هفت‌یک– پارگی رباط صلیبی مصدومیتی است که در سال‌های اخیر، بازیکنان زیادی را درگیر کرده و حتی به دوران حرفه‌ای بعضی پایان داده است. اندی میچل، پزشک ورزشی، در گفتگو با فورفورتو،در مورد این مصدومیت، راه‌های جلوگیری از بروز این اتفاق و روند بهبودی آن صحبت کرد:

لروی سانه، ستاره آلمانی منچسترسیتی، کل این فصل را به دلیل آسیب‌دیدگی از ناحیه رباط صلیبی از دست داد.

رباط صلیبی جلویی (anterior cruciate ligament) چیست و چه کاری انجام می‌دهد؟

رباط صلیبی جلویی یا ACL رباطی است که در عمق زانو قرار دارد.  طول آن حدود 10 سانتی‌متر است و یک سانتی‌متر نیز عرض دارد. نقش آن، ایجاد پایداری در زانو است اما به عنوان “مغز” زانو هم عمل می‌کند. درون آن سنسورهای زیادی وجود دارد بنابراین در هنگام دویدن، برگشتن و چرخیدن، همه اطلاعات لازم در مورد سرعت، نحوه حرکت، پایداری و موقعیت صحیح زانو را برای مغز فراهم می‌کند. اگر به ACL آسیب برسد، همه این اطلاعات که باید به مغز فرستاده شود، از بین می‌رود. آن‌وقت زانوی شما لق شده و پایداری خود را از دست می‌دهد.

چرا فوتبالیست‌ها از ناحیه رباط صلیبی دچار آسیب دیدگی می‌شوند؟

در ورزش‌هایی که ورزشکاران چرخش زیادی دارند، مصدومیت از ناحیه ACL خیلی رایج است. وقتی به حرکات بازیکنان فکر می‌کنیم، می‌بینیم که آنها مجموعه زیادی از حرکات را انجام می‌دهند. به عنوان مثال: دویدنِ سریع، پریدن، فرود آمدن، چرخیدن و دور زدن. اگر به یک دونده دوهای استقامت فکر کنید، در می‌یابید که آنها فقط در خط مستقیم می‌دوند؛ بنابراین ACL آنها در حرکات و عملکردشان به اندازه فوتبالیست‌ها، درگیر نیست. زمین‌های فوتبال هم سخت و محکم هستند و از این نظر کمکی به بازیکنان نمی‌کنند. سرعت بازی‌ها هم افزایش پیدا کرده و بازیکنان این روزها بازی‌های بیش‌تری انجام می‌دهند. اگر همه این فاکتورها را کنار هم قرار بدهید، متوجه می‌شوید که چرا این‌قدر شاهد مصدومیت از ناحیه ACL هستیم.

هکتور بیرین، مدافع راست آرسنال، به دلیل آسیب دیدگی از ناحیه رباط صلیبی، برای مدت‌ها از میادین دور بود.

با مصدومیت ACL، یک بازیکن چه مدت از میادین دور است؟

میانگین مدت دوری یک بازیکن از میادین با مصدومیت رباط صلیبی، 9 ماه است. البته همیشه متغیرهایی هم هست- بعضی ممکن است زودتر برگردند و بعضی هم دیرتر. بعضی بازیکنان ممکن است بعد از 6 ماه برگردند اما برای بعضی دیگر دوره ریکاوری 10 یا 11 ماه طول بکشد. متاسفانه، شواهد پزشکی نشان داده بازیکنانی که برای بازگشت عجله می‌کنند، بیش‌تر احتمال دارد که دچار آسیب دیدگی مجدد بشوند.

چگونه می‌توان این مصدومیت را پشت سر گذاشت؟

بعد از انجام عمل جراحی، بازیکنان به طور معمول برای سه تا پنج روز باید بی‌حرکت باشند تا نقاهت بعد از عمل را پشت سر بگذارند. پس از پنج روز، آنها تمرینات بسیار سبک زانو و ماساژ را آغاز خواهند کرد. بعد از هفته اول، بعضی ممکن است دوچرخه سواری سبک یا شنا در استخر را شروع کنند. در هفته ششم، فرآیند ریکاوری به طور جدی آغاز می‌شود و شروع به پیشرفت می‌کند. بازیکن روزی دو یا سه بار به سالن بدنسازی می‌رود و با وزنه کار می‌کند (حرکات اسکات و لانج). بعد از 10 هفته، دویدن آرام آغاز می‌شود. به طور معمول، بعد از سه ماه، دویدن روی چمن آغاز می‌شود. شدت کار با شیب بسیار ملایم بیش‌تر می‌شود و بازیکن خیلی آرام کار را پیش می‌برد. چهار یا پنج ماه بعد از مصدومیت، بازیکن انجام حرکات چرخشی و بازگشت را روی چمن آغاز می‌کند؛ باز هم بسیار آرام. اما برای بازگشت به تمرینات سبک تیمی، باید حداقل 6 یا 7 ماه بگذرد. آنها می‌توانند کارهایی ابتدایی مانند شوتزنی و از ماه هفتم و هشتم به بعد، بازیکن می‌تواند فعالیت‌های رقابتی‌تری را با هم تیمی‌هایش انجام بدهد.

انتظار می‌رفت مصدومیت زلاتان از ناحیه رباط صلیبی در سال 2016 به دوران حرفه‌ای او پایان بدهد اما آمادگی بدنی بالای او باعث شد تا بتواند به میادین برگردد.

یک بازیکن برای جلوگیری از مصدومیت ACL چه کاری می‌تواند انجام بدهد؟

تمریناتی وجود دارد که بازیکنان حتی اگر دچار پارگی رباط صلیبی نشده‌اند هم می‌توانند انجام بدهند. اسکات‌ها و لانج به ماهیچه‌ها کمک می‌کند تا در طول بازی‌ها کم‌تر خسته شوند. این تمرینات به بازیکن در کنترل کردن  و همین طور پایداری اتصال زانو با لیگامنت‌ها کمک می‌کند. تمرینات دیگری که می‌توان انجام داد، انجام کارهای تعادلی است که به افزایش قدرت ماهیچه‌ها در موقعیت‌های نامتعادل که در زمین خیلی رخ می‌دهد، کمک می‌کند.