آنالیز بازی کیلیان امباپه؛ ترکیب مرگبار سرعت، هوش و تمامکنندگی
هفتیک– کیلیان امباپه هنوز 21 ساله هم نشده اما در همین مدت خود را به عنوان یکی از بهترین مهاجمان دنیا معرفی کرد. او جوانترین بازیکن تاریخ باشگاه موناکو شد و خیلی زود در فصل 16-2015، عنوان جوانترین گلزن تاریخ این باشگاه را هم به خود اختصاص داد. از آن زمان و بعد از انتقال هنگفتش به پاری سن ژرمن، امباپه در چهار فصل به عنوان بازیکن حرفهای توانست 4 قهرمانی در لیگ 1 فرانسه (با قهرمانی زودهنگام فصل جاری)، دو قهرمانی در جام حذفی و قهرمانی در جام جهانی را به دست بیاورد. کمتر بازیکنی توانسته در کل دوران حرفهای خود به افتخاراتی که او تا 21 سالگی به آن رسیده، دست پیدا کند. امباپه یک بازیکن آیندهدار نیست؛ او همین حالا هم یکی از بهترین بازیکنان دنیاست.
آنالیز تاکتیکی
در نگاه اول، امباپه به دلیل سرعت خیرهکننده و قدرت تمامکنندگی مرگبارش، یک مهاجم فوقالعاده است- ترکیبی که فارق از اینکه فوتبال چقدر تحول پیدا کند، از ارزش بالایی برخوردار است. این جنبههای بازی او باعث شد تا او در سن 16 سالگی در موناکو ظهور کند و رکورد تیری آنری به عنوان جوانترین بازیکن تاریخ این باشگاه را بشکند.
هرچند، مقایسه او با آنری در اینجا به پایان نمیرسد. امباپه در اولین فصل کاملش در فوتبال، بسیاری از گلهایش را به دنبال بازپسگیری توپ و یک توپ مستقیم به پشت خط دفاعی حریف به ثمر رساند. هرچند او بیشتر به عنوان یک مهاجم نوک به کار گرفته میشد، او- مانند آنری- بیشتر تمایل داشت که به سمت چپ متمایل شود، به تو بزند و با پای راست، توپ را از دروازه عبور بدهد (عکس پایین).
هرچند این همه استعدادهای او را نشان نمیداد اما مشخص میکرد که او چه نوع بازیکنی است. او دوست دارد که شانه به شانه آخرین مدافع حرکت کند و دغدغهای دائمی برای او ایجاد کند که ممکن است پشت خط دفاعی صاحب توپ شود- شاید به همین دلیل، غیرقابل اجتناب است که در فصل 20-2019 لیگ 1، تنها دو بازیکن بیشتر از امباپه در آفساید قرار گرفتند. مدافعان میترسند که خیلی جلو بیایند زیرا بازیکنی وجود ندارد که بتواند فرارهای او را مهار کند.
او اکنون یکی از خونسردترین تمام کنندههای دنیای فوتبال است؛ با مجموعهای از حرکات تکنیکی در مواجهه با دروازهبانها. اگر او توسط یکی از مدافعان حریف تحت فشار باشد، با گامهای بلندتری به سمت دروازه میرود؛ این به او فرصت بیشتری میدهد تا موقعیت دروازهبان را ارزیابی کند. اگر او زمان بیشتری داشته باشد، گامهای کوتاهتری برمیدارد تا شوتش را زودتر بزند؛ به این ترتیب برای دروازهبان خواندن دست او سختتر میشود. او این قابلیت را دارد که تظاهر به زدن شوت کرده و دروازهبان را دربیل کند؛ به همان شیوهای که یک برنده دیگر جام جهانی- رونالدوی برزیلی- انجام میداد.
امباپه همچنین دریبل زن قهاری هم هست و به همان اندازه خطرناک است که یک مدافع بخواهد عقب بنشیند و به او فضا بدهد تا توپ را دریافت کند و بچرخد. در دنیای فوتبال، بازیکنانی که در موقعیتهای یک در مقابل یک، تا این اندازه ترسناک هستند، زیاد نیست. اگر فضا برای حرکت کردن داشته باشد، یک استارت سریع کافی است تا بازیکن حریف به میزان قابل توجهی جا بماند- هرچند وقتی او فضای کمی هم داشته باشد، میتواند خیلی سریع مسیرش را تغییر بدهد.
در رقابتهای فصل 20-2019 لیگ 1، تنها دو بازیکن میانگین دریبلهای موفق بهتری از امباپه داشتند- نیمار، همتیمیاش در پاری سن ژرمن و منیر شویار از دیژون که گلهای به مراتب کمتری از امباپه به ثمر رسانده است (4 گل شویار در مقابل 18 گل امباپه). البته امباپه چیزی فراتر از یک تمامکننده صرف است.
نقش امباپه در پاری سن ژرمن
در هر آرایشی که توماس توخل، سرمربی پاری سن ژرمن، انتخاب کند، امباپه تمایل دارد تا در بیشترین فاصله از خط حمله بازی کند. توخل به طور کلی تیمش را با آرایش 2-2-2-4 که در آن امباپه در خط حمله در کنار مائورو ایکاردی بازی میکند یا آرایش 3-3-4 که در آن امباپه به طور معمول در وسط – هرچند او در سمت چپ هم ممکن است بازی کند- قرار میگیرد، به میدان میفرستد. او معمولا در سمت چپ راحتتر است؛ به طوری که وقتی به عنوان مهاجم نوک بازی میکند، باز هم تمایل دارد به گوشهها متمایل شود تا فضای لازم برای بازی را پیدا کند.
امباپه نه تنها با سرعت خیرهکنندهاش در زمین، حریف را به دردسر میاندازد، بلکه نشان داده که از بیشتر مدافعان، سریعتر فکر میکند. پیش از اینکه حریفان خطر را احساس کنند، او موقعیت را پیدا میکند و قبل از اینکه آنها فرصت واکنش پیدا کنند، ضربه نهایی را وارد میکند. به گل او مقابل منچستریونایتد در الدترافورد در دیدار رفت مرحله یک هشتم نهایی لیگ قهرمانان در فوریه 2019 نگاه کنید (عکس بالا- از اینجا تماشا کنید). به محض اینکه خوان برنات توپ را به سمت چپ برای آنخل دی ماریا فرستاد، امباپه تشخیص داد که میتواند صاحب موقعیت شود و حرکتش را آغاز کرد. در یک چشم بهم زدن، او مدافعان میانی یونایتد، اریک بایی و ویکتور لیندلوف، را پشت سر گذاشت تا ارسال دی ماریا را در دهانه دروازه قطع و دروازه را باز کند.
با هوشیارتر شدن تیمها در مورد تهدید قابل توجه امباپه و قابل پیشبینیتر شدن سرعت بالای بازیاش، او حیلهگری را هم به بازی خود اضافه کرد. استارتهای انفجاری و تغییر مسیرهای ناگهای حالا به بخشی اساسی از بازی او تبدیل شده و او را به یک تهدید مرگبار در محوطه جریمه تبدیل کرد. او درک متقابل فوقالعادهای با موقعیتسازهای اصلی پی اس جی، دی ماریا و نیمار، پیدا کرد و اکنون میداند که وقتی آنها صاحب توپ هستند، دقیقا در چه زمانی باید حرکت کند. نیمار و دی ماریا هر کدام در فصل 20-2019 لیگ 1، شش پاس گل به امباپه دادهاند- دو برابر سایر ترکیبهای گلساز-گلزن در لیگ.
در دیدار خارج از خانه مقابل لیون در نیمه نهایی جام حذفی فرانسه در اوایل ماه مارس، پی اس جی به راحتی به پیروزی 5-1 رسید. امباپه که روی یک ضربه کرنر، با یک ضربه ساده دروازه را باز کرده بود، دومین گلش را با پشت سر گذاشتن یک مدافع به ثمر رساند و هتتریکش را در آخرین دقایق بازی بعد از یک حرکت ویرانکننده در محوطه جریمه لیون، با ضربه تمامکننده ساده به ثمر رساند.
لحظهای که مارکو وراتی، نیمار را در سمت چپ راه انداخت، امباپه در سمت دیگر خط دفاعی لیون حضور داشت. او اطراف رافائل، مدافع چپ حریف، پرسه زد تا در نهایت وارد فضای مناسب شده و پاس عرضی نیمار را قطع کند. چنین حرکتهای موربی از پشت مدافعان- و خارج از دید آنها- خاص امباپه است. سرعت، هوش و ضربات نهایی آسان، همگی در کنار هم قرار گرفت تا ثابت کند که این مهاجم جوان فرانسوی، چطور در 21 سالگی به یک بازیکن در کلاس جهانی تبدیل شده است. نکته نگرانکننده برای مدافعان در لیگ فرانسه و سراسر اروپا و دنیا این است که او تا چه اندازه میتواند از این هم بهتر شود.