آنالیز فنی: چرا مورینیو به پورتوی کونسیسائو افتخار می‌کند؟
هفت‌یک-آندره‌آ پیرلو پیش از سفر به پورتو دقیقا می‌دانست که چه چیزی در انتظارش است.
سرمربی یووه در کنفرانس خبری پیش از بازی گفت:” آنها خیلی خوب دفاع می‌کنند و پنج کلین‌شیت در لیگ قهرمانان داشته‌اند. آنها تیمی منسجم به سبک اتلتیکو مادرید هستند- آنها در بستن فضاها تبحر دارند. بنابراین ما باید صبور باشیم و عجله نکنیم چون آنها در ضدحملات خوب عمل می‌کنند. پورتو برای ما متفاوت است… آنها من را بسیار به یاد تیم‌های اتلتیکو مادرید تحت هدایت دیه‌گو سیمئونه می‌اندازند.”
و در هفته هیجان‌انگیز لیگ قهرمانان که سه تیم سعی کردند با بازی مالکانه یا پرسینگ مداوم نبض بازی‌ها را در دست بگیرند، پورتو ایده‌ای کاملا متفاوتی داشت. البته این موضوع که آنها پس از یک دقیقه از حریف پیش افتادند و بنابراین توانستند عقب‌نشینی کنند و نمایشی ری‌اکتیو را در پیش بگیرند، نیز به آنها کمک کرد- آنها اساسا در تمام دقایق بازی از حریف پیش بودند- اما برنامه سرجیو کونسیسائو واضح بود.
این یک پیروزی به سبک مکتب قدیمی اروپایی بود؛ بردی که با تکیه بر کنترل و صبر به دست می‌آید. در زمانی که تیم‌های تراز اول اروپا با آرایش 3- 3-4 یا 1- 3-2- 4 یا بیشتر از قبل به روش 1-1-5-3 بازی می‌کنند، تیم کونسیسائو با سیستم 2-4-4 بازی کرد. این 2- 4- 4 قدیمی با دو بازیکن هدف و دو وینگر برای ارسال سانتر نبود بلکه چیزی بیشتر شبیه به 2- 4- 4 سیمئونه بود که پیرلو به آن اشاره کرد- با تکیه بر انسجام از دفاع تا حمله، بدون عرض دادن به بازی از راست تا چپ و مهاجمانی که بسیار عقب می‌کشند تا در کنترل میانه زمین به پورتو کمک کنند؛ حتی وقتی مالکیت توپ کمی دارند.
ایتالیایی‌ها از تیم آماده پورتو تمجید می‌کنند – و پوشش تلویزیون ایتالیا در این بازی به فشردگی و انسجام پورتو در دقیقه اول اشاره کرد.
سی ثانیه بعد یوونتوس عقب افتاده بود. پورتو پرسینگ را از جلوی زمین آغاز کرد و پاس رو به عقب فاجعه بار و آرام رودریگو بنتانکور به وویچک شزنی، به مهدی طارمی اجازه داد که با حرکتی شبیه به یک تکل دروازه را باز کند…
و این قابل توجه‌ترین نکته- سیمئونه‌طور ترین نکته- درباره برنامه بازی پورتو بود.
هرچند آنها تلاش مداومی برای دفاع از میانه میدان و پرسینگ از جلوی زمین مانند بایرن‌مونیخ یا پرسینگ پر انرژی به محض از دست دادن توپ مانند لیورپول نداشتند اما از لحظات مهم استفاده کردند و وقتی یوونتوس سعی در بازی‌سازی از دفاع داشت، به پرسینگ روی آوردند. گل اول یک گل عجیب بود اما نتیجه سبک پورتو هم بود. سرجیو اولیویرا، هافبک میانی دیر شکوفا شده که ناگهان در 28 سالگی به بازیکن فوق العاده لیگ قهرمانان تبدیل شده است، در صحنه‌ای با انرژی زیاد به پرس بنتانکور ادامه داد تا او را مجبور به لو دادن توپ در جلوی زمین کند.
پورتو هر زمان که یوونتوس برای بازی‌سازی از دفاع تلاش می‌کرد، به همین کار روی می‌آورد- اینجا آنها پس از این که چهار بازیکن به سمت گوشه زمین و جایی که الکس ساندرو، مدافع کناری یووه، در آن برای پیشروی تلاش می‌کرد، رفتند، او را مجبور به لو دادن توپ کردند…
و کمی بعد وقتی شزنی پاسی مورب برای دانیلو، دیگر مدافع کناری سابق پورتو، ارسال کرد، ضربه سر به یکی از سه بازیکن پورتو رسید که در تلاش برای تصاحب توپ دوم بود.
اما برنامه معمول پورتو در حقیقت عقب‌نشینی بود. آنها برای دقایق زیادی با سیستم ساده 2- 4- 4 بازی کردند- آنها بازی را تا محوطه جریمه خودی عقب نمی‌کشند اما به همین اندازه تلاشی نیز برای فشار آوردن از نیمه زمین حریف نیز ندارند.
سیستم غیرمعمول پیرلو- که باعث تغییر یوونتوس از 2- 4- 4 به 2- 1-4- 3 با یک مدافع کناری نفوذی و هافبک کناری در نقش شماره 10 شد- ممکن بود باعث ایجاد مشکل شود اما پورتو خیلی ساده خسوس کرونا، وینگر راست، را برای حضور در دفاع پنج نفره عقب کشید و سعی کرد فضای بین خطوط را به کمترین حد برساند تا مانع از دسترسی وستون مک کنی به فضاها برای دریافت پاس‌های رو به جلو شود.
و با شباهت زیاد به اتلتیکوی سیمئونه، پورتو نیز با جدیت و قدرت بسیار به پرسینگ در کناره‌های زمین روی آورد. دژان کولوسفسکی، سورپرایز ترکیب اصلی به جای آلوارو موراتای بیمار، در جلوی زمین کار را آغاز کرد اما به سمت کناره‌ها کشید- و خیلی زود متوجه شد که در محاصره بازیکنان حریف قرار دارد. اینجا چهار بازیکن پورتو پس از حضور او در سمت راست برای پوشش‌دهی حاضر شدند و راه ارسال هرگونه پاس به هم تیمی‌اش را مسدود کردند.
پورتو نیمه دوم را نیز مانند نیمه اول با گلزنی پس از یک دقیقه آغاز کرد- و این نشانه دیگری از پرسینگ آنها بود. آنها از لحظه شروع بازی پاس مورب بلند کلاسیکی به منطقه دفاع چپ یوونتوس ارسال کردند و پنج بازیکن به همان سمت هجوم بردند.
مریح دمیرال، بازیکن تعویضی، ضربه سر اول را زد-شبیه به ضربه سر اشتباه دانیلو در نیمه اول- اما پورتو در اطراف او برتری عددی داشت و توانست از شانس کسب توپ دوم استفاده کند. موسی مارگا ضربه سری به توپ زد و آن را به کرونا رساند و از آنجا پورتو حمله‌ای را از سمت راست تدارک دید…
… که منجر به ارسال پاس ویلسون مانافا به مارگا و 0- 2 شدن نتیجه بازی شد.
با این حال درخشان‌ترین نکته درباره پورتو نحوه ترکیب دو سبک بود- پرسینگ از جلوی زمین و سپس دفاعی‌تر فشرده‌تر از عقب. اینجا مثالی از زمانی است که آنها خیلی خوب فضاها را نبستند و شزنی توانست به راحتی با پاسی ساده به آدرین رابیو در فضای خوب این پرسینگ را از میان بردارد…
اما پورتو در عرض 13 ثانیه موفق شد دو خط چهار نفره را در یک سوم خودش شکل دهد. این تغییر فازها بین پرسینگ از جلوی زمین و دفاع از عقب زمین حیاتی بود؛ با این حال یوونتوس از فرصت‌هایش برای حمله سریع پس از عبور از پرسینگ اولیه به خوبی استفاده نکرد.
سازماندهی دفاعی پورتو، برعکس شکل دفاعی ضعیف یوونتوس، بسیار درخشان به نظر می‌رسید. یووه گاهی چهار بازیکن حاضر در خط دفاعی خود را کاملا بی دفاع می‌گذاشت. اینجا مثال خوبی است-خط دفاع در شرایط خوبی است اما هافبک‌ها در منطقه یکسان به دنبال کسب توپ هستند که ناگهان جا می‌مانند و اولیویرای فوق‌العاده، فضایی برای رویارویی با چهار بازیکن دفاعی را پیدا می‌کند…
و در نهایت در محوطه جریمه در موقعیت گلزنی قرار می‌گیرد، بدون این که نیاز به سرعت خاصی داشته باشد چرا که هافبک‌های یووه نتوانستند به پست‌های‌شان برگردند.
گل تسکین‌بخش یوونتوس که توسط فدریکو کیه‌زا به ثمر رسید، بسیار مهم بود. این گل خارج از خانه با امتیاز یووه برای انچامبازی در خانه در دیدار برگشت و این حس که آنها نمایش بهتری خواهند داشت، شاید به این معناست که تیم پیرلو مدعی اصلی صعود است. با این حال این عملکردی بسیار درخشان از پورتوی کونسیسائو بود که همچنان آخرین قهرمان چمپیونزلیگ خارج از جمع تیم‌های انگلیسی، اسپانیایی، ایتالیایی و آلمانی به شمار می‌آید و سازماندهی دفاعی‌ای را به نمایش گذاشت که تیم 2004 ژوزه مورینیو به آن افتخار می‌کند.