آنالیز فنی: چگونه سبک بازی صلاح در لیورپول تغییر کرد
هفتیک- از ساعت 7 تا 9 به مدرسه میرفت و سپس مسیر سنگی را طی میکرد، از مزرعه پیاز و انبوه بیشههای پر از یاس رد میشد تا به ایستگاه اتوبوس که در دو کیلومتری روستا قرار داشت، برسد. از آنجا، دو کورس طولانی اتوبوس را طی میکرد تا به میدان رامسس در قلب شهر قاهره برسد. سپس از آنجا یک کورس دیگر به مقصد شهر نصر داشت و در میانه راه، پیاده میشد و از پل هوایی وارد ناحیه هفت میشد و سپس 15 دقیقه سربالایی را در کنار اتوبان طی میکرد تا به زمینهای تمرینی سرسبز المقاولون برسد.
این بخشی از سفر طولانی و دشوار محمد صلاح به زمین تمرین در 13 سالگی بود که هر مسیرش 4 یا 5 ساعت طول میکشید و چهار بار در هفته باید طی میشد که نشان از عزم راسخ او دارد. او میدانست که چه فرصتی پیش رویاش است و خودش را متعهد میدانست که به این فرصت برسد. 15 سال بعد، صلاح همچنان همانگونه است؛ تمام فکر و ذکرش این است که از موقعیتها استفاده کند- اینبار در محوطه جریمه.
اگرچه هم تیمیهایش در دیدار اول فصل مقابل لیدز، تمرکز کافی نداشتند و در آمادگی کامل به سر نمیبردند، ولی مهاجم مصری شرایط کاملا متفاوتی داشت. هت تریک او که شامل دو پنالتی و یک گل تماشایی میشود، نتیجه یک بازی دشوار را تعیین کرد ولی این نمایش تمیز و آمادگی بالای او در تمام وجوه عملکردش بود که شما را مبهوت میکرد.
این آمادگی بالا و عملکرد درخشان نشاندهنده دو چیز است. اول، عطش صلاح را نشان میدهد که خودش را آماده حمله به فرصتهای یک فصل جدید کرده است. دوم، افزایش آمادگی و بهبود شرایطش برای اینکه یک فصل دیگر، یکی از خطرناکترین مهاجمان دنیای فوتبال باشد. او نسبت به فصل 18-2017 که به عنوان یک پدیده به لیورپول پیوست و درخشش فوق العادهای داشت، شرایط متفاوتی دارد. تغییرات او شامل کارهایی که در زمین انجام میدهد و همچنین اینکه چه زمان و کجا این کارها را انجام میدهد، میشود.
او به روند خوبش، پس از 44 گلی که سه فصل پیش به ثمر رساند ادامه داده و تا به الان 97 گل زده و به آسانی عنوان بهترین گلزن خارجی لیورپول را به نام خود زده و در حال حاضر در فهرست بهترین گلزنان تاریخ لیورپول، بین کوین کیگان و جان توشاک قرار گرفته است. صلاح در آستانه رسیدن به صدمین گلش است و نسبت تعداد گلهایش به تعداد بازیها، از یان راش هم بهتر است. یورگن کلوپ راجع به او گفت:” کجا میخواهید بگردید، کجا میخواهید بازیکنی پیدا کنید که سه فصل در تیمی بازی کرده و چنین آماری به ثبت رسانده؟ بازیکنان زیادی در دنیا اینگونه نیستند.”
طبق این جمله، کلوپ صلاح را یک مهاجم به حساب میآورد. فصل 18-2017 که صلاح در زمین پرسه میزد، دریبل میکرد، سانتر میکرد و از راه دور با شوتزنی، شانسش را امتحان میکرد، مهاجم نبود. البته که او تلاشهای مکرری در حمله به محوطه جریمه و گلزنی انجام میداد ولی مطمئنا این تمام وجوه فوتبال او نبود. او کمتر شناخته شده بود، فضای بیشتری داشت و از روزنهها به بهترین شکل استفاده میکرد، روزهایی که او هر چه شلیک میکرد (یا به ندرت ضربه سر میزد) به گل تبدیل میشد.
هوشمندی کلوپ اینجا نمود پیدا میکند که او متوجه شده بود هر فصل شرایط خودش را دارد و از صلاح نخواست که همان عملکرد فصل قبل را تکرار کند. صلاح در فصل 18-2017 از 24.8 گل مورد انتظار، 31 گل به ثمر رساند که از این تعداد، 5 گل از خارج محوطه وارد دروازه شده و تقریبا یک چهارم ضربات او به گل تبدیل شده بود.
پس از اینکه شانس کمتر با او یار شد و حریفان سعی کردند اقدامات پیشگیرانهای در قبال صلاح انجام دهند، به جای اینکه به انتظار سقوط اجتنابناپذیرش بنشیند، کلوپ تصمیم گرفت شرح وظایف جدیدی در فصل 19-2018 برای صلاح تعیین کند و او را در میانه میدان مورد استفاده قرار داد. البته این اقدام او خیلی جواب نداد ولی روش کلوپ برای ساده کردن سبک بازی صلاح و اینکه او بیشتر به دروازه حریف نزدیک باشد، اقدام درستی بود و پس از بازگشت صلاح به کنارهها، او بیشتر یک مهاجم کناری بود تا یک بال، چیزی شبیه به پییر امریک اوبامیانگ یا کریستیانو رونالدو.
او همچنین با سبکی شبیه به رحیم استرلینگ بازی میکند، بازیکنی که خواسته پپ برای اینکه “آخرین نفری باشد که توپ را لمس میکند” را به خوبی انجام میدهد. او به کمک زمانبندی و جاگیریهای عالی، به خوبی در حملات ظاهر میشود. وظایف صلاح در هنگامیکه مالکیت توپ را خارج محوطه در اختیار دارد، راحتتر شده است. اما بدون توپ، تحرکاتش پیچیدهتر شده است. همه چیز برنامهریزی شده تا توپها به او برسد- در مکانی درست و در آخرین نقطه خط حمله.
آنالیزهای Driblab، مشاور دادههای فوتبال که توسط باشگاههای برتر جهان مورد استفاده قرار میگیرد، نشان میدهد که روش بازی او عوض شده است. آنها در دو مقطع صلاح را مورد بررسی قرار دادهاند. بخش اول، دو فصل اول حضور او در لیورپول که شامل تغییر سبک بازی او از یک بال به مهاجم است. بخش دیگر، مربوط به فصل 20-2019 است که او به یک مهاجم کاملا متفاوت تغییر پیدا کرد.
نسخه دوم صلاح، 16 درصد لمس توپ بیشتری در محوطه جریمه نسبت به نسخه یک دارد و 8 درصد بیشتر از نسخه اول، شوتهای داخل محوطه جریمه میزند و 52 درصد موقعیتهایش را در محوطه جریمه میسازد، در حالیکه در نسخه اول، این آمار 22 درصد بود. این آمار تغییر بزرگی را نشان میدهد. حتی امروز هم کسانی هستند که صلاح را به خودخواهی متهم میکنند ولی واقعیت این است که او در خط حمله لیورپول بیشترین پاس گل را ارسال میکند.
همچنین آمار پاس گل دادنهای او هم خوب بوده، هر چند او بیشتر توپها را در موقعیتی دریافت میکند که برای شوتزنی وسوسه میشود. هر چه کمتر ریسک کند، کمتر توپ از دست میدهد و حتی به آمار دفاعی لیورپول هم کمک میکند. در واقع او استعدادش را قربانی میکند ولی توانایی او در هماهنگ شدن با تصمیمات جدید، مربیانِ المقاولون را شگفت زده نمیکند. او در تیم زیر 15 سالههای باشگاه ال مقاولون، ابتدا به عنوان هافبک چپ و بال چپ، سپس در پست شماره 10 و یا مهاجم بازی میکرد.
البته تکرار آمار گلزنی او در فصل 18-2017 هم تقریبا غیرممکن است ولی پس از زدن 53 گل در 96 بازی، تاثیر او در تیم بسیار بالا رفت. افزایش 23 درصدی پاسهای بلند دریافتی از هم تیمیها، نشان میدهد که او نفوذهای بیشتری به خط دفاع حریف انجام میدهد. تیاگو آلکانتارا با پاسگلهای فوقالعادهاش، مشتاق همکاری با صلاح است.
برای چلسی (که در سال 2016 صلاح را پس از 19 بازی فروخت)، موضوع صلاح یک فرصتسوزی محض است و یک درس مهم؛ اینکه در حالی که آنها از خرید بازیکنانی مثل کای هاورتز و دیگران غرق در شادی هستند، باید بدانند که خرید بازیکن تنها نیمی از کار است و نیمه دیگر، رشد این استعداد است.
صلاح تغییر کرده و کلوپ هم قصد برگزاری مراسم تجلیل از او را ندارند. سرمربی آلمانی گفت:” او شایسته تعریفهاست. خیلی از کارهایی که ما به عنوان تیم انجام میدهیم این است که به او کمک میکنیم تا به بازیکنی که آرزویش را دارد تبدیل شود و او هم این را میداند. ولی جدا از این بحث، شما باید شخصیت خاصی داشته باشید که بتوانید انقدر در طول دوران فوتبالتان تلاش کنید. وقتی در فصل اول 40 گل میزنید، برخی بازیکنان میگویند که خیلی خوب بود، حالا وقتشه به چیزهای دیگر فکر کنیم ولی او برعکس این است. صلاح هنوز هم حریص ] گلزنی[ است. او بسیار متمرکز است و تلاشش در تمرینات فوقالعاده.
اگر بخواهند کتابی راجع به موفق ماندن بنویسند، تمریناتی که او هر روز انجام میدهد میتواند از کلیدیترین نکات این کتاب باشد.”
صلاح چگونه به عنوان یک مهاجم تغییر کرد…. ولی هنوز گل میزند
وقتی مهاجم مصری در فصل 18-2017 در لیگ برتر غوغا به پا کرد، تنها 22 درصد موقعیتهایش را در داخل محوطه جریمه میساخت. از ابتدای فصل گذشته، این آمار به 52 درصد افزایش یافته است. کلوپ سعی دارد صلاح را به بازیکنی تبدیل کند که تحرک کمتری دارد و در یک سوم حریف میایستد. در طول فصل گذشته، صلاح به صورت میانگین، 9.9 لمس توپ در زمین حریف داشت که 16 درصد نسبت به فصل گذشته افزایش داشته است.
این نکات باعث شده تا او کمتر در خارج محوطه جریمه توپ را لمس کند و یا کمتر مالک توپ باشد. در فصل 20-2019 و همچنین در دیدار هفته گذشته مقابل لیدز، او به صورت میانگین 1.7 دریبل موفق در بازی زد که به نسبت دو فصل اول، 23 درصد کمتر است. تمام این تغییرات برای این انجام شده که صلاح بیشتر در محوطه جریمه باشد و نتیجه آن هم کاملا گویاست: 83 درصد شوتهای او در این فصل و فصل گذشته از داخل محوطه جریمه بوده، در حالیکه در دو فصل اول این آمار حدود 75 درصد بوده است.