌بینند، چون او خودش را در خدمت هم‌تیمی‌هایش می‌گذارد. فکر می‌کنم او باهوش‌ترین بازیکن بدون توپ جهان است.”
برخلاف آکادمی‌های جوانان باشگاه‌های بزرگ، که هدف از قبل تعیین‌شده‌‌شان پیروزی در هر رده سنی و پرورش استعداد برای فروش است، سورزن یک گروه اجتماعی بود. آن‌ها برای کانته و هر بازیکن دیگری که واقعا نادیده گرفته شده بود، جا داشتند. اما وقتی یک استعداد واقعی را می‌بینند، اولین کاری که می‌کنند این است که او را به گروه سنی بالاتر می‌فرستند تا زمانی که خوب به چالش کشیده شوند. برای همین است که وقتی کانته هنوز 150 سانتی‌متر قد نداشت، با نوجوانان بازی می‌کرد.
” وقتی به اینجا رسید، اصلاً حرف نزد. مربیان با او صحبت می‌کردند و او با چشمان درشت به ما نگاه می‌کرد، لبخند می‌زد اما جواب نمی داد. از خودمان می‌پرسیدیم که صدایمان را شنیده یا نه. و بعد از چند هفته، متوجه می‌شدیم که همه توصیه‌هایمان را در زمین پیاده کرده است.”
او ده سال در سورزن حضور داشت و بیشتر این زمان را با کسانی بازی کرد که دو سال از او بزرگتر بودند. در 16 سالگی به تیم بزرگسالان فرستاده شد، چون جای دیگری برای او نداشتند. این موضوع باعث رشد سریع‌تر او نشد. حتی وقتی بازیکنان 10 سال بزرگتر از خودش را به زحمت می‌انداخت، استعدادیاب‌ها آینده‌ای را برای او متصور نمی‌شدند.
توماش زیمک مربی‌اش به هر کسی که می‌دید، می‌گفت:” من یک مروارید در تیمم دارم. و هیچ کس، هیچ کس نمی‌خواهد نگاهی به او بیندازد.”
کانته در فینال چمپیونزلیگ امسال به عنوان بهترین بازیکن زمین انتخاب شد.
هر بار، کانته را با گفتن نظراتی درباره قدش رد می‌کردند. مشخص شد که کانته با آن قامتش بی‌نقص‌ترین مربی را داشته است. زیمک خودش یک دروازه‌بان 175 سانتی‌متری بود. کانته ساکت فقط با تولید یک صدای آرام به مربیان نشان می‌داد که حرف‌های‌شان را فهمیده است. زیمک گفت:” به نظر می‌رسید که او به حرف‌های‌مان گوش نمی‌دهد. اما داشت از حرف‌های‌مان لذت میبرد.”
او تا مدتی با بازی دادن کانته در جناحین از او محافظ کرد. فکر می‌کرد اگر او را در مرکز زمین رها کند، ممکن است بقیه کانته را بکشند. حتی در آنجا هم او روند بازی را تغییر داد. حرکت او، توانایی‌اش در بستن راه‌های نفوذ و پاس‌های منظمش باعث شد سورزن به حرکت درآید.
مهدی آریانو، دروازه بان سورزن، در این باره گفت:” ما همه چیز را بردیم. چون همه چیز راحت بود.”
سرانجام یک باشگاه لیگ دسته پایین به نام یو اِس بولونی به کانته فرصت داد و سال 2010 قبل از این که به کان در دسته دوم برود، او را روی نیمکت نشاند. سپس سرانجام وقتی دو سال بعد به لستر سیتی رفت، سورزن جواب ایمانش به این بازیکن را گرفت؛ این باشگاه برای انتقال کانته 350000 یورو دریافت کرد، مبلغی که سیلویان پورتهالت، مدیر باشگاه می‌گوید به اندازه بودجه یک سال این تیم است.
اگر کانته چنین آمادگی جسمانی عجیبی نداشت، هیچ کدام از این‌ها اتفاق نمی‌افتاد؛ نه برای سورزن، نه برای چلسی و نه برای فرانسه. مثل یک ذره می‌ماند که انگار بیش از حد به آن بار الکتریکی وارد شده است. در تمرینات استقامتی که بازیکنان باید دور موانع تمرینی می‌دویدند تا از خستگی روی زمین بیفتند، کانته همیشه تنهایی کارش را تمام می‌کرد.
آریانو گفت:” ما بین دو گزینه گیر کرده بودیم: می‌خواستیم ببینیم تا کجا می‌تواند ادامه بدهد اما همزمان می‌خواستیم بایستد تا بتوانیم بازی کنیم. همه ما قبل از او از پا درآمده بودیم.”
ویژگی دیگری که مربیان سورزن همیشه در موردش صحبت می‌کردند، فروتنی کانته بود که گاهی حس می‌کردند مصنوعی است. یک بار بعد از بازی چلسی به قطارش به مقصد پاریس نرسید و به مسجدی در شمال لندن رفت. در آن جا بود که سه هوادار او را شناختند و کانته مسلمان را دعوت کردند که شام را در خانه آن‌ها بخورد، با هم بازی ویدئویی انجام دهند و هایلایت‌های بازی‌ها را ببینند. کانته که آن زمان هیچ کار دیگری نداشت، پیش آن‌ها رفت و خورش کاری خورد. با شکست دادن دوستان جدیدش در فیفا از میزبانی‌شان تشکر کرد.
چلسی بعداً ماجرا را تأیید کرد، گرچه هیچ کس متعجب نشد. همه مربی‌هایش سریع متوجه می‌شدند که این همان کانته است.
توخل در این باره گفت:” من از وجود بازیکنانی مثل او بسیار خوشحالم. دیدن این که خودت را فقط با نمایشت نشان دهی، واقعا لذت‌بخش است. این ذهنیت یک یاور واقعی تیم است.”