تحلیل بازار نقل و انتقالات؛ چگونه شیوع کرونا شیوه هزینه باشگاه‌ها را تغییر داد
هفت‌یک- در حالی که یورو 2020 کمی قبل به پایان رسید و فصل جدید لیگ‌های داخلی به زودی آغاز می‌شود، پنجره نقل و انتقالات روزهای شلوغی را سپری می‌کند. تیم‌ها مشغول آماده کردن فهرست بازیکنان‌شان هستند؛ یک یا دو بازیکن جدید به جمع آنها اضافه می‌کنند (منچستریونایتد)، برای خرید افراد مدنظرشان دست به فروش بازیکنان فعلی می‌زنند (لیورپول) یا در حال سرمایه‌گذاری روی جوانان هستند (آرسنال). استراتژی‌های متفاوتی در تابستان 2021 در جریان است.
اتلتیک در این مقاله نگاهی به این موضوع می‌اندازد که چطور این پنجره متاثر از کرونا با پنجره‌های گذشته تفاوت دارد و چطور تیم‌ها در حال انجام خریدهای کمتر، خرید بازیکنان جوان‌تر و به طور کلی هزینه کمتر هستند.
***
خرید کمتر
با نگاه به نقل و انتقالات پنج لیگ معتبر اروپایی، این نکته قابل توجه است که حتی با وجود این که بیش از یک ماه از طول مدت این پنجره باقی مانده اما روند انتقال‌ها با توجه به سبقه آن به کندی پیش می‌رود، خصوصا در مواردی که باید هزینه‌ای برای خرید بازیکن پرداخت شود.
در تصویر زیر حساب تمامی انتقال‌های انجام شده در پنجره‌های تابستانی از سال 2016 تا 2021 را می‌بینید که با هزینه‌ای برای تیم همراه بوده است (که شامل قراردادهای قرضی، خرید بازیکنان آزاد، نقل و انتقالات داخلی و غیره نمی‌شود). افت کاملا محسوسی در اکثر لیگ‌ها دیده می‌شود که از تابستان 2020 آغاز شده و به نظر می‌رسد که در این تابستان همه ادامه دارد.
تعداد انتقال‌هایی که باشگاه‌ها برای آنها هزینه پرداخت کرده‌اند، به میزان قابل توجهی کم شده است.
حجم خالص نقل و انتقال بازیکنان در باشگاه‌های سری A هم با شرایطی مشابه روبرو شده است. حتی با این که بسیاری از این انتقال‌ها معمولا برای بازیکنان با قیمت پایین صورت می‌گیرد اما سرعت انجام معاملات مشخصا در تابستان جاری کاهش پیدا کرده است.
شاید این تغییر به واسطه تابستان شلوغ با برگزاری تورنمنت‌های ملی شامل جام ملت‌های اروپا، کوپا آمه‌ریکا و المپیک توکیو به نظر برسد که باعث شده روند نقل و انتقالات کند باشد اما مشکلات مالی پس از شیوع ویروس کرونا مشخصا هنوز معضلی جدی برای اکثر باشگاه‌هاست.
و به دلیل کاهش حجم نقل و انتقالات، حجم هزینه کردن از سوی باشگاه‌ها هم کاهش پیدا کرده است. باشگاه‌های لیگ برتری معمولا در هر پنجره تابستانی بیش از یک میلیارد پوند برای خرید بازیکنان هزینه می‌کنند و حالا باید تلاش بسیاری انجام دهند تا بتوانند این روند را حفظ کنند.
در فاصله کمتر از 5 هفته به پایان بازار نقل و انتقالات، هزینه کمی در بازار صورت گرفته است.
ترکیب این دو مورد- حجم فروش‌ها و هزینه پرداختی برای خرید بازیکنان- باعث می‌شود که موضوع جالب‌تر شود. بررسی متوسط هزینه انجام شده برای بازیکنان (متوسط هزینه به این منظور انتخاب شد که نقل و انتقالات بزرگ و پر هزینه بازیکنان تاثیر زیادی روی عدد کلی نداشته باشد) در کنار سایر موارد نشان دهنده قدرت هزینه لیگ برتر در مقایسه با سایر اروپا است.
برتری باشگاه‌های لیگ برتر انگلیس در هزینه برای بازیکنان در دوره کرونا پابرجا مانده است.
علیرغم کاهش حجم نقل و انتقالات با الزام پرداخت پول در لیگ فرانسه، متوسط هزینه انجام شده برای هر بازیکن در این لیگ افزایش پیدا کرده است. تیم‌ها در حال سرمایه‌گذاری بیشتر روی بازیکنانی در حدود قیمتی پنج تا 15 میلیون پوندی هستند و افرادی چون کمال الدین سولمانا (19 ساله که با رقم 13.5 میلیون پوند از نورژلاند به رن پیوست) و کالوین استنگز (22 ساله که با رقمی مشابه از آلکمار به نیس پیوست) فقط دو مثال از این دست هستند.
در حالی که رئال مادرید و بارسلونا تصمیم به ایجاد تغییری چشمگیر در تیم‌های خود نداشته و قصد دارند فصل جدید را بدون آمادگی خاصی آغاز کنند، قدرت هزینه در لالیگا در کمترین حالتش قرار دارد. انتقال 37 میلیون یرویی رودریگو دی پائول از اودینزه به اتلتیکو مادرید بالاترین رقم پرداختی از سوی یک تیم اسپانیایی تا اینجای پنجره تابستانی بوده که در رده نود و نهم بالاترین هزینه انجام شده از سوی تیم‌ها در پنج لیگ معتبر اروپایی در پنج فصل گذشته قرار دارد.
افت لیگ برتر شاید جالب توجه‌ترین بخش این شرایط باشد و احتمالا دلیل آن در وهله اول کاهش هزینه‌ها و سپس انتقال جیدون سانچو به منچستریونایتد باشد که تنها انتقال بالای 45 میلیون یورو تا اینجای تابستان بوده است- معمولا تا این تاریخ چندین انتقال از این دست صورت گرفته بود.
در این تابستان تنها یک انتقال بالای 40 میلیون پوند در لیگ برتر صورت گرفته است.
***
خرید بازیکنان جوان‌تر
پس فروش بازیکنان کاهش یافته اما آیا تیم‌ها حالا پول‌های‌شان را در مقایسه با گذشته به شکل متفاوتی هزینه می‌کنند؟
بار دیگر با یک نمونه آماری کوچکی که داریم، به نظر می‌رسد که تیم‌ها در صورت پرداخت هزینه، این کار را برای بازیکنان جوان‌تر انجام می‌دهند. این کار از یک سو برای صرفه‌جویی در پرداخت مبالغ است و در بعضی موارد برای خرید بازیکنانی است که بتوان آنها را در آینده با سود خوبی به فروش رساند.
در دو تابستان اخیر باشگاه‌ها به دنبال خرید بازیکنان جوان‌تری بوده‌اند.
با کمی توجه بیشتر می‌توان گفت که این استراتژی منطقی به نظر می‌رسد. بیشترین مبلغ پرداخت شده برای بازیکنان تا اینجای این پنجره برای سانچو (85.5 میلیون یورو)، اشرف حکیمی (63 میلیون یورو)، دایو اوپامکانو (44.5 میلیون یورو)، ابراهیم کوناته (42 میلیون یورو) و امیلیانو بوئندیا (41 میلیون یورو) بوده است. نکته مشترک چهار بازیکن اول چیست؟ همگی دقایق زیادی را در سنین جوانی در آلمان بازی کردند و با رقمی بیشتر از آنچه برای خریدشان پرداخت شده از این تیم‌ها جدا شدند.
شاید این بازیکنان با هدف بهتر شدن در آینده خریداری نشده بودند اما افرادی چون مارک گئی ( 21 ساله، خریداری شده توسط کریستال پالاس از چلسی)، اودیلون کوسونو (خریداری شده از بایرلورکوزن توسط کلوب بروژ) و لوییک بد ( 21 ساله خریداری شده از رن توسط لانس) با همین هدف جذب شدند.
***
سبک انتقال‌ها چه تغییری کرده است
هرچند انتقال‌های همراه با پرداخت رقم خرید نادرتر شده و برای بازیکنان جوان صورت می‌گیرد اما موارد جالبی در زمینه کلی جذب بازیکنان مرسوم شده است.
با نگاهی به نسبت انتقال‌ها از هر چهار مورد ممکن جذب بازیکن- انتقال قطعی، انتقال قرضی، انتقال از آکادمی به تیم اول و خرید بازیکن آزاد- می‌توان دید که چطور این روند در طول زمان در فصول اخیر در لیگ‌های بزرگ تغییر کرده است.
جدول زیر طرح اجزای انتقال‌های هر لیگ در هر فصل از طریق هر چهار نوع انتقال را با رنگ متفاوتی نشان می‌دهد که نمایانگر سهم انتقال کلی هر دسته است.
انتقال‌های آزاد و به خدمت گرفتن بازیکنان از آکادمی باشگاه هم افزایش پیدا کرده است.
اولین چیزی که در اینجا جلب توجه می‌کند این است که همه چیز تا چه حد در چند سال گذشته تغییر کرده، تفاوت محسوسی از میزان انتقال‌های انجام شده در اسپانیا و آلمان بین سال 2019 و 2020 و تغییرات کمتر در لیگ برتر و سری A دیده می‌شود. مکانیزم خرید بازیکنان توسط باشگاه‌های فرانسوی در سال 2020 تغییر چندانی نداشته، علیرغم این که فصل آنها نیمه کاره به پایان رسید.
با این حال نگاهی به این فصل نشان می‌دهد که تغییرات تا به اینجا قابل توجه‌تر بوده است. بوندس‌لیگا این فصل با افزایش تعداد جذب بازیکنان آزاد روبرو بوده (یونیون برلین به تنهایی هفت بازیکن آزاد جذب کرده) و این موضوع درباره لالیگا هم صدق می‌کند، جایی که بارسلونا اقدام به جذب ممفیس دیپای، سرخیو آگوئرو و اریک گارسیا کرده و رئال مادرید هم داوید آلابا را به خدمت گرفته است.
تغییرات متزلزلی در نحوه جذب بازیکن در لیگ فرانسه با توجه به بحران مالی لیگ دیده می‌شود و باشگاه‌ها از بازیکنان آکادمی خود در تیم اول استفاده کرده و بسیاری از نوجوانان را روی نیمکت قرار می‌دهند.
هنوز حدود پنج هفته از مهلت پنجره نقل و انتقالات باقی مانده اما تابستان 2021 تا به اینجا به شکل قابل توجهی نسبت به فصول گذشته متفاوت بوده است. هنوز معاملات زیادی در پیش است اما این پنجره‌ای است که تمرکز روی جوانان، خرید بازیکنان آزاد و هزینه همراه با صرفه‌جویی از ویژگی‌های اصلی آن به حساب می‌آید.