درباره روبرتو دیزربی؛ چرا گواردیولا طرفدار سرمربی ساسولو است؟
هفتیک- پپ گواردیولا در جریان یکی از وقفههای دیدارهای ملی پاییز سال گذشته به تِرِنتو در شمال ایتالیا سفر کرد و در جلسهای به همراه کارلو آنچلوتی و آریگو ساچی، یکی از مربیانی که از آنها الهام گرفته، حاضر شد. آنها میخواستند بدانند که آیا نظر او درباره فوتبال ایتالیا از سالها پیش که برشا را به عنوان یک بازیکن ترک کرد، تغییر کرده است یا خیر. آیا فوتبال در سری A پیشرفت کرده یا سبک آن مانند همیشه است؟ سرمربی منچسترسیتی گفت:” شما میتوانید ساسولو را در حال حاضر ببینید. آنها این احساس را به من میدهند که این فوتبال در حال توسعه است.”
زمانی که گواردیولا این کلمات را بر زبان میآورد، من برای مصاحبه با کوین پرینس بواتنگ در ساسولو بودم و در حالیکه انتظار داشتم او یک یا دو نکته مثبت درباره ترکیب تیم بگوید، از اشاره درخشان او به روبرتو دیزِربی، سرمربی تیم، شگفت زده شدم. بواتنگ تنها چند ماه با او کار کرده بود اما آنقدر هیجانزده بود که در طول دوران فوتبالش سابقه نداشت. او دی زربی را بالاتر از تمام مربیان سطح بالایی که در طول زندگی حرفهایاش با آنها کار کرده بود، قرار داد و این بسیار مهم است چرا که بواتنگ تحت هدایت مربیانی چون یورگن کلوپ و ماسیمیلیانو آلگری بازی کرده بود. انتقال او به بارسلونا در آن ژانویه که باعث تعجب زیاد بسیاری از هواداران شد نیز تا حدی تحت تاثیر کار این مربی بود؛ چرا که سبک استفاده دیزربی از او و قواعدی که تیم این مربی با آن بازی میکند، بدون شبک شباهتهایی با بارسلونا دارد.
همان زمان که برای رسیدن بواتنگ انتظار میکشیدم- بسیار زود رسیده بودم- صحبت کوتاهی با اعضای باشگاه داشتم که بسیار مثبت بود. آنها فکر میکردند ساسولو بار دیگر خواهد درخشید. این باشگاه کوچک در طول سالها شهرت قابل توجهی برای یافتن مربیان بزرگ در ایتالیا دست و پا کرده است. آنها حداقل میدانند که چطور استعدادهای کنار زمین را تشخیص دهند. آلگری از اینجا کارش را شروع کرد. این اتفاق برای استفانو پیولی نیز رخ داد و اوزهبیو دیفرانچسکو هم توانست آنها را به سری A آورده و پس از آن به اروپا برساند. با این حال هیچکدام از آنها در طول دوران حضورشان به این درجه از اوج دیزربی نرسیده بودند که توجه بسیاری از بلاگرهای تاکتیکنویس و ویدیوگرافرهای یوتیوب را از زمان حضور در فوجیای ایتالیا در دسته سوم به خود جلب کرد- او حتی مورد توجه دوستان ما در “تیفو” (کانال یوتیوبی Tifo Football) قرار گرفت.
بعضی کارشناسان با خودخواهی درخشش او را زیر سوال برده و میپرسند: او چه دستاوردی داشته است؟ این همه هیاهو برای چیست؟ فوجا دیدار آخر پلی آف را برابر پیزای رینو گتوزو واگذار کرد. پالرمو پس از هفت شکست متوالی او را اخراج کرد. دیزربی تا دهمین بازی موفق نشد یک پیروزی در بنوونتو به دست آورد.
با این حال نگاه به آن دوران بیتجربگی این مربی منصفانه نیست. دیزربی لذت را به فوجا آورد. احتمالا برای پیدا کردن تیمی به سرگرم کنندگی آنها در زاکِریا (توضیح مترجم: پینو زاکریا، ورزشگاه خانگی فوجا) باید به دوران زِمانلندیا (توضیح مترجم: نام مستندی در مورد تیم درخشان فوجا در دهه 90 با هدایت زدنک زمان، سرمربی معروف اهل چک) برگردید. پالرمو با دیوانهترین و خشنترین مالکی که فوتبال به خودش دیده، وارد یک چرخه مرگبار شد و بنوونتو برای حفظ ظاهرش به دیزربی روی آورد. آنها در آستانه تبدیل شدن به بدترین تیم حاضر در تاریخ سری A بودند که او جای مارکو بارونی را گرفت. بنوونتو در آغاز دسامبر 2017 هیچ امتیازی نداشت. هیچی. هیچی. هیچی. سپس دروازهبان آنها، اسطورهای که نامش آلبرتو برینیولی بود، گلزنی کرد و بالاخره یک امتیاز برای این تیم با تساوی برابر میلان گتوزو به دست آورد. ساندرو و باکاری سانیا در ژانویه به تیم اضافه شدند و دیزربی تقریبا یک معجزه را رقم زد.
ایدههای بیشتر از نظرات باعث جلب توجه شد و کنجکاوی درباره این موضوع که او اگر در محیطی باثبات حضور داشته باشد، قادر به انجام چه کارهایی است، باعث شد که ساسولو شانس ادامه حضور در سطح اول فوتبال ایتالیا را در سال گذشته به او بدهد. به نظر میرسید که این دو به خوبی با هم سازگار هستند.
منظورم را اشتباه برداشت نکنید؛ دیزربی همچنان منتقدان خودش را داشت. پس از آغاز درخشان او در اولین سال حضورش در ورزشگاه ماپی- 5 پیروزی در 7 بازی ابتدایی- انتظارات بسیار بالا رفت و ساسولو نتوانست به آنها جامه عمل بپوشاند. این تیم بازیاش مقابل تیمهای برتر را بهبود بخشید، اینتر را به زحمت انداخت و یک مساوی از یوونتوس گرفت اما بیشتر تعاریف و تمجیدها غیرواقعی بود. آنها از مدعی بودن برای کسب سهمیه لیگ اروپا به نبرد برای بقا رسیدند. عجیب بود که این اتفاق نیز باعث نشد که رم به فکر استفاده از دیزربی برای جانشینی کلودیو رانیری، مربیاش، نیفتد.
یکی از دلایل بسیار جذابیت او به جز سبک بازی ساسولو این بود که او رکورد ثابت شدهای در بهبود عملکرد بازیکنان در هر سنی که بودند، داشت.
ما پیش از این اشاره کردیم که چطور بواتنگ ناگهان خودش را در حال بازی در نوکمپ یافت اما استفانو سنسی (اینتر) و مریح دمیرال (یوونتوس) نیز پس از کار با دیزربی به انتقالهای بزرگی دست پیدا کردند. منتقدان این مربی 41 ساله در طول این فصل کاهش پیدا کردهاند. ساسولو پس از شروع مجدد مسابقات عملکردی فوقالعاده داشت و در 4 بازی پیاپی پیروز شد. آنها همچنین در 6 بازی شکست نخوردند و با گرفتن 4 امتیاز از لاتزیو و اینتر به یوونتوس کمک کردند که به کسب نهمین قهرمانی متوالی خود نزدیک شود (توضیح مترجم: این مقاله در هفتههای پایانی فصل قبل نوشته شده است).
مائوریتزیو ساری به همان اندازه که باید از لطفی که ساسولو در حق تیم نه چندان درخشان او پس از بازگشایی مسابقات کرد، متشکر باشد، به همان اندازه هم میداند که اگر بانوی پیر در ورزشگاه رجیو امیلیا مراقب نباشد، ممکن است طعمه این تیم شود. پیش از درخشش آتالانتا در آخر هفته، ساسولو تنها تیمی بود که این فصل موفق به متوقف کردن یوونتوس در ورزشگاه آلیانز شده بود و حالا احترامی برای خودشان ایجاد کردند که اگر این اتفاق دوباره تکرار شود، کسی به عنوان یک شگفتی بزرگ به آن نگاه نمیکند.
ساسولو پنجمین خط حمله برتر لیگ را در اختیار دارد. حامد ترائوره و مانوئل لوکاتلی دو نفر از بهترین هافبکهای رقابتها هستند. هرکدام از اعضای خط حمله آتشین دیزربی چند ویژگی دارند. فرانچسکو کاپوتو بار دیگر قدرتمندترین بازیکن ایتالیایی در سری A است. جرمی بوگا به عنوان بهترین دریبل زن درخشیده و دیزربی هر از گاهی به ما یادآوری میکند که دومنیکو براردی یکی از بازیکنانی است که در سال 1994 یا دیرتر به دنیا آمده و میتواند حداقل 50 گل در هر یک از 5 لیگ برتر اروپایی به ثمر برساند.
ساسولو این شایستگی را دارد که بگوییم تماشای بازی آنها پس از آتالانتا بسیار جذاب است و بیشتر جذابیت بازی آنها از جسارت مربی خلاقشان سرچشمه میگیرد. دیزربی به بازی از دفاع، بدون توجه به حریف و بدون توجه به فشار وارده روی تیمش، معروف است. به همین دلیل است که گواردیولا یکی از هواداران پر و پا قرص او است و گاهی در زمان آزاد محدودی که دارد دیدارهای ساسولو را تماشا میکند. کسانی که دیزربی را دست کم میگیرند، ادعا میکنند که نوعی خودشیفتگی در طرحهای ماهرانهای که او برای شکستن پرس و بازی در زمین حریف به کار میگیرد، وجود دارد. آنها معتقد هستند که این پروژههایِ طراحی شده پوچی هستند که به همه نشان دهند او چقدر باهوش است. دیزربی طبیعتا این موضوع را رد میکند و تاکیدش بر پاسکاری از عمق دفاع را برای منتقدان واقعیاش اینطور توجیه میکند که این در واقع نقطه قوت تیم او است و باعث پیشرفت بازیکنانش میشود.
دیزربی هافبک هجومی بود. بازی برای او زمانی جذاب بود که توپ را در اختیار داشت؛ نه زمانیکه توپ در اختیار تیم حریف بود. ایده او این است که اگر فوتبال بازی کردن را دوست داری، چرا باید منتظر توپ دوم، ارسال توپ سرضرب و بیهدف یا توپ برگشتی باشی؛ وقتی میتوانی کار را از دفاع شروع کنی؟ در این صورت کنترل دست تو است و اگر بتوانی حریف را به سمت خودت بکشی، فضایی در پشت سرش برای حمله در اختیار داری.
این نشانه دیگری از تحول در فوتبال ایتالیایی است. در گذشته تیمهای سری A در جذب فشار، باز پسگیری مالکیت توپ در عمق و سپس حمله از همان فضا قمار میکردند که گاهی با یک بازی ترکیبی سریع یا ارسال توپ به فضایی برای مهاجمی که آن را دنبال میکرد، همراه بود. آنها نه توپ بلکه فضا را کنترل میکردند. دیزربی برعکس این کار را انجام میدهد، با حفظ مالکیت توپ در دفاع رقیب را به جلو میکشاند و سپس از پرس آنها علیه خودشان استفاده میکند تا حمله را به سرانجام برساند. هرچقدر این فشار شدیدتر باشد، حرکات عمودی و پیشروی ساسولو بیشتر خواهد شد. به عنوان مثال به بازی رفت برابر یوونتوس نگاه کنید.
یکی دیگر از انواع با این نقشه- مثالهای بیشماری وجود دارد- در برابر رم رخ داد. این نقشه را مربی دروازهبانهای دیزربی پیشنهاد داده است؛ مدافعان کناری ساسولو در کنارهها پیش میروند و پدرو اوبیانگ و لوکاتلی، دو بازیکن تیم در خط میانی، روی خط محوطه جریمه قرار میگیرند.
آنها با استفاده از استفانو توراتی، دروازهبان نوجوانشان، کالیاری را ترغیب کردند که از لاکش بیرون بیاید.
تماشای این بازی جذاب است اما به اندازه زیبایی، هدفمند هم هست. استراتژی کلیتر آن است که باعث ضربه زدن ساسولو به تیم حریف و گلزنی شود. بازیسازی از دفاع باید باعث پیشرفت تکنیک بازیکن شود. این کار به آنها جسارت میدهد که مسئولیتپذیر باشند و وقتی چنین حرکتی نتیجه میدهد اعتماد به نفس و خودباوری بازیکنان را بالا میبرد. همانطور که میتوانید تصور کنید، اعتماد به نفس ساسولو در حال حاضر در بالاترین حالت خود قرار دارد.
آنها از همین موقع در فصل پیش 9 امتیاز بیشتر دارند. تنها ناپولی و یوونتوس آمار پاس درست بهتری دارند و اگر ایده ایجاد خلاقیت میخواهید، باید بدانید که 93 درصد از 59 گل زده این تیم از همین بازیسازی به ثمر رسیده است.
قرارداد دیزربی در ماه ژوئن به پایان رسید و مدتی به نظر میرسید که او جدا خواهد شد چرا که شایعاتی مبنی بر تلاش فیورنتینا برای جذب او به عنوان جانشین بپه یاکینی به گوش میرسد. در مقابل، دیزربی برای یک سال دیگر نیز به توافق رسید و این امید وجود دارد که ستارگان تیم نیز به حضورشان ادامه دهند. جووانی کارنوالی، مدیر اجرایی تیم، به DAZN گفت:” استراتژی ما ساختن است نه ویران کردن.” این خبر خوبی است.
بعضی نگران بودند که افسانه ساسولو رو به پایان باشد. این تیم پس از جدایی دیفرانچسکو و پیوستنش به رم و همچنین جدایی هسته اصلی تیمش- سیمونه زازا، متئو پولیتانو، لورنزو پلگرینی و فرانچسکو آچربی- محو شده بود. اخیرا مرگ جورجیو اسکویینزی، حامی باشگاه و همسرش، باعث شد که آینده مبهم به نظر برسد. اما حالا ساسولو قویتر از همیشه به نظر میرسد و زمین تمرین پیشرفتهای دارد که با مربی آوانگارد خود به کارش ادامه دهد.
فکر کردن به اینکه هفت سال از زمانیکه دیزربی به مونیخ سفر کرد تا شاهد تمرینات بایرن تحت هدایت گواردیولا باشد گذشته جذاب است. حالا بعضی از مربیان پیشرو در اروپا باور دارند که میتوانند چیزهایی از او یاد بگیرند.