آنالیز: چگونه بنفیکا بار دیگر مدعی قهرمانی در لیگ پرتغال شد

هفت‌یک- رقابت‌های لیگ برتر پرتغال در این فصل بسیار جذاب است، سه تیم به صورت جدی در کورس قهرمانی حضور دارند و منتظر هستند تا از لغزش دیگری استفاده کنند. بنفیکا، پورتو و اسپورتینگ همگی از آغاز فصل عملکرد درخشانی داشته‌اند و کمترین میزان تزلزل را در دیدارهایشان به نمایش گذاشته‌اند. هر سه تیم در هفت بازی اول بدون شکست بودند تا این که بنفیکا در هفته هشتم با شکست 0-1 برابر پورتیموننزه امتیاز از دست داد. هرچند این باخت هم باعث کنار رفتن آنها از صدر جدول نشد چون آنها هفت پیروزی متوالی داشتند که باعث می‌شود جلوتر از سایر رقبا قرار بگیرند که هرکدام دو مساوی در کارنامه داشتند (توضیح مترجم: در پایان هفته یازدهم، پورتو و اسپورتینگ با 9 برد و دو تساوی در رتبه‌های اول و دوم قرار دارند و بنفیکا با 9 برد، یک تساوی و یک شکست، سوم است) .

بنفیکا حتی پس از این شکست هم بهترین خط حمله لیگ را در اختیار داشت و گل‌هایی بیشتر از آمار 15.03 گل مورد انتظارش به ثمر رسانده بود. آنها در عین حال عملکرد دفاعی قدرتمندی را به نمایش گذاشتند. سبک متعادل این تیم باعث شد که بار دیگر به قدرت اول فوتبال پرتغال تبدیل شود و این سوال را ایجاد کرد: آیا ژرژ ژسوس می‌تواند دستاوردهایش با این تیم که سه قهرمانی لیگ در فاصله سال‌های 2015-2009 بود را تکرار کند؟

این سرمربی در سال 2020 پس از فتح کوپا لیبرتادورس و برای زنده کردن خاطرات موفق‌ترین دوران مربیگری‌اش از فلامنگو به بنفیکا آمد. بلندپروازی آنها پس از قرار گرفتن در رده سوم جدول در فصل گذشته بیشتر شد و او سعی کردن عملکرد تیمش را بهبود بخشیده و آنها را جلوتر از سایر رقبایش قرار دهد.

این تیم همچنین در لیگ قهرمانان در گروهی کابوس‌وار با بایرن مونیخ، بارسلونا و دیناموکیف هم‌گروه شد و با پیروزی 0-3 برابر بارسلونا همه را شگفت‌زده کرد تا با سه امتیاز بیشتر از دینامو در رده دوم جدول قرار بگیرد. در این تحلیل شرایط بنفیکا و عملکرد تاکتیکی این تیم را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

سیستم و ویژگی‌های اصلی

معمول‌ترین ویژگی استراتژی ژسوس در بنفیکا، سیستم‌های سه دفاعه است. در حالی که او گاهی اوقات به خط دفاع چهارنفره روی می‌آورد اما اکثرا بر خط دفاع سه نفره که در مناطق جلوتری قرار دارند تکیه دارد و همین ساختار  به وینگ-بک‌ها اجازه می‌دهد که از خط میانی عبور کرده و برتری عددی برای تیم در نیمه زمین حریف ایجاد می‌کند. بیشترین سیستم مورد استفاده او 1-2-4-3 یا 3-4-3 است و این مربی از تیم می‌خواهد که مالکیت توپ را در دست بگیرد و در حمله به ترکیب خلاقیت و پاس کوتاه تکیه کند.

آرایش 3-4-3 بنفیکا در هنگام مالکیت توپ

آنها گاهی سعی می‌کنند با ارسال سانتر به حریف ضربه بزنند اما تمایل زیادی به ایجاد موقعیت از مرکز زمین هم دارند که از طریق پاسکاری رو به جلو به دست می‌آید. این وینگ-بک‌ها نقش مهمی در مالکیت توپ دارند چون حرکت رو به جلوی توپ را حمایت کرده و در حرکات هجومی نیز حضور دارند. آنها به خوبی با بازیکنان هجومی تیم حرکات ترکیبی انجام داده و همچنین تغییر شرایط بازی برای فرار از ساختار پرسینگ حریف را آغاز می‌کنند.

این مربی از سیستم چرخشی در ترکیب اصلی استفاده می‌کند که انعطاف‌پذیری آنها را افزایش می‌دهد. این کار به آنها اجازه می‌دهد که سازگاری بهتری با تاکتیک‌های حریف داشته باشند. بخش دفاعی باثبات‌ترین بخش این تیم از نظر دقایق بازی است و یان فرتونگن، نیکلاس اوتامندی و لوکاس وریسیمو بیشترین دقایق بازی را در ترکیب اصلی داشته‌اند. ژسوس در دفاع به باتجربه‌ترین بازیکنانش تکیه کرده، سعی می‌کند از هر اشتباه بچگانه‌ای جلوگیری کند و اعتماد به نفس بیشتری به تیم می‌دهد تا در زمان در اختیار داشتن مالکیت توپ حرکات رو به جلوی بیشتری داشته باشند.

سمت چپ زمین به خوبی در اختیار الخاندرو گریمالدو، وینگ- بک این تیم، به همراه ژوائو ماریو، هافبک، و داروین نونیز، وینگر، قرار گرفته که گاهی در هنگام حمله با هم حرکات ترکیبی انجام داده و خلاقیت تیم را با حرکات‌شان افزایش می‌دهند. رومن یارمچوک اکثرا در مرکز خط حمله به کار گرفته می‌شود و این در حالی است که مثلث سمت راست معمولا تغییر می‌کند.

جلو بردن توپ و اقدامات در حین مالکیت توپ

همانطور که اشاره شد، این تیم دوست دارد مالکیت توپ را در اختیار داشته باشد و هر زمان که توپ را می‌گیرد، دامنه پاس بالایی دارد. آنها میانگین 63.4 درصد مالکیت توپ را به ثبت رسانده‌اند که گاهی به این تیم کمک می‌کند که کنترل بازی‌ها را در اختیار گرفته و در نیمه زمین حریف بر بازی مسلط باشند. آنها سعی می‌کنند توپ را از دفاع جلو ببرند و بازی‌سازی را با چرخش توپ بین مدافعان میانی آغاز کنند.

بازی‌سازی از عقب زمین

در زمان نوشتن این مطلب، این تیم بیشترین نرخ ارسال پاس درست را با میانگین 87.4 درصد از 517.36 پاس در هر 90 دقیقه دارد. آنها برای جلو بردن توپ یا آنها را در کناره‌ها به وینگ-بک‌ها می‌سپارند تا با سرعت و کنترل‌شان آن را به پیش ببرند یا در مرکز زمین از یولیان وایگل استفاده می‌کنند. او عقب‌تر می‌آید تا توپ را بگیرد و به دلیل توانایی پاسکاری‌اش (91 درصد دقت پاس در هر 90 دقیقه) نقشی کلیدی را در میانه زمین ایفا می‌کند. ژوائو ماریو نیز در اطراف او حضور داشته تا یکی از گزینه‌های دریافت پاس باشد و نقشی مهم را در نیمه زمین حریف برعهده دارد.

این تیم سعی می‌کند توپ را با ارسال پاس‌های کوتاه ترکیبی پیش ببرد و از نظر تعداد پاس بر دقیقه در زمان مالکیت توپ در لیگ دوم است. آنها به جای تاخیر انداختن در بازی و کاهش سرعت آن در هر مالکیت توپ 15.3 پاس ارسال می‌کنند که نشان‌دهنده سختکوشی و سرعت آنها در این حرکات است.

بازیکنان گاهی سعی می‌کنند با ترکیب سرعت و کنترل، حریف مستقیم‌شان را از سر راه بردارند که منجر به بالا رفتن نفوذهای رو به جلوی تیم در هر 90 دقیقه می‌شود. بسیاری از بازیکنان حاضر در ترکیب اصلی دریبل‌زن‌های خوبی هستند که به آنها کمک می‌کند تا توپ را مهار کرده و با موفقیت پیشروی کنند. خلاقیت آنها نیز چشمگیر است چون بسیاری از بازیکنان آگاهی محیطی خیلی خوبی دارند. این باعث به حرکت در آمدن توپ بین خطوط رو به جلو، ارسال پاس‌های هوشمندانه و خلق موقعیت گل برای یکدیگر می‌شود.

با توجه به این که بازیکنان نزدیک به توپ کاملا یارگیری شده‌اند، این مدافع پاس بلند مستقیم و هوشمندانه‌ای برای یکی از مهاجمان ارسال می‌کند که یارگیری نشده است.

ساختار فشرده بنفیکا در مالکیت توپ و حرکات مداوم آنها فضاهای بین بازیکنان را کاهش داده و به آنها اجازه می‌دهد که خطوط پاسکاری را باز کرده و استراتژی ارسال پاس کوتاه را به خوبی اجرا کنند.

خطرات یک سوم پایانی

این تیم ویژگی‌های هجومی متفاوتی دارد و به صورت مداوم سعی می‌کند که با شیوه‌های مختلف نفود کند و دریبل‌زنی، فرار بدون توپ و بازی‌سازی با پاس‌های متعدد را با هم ترکیب کند. تلاش‌های آنها باعث شده که از نظر شوت در هر 90 دقیقه در لیگ دوم باشند.

بسیاری از فرصت‌های آنها با تکیه بر حرکات‌شان از کناره‌ها و به لطف تلاش‌های‌شان برای ارسال سانتر ایجاد می‌شود. گریمالدو به صورت مداوم وارد مناطق هجومی شده و با میانگین 4.74 سانتر در هر بازی از تیم حمایت می‌کند که قدرت هجومی آنها را افزایش می‌دهد. کنترل توپ این بازیکن به او اجازه می‌دهد که از سد یار مستقیمش عبور کرده و توپ را به هم تیمی‌هایش در جلوی دروازه برساند.

گریمالدو زودتر نفوذ بدون توپ را آغاز کرد.

او یکی از گزینه‌های دریافت پاس است و توپ را به منطقه‌ای می‌برد که بتواند با موفقیت سانتر کند.

تلاش آنها برای ارسال سانتر به یک اندازه از هر دو بال موفقیت‌آمیز است که کیفیت شانس آنها در برابر دروازه را افزایش می‌دهد. آنها بالاترین نرخ ارسال سانتر موفق (40.1 درصد) را دارند و از نظر لمس توپ در محوطه جریمه در هر 90 دقیقه دوم هستند. این نشانگر توانایی آنها در اشغال فضاهای هجومی و استفاده هوشمندانه از مناطق است.

آنها با تعدد نفرات در نیمه زمین حریف حاضر می‌شوند و به دور کردن بازیکنان از پست‌های‌شان و استفاده از فضاها با ارسال توپ در بین خطوط تکیه دارند. اکثر بازیکنان ترکیب اصلی در مناطق هجومی بازیکنانی خلاق هستند و تعداد زیادی پاس کلیدی در هر بازی ارسال می‌کنند. آنها از استعدادشان بهره برده و گاهی به دنبال راه حل‌های هوشمندانه در حمله هستند.

بنفیکا با نفرات بالا حمله می‌کند.

آنها به دلیل دامنه پاس بالا و حفظ توپ مدام در یک سوم پایانی قادر به انجام این کار هستند. این تیم بیشتری تعداد پاس به یک سوم پایانی در هر 90 دقیقه در لیگ را دارد. آنها تا به حال علیرغم غیبت هریس سفروویچ، بهترین گلزن فصل 21-2020 با 22گل زده، به دلیل مصدومیت، عملکرد خوبی داشته‌اند.

نقطه قوت دیگر در سبک بنفیکا، اقدامات آنها در ضدحملات است. این تیم در گرفتن توپ از حریف خوب عمل می‌کند که گاهی منجر به خلق موقعیت در ضدحملات می‌شود. آنها از سرعت و توانایی پاسکاری‌شان در این موقعیت‌ها استفاده می‌کنند؛ هرچند فشار حریف گاهی آنها را از شوتزنی و گلزنی دور می‌کند. نکته آخر و مهم این است که تیم ژسوس در خلق موقعیت از طریق ضربات شروع مجددِ هجومی موفق است. آنها در هشت بازی چهار گل روی این ضربات به ثمر رسانده‌اند.

عملکرد پرسینگ و دفاعی

بنفیکا در عملکرد دفاعی بسیار باثبات و منسجم است. این تیم وظیفه پرس از جلوی زمین را برعهده دارد، گاهی پرس را با بستن خطوط پاسکاری دروازه‌بان حریف و مجبور کردن او به ارسال پاس نادرست آغاز می‌کنند. سبک یارگیری نفر به نفر آنها در به چالش کشیدن بازیکن صاحب توپ کمک کرده و گاهی منجر به بازپس‌گیری آن می‌شود که یکی از دلایل موفقیت تیمی آنها به حساب می‌آید. آنها در گرفتن توپ از حریف در مناطق هجومی ماهر هستند و همین دلیل دیگری برای درصد بالاتر تصاحب توپ آنها است.

بازیکنان اقدام به پرس دروازه‌بان می‌کنند تا او را وادار به اشتباه کنند.

تیم اقدام به پرس از جلوی زمین می‌کند.

آنها سعی می‌کنند خطوط پاسکاری حریف را بسته و دسترسی آنها به دروازه را با دفاع با سیستم 2-3-5 محدود کنند. تلاش آنها در پرسینگ گاهی مفید است و مانع از کشیده شدن بازی به نیمه زمین خودی می‌شود که باعث شده آنها در زمینه شوت‌های دریافتی در هر 90 دقیقه اول باشند؛ تنها 6.24 شوت در هر بازی به سمت دروازه آنها زده می‌شود. علیرغم آمار 6.1 پاس در هر اقدام دفاعی، این تنها دلیل موفقیت آنها نیست. بازیکنان بنفیکا در نبردهای تک به تک قدرتمند هستند که به آنها اعتماد به نفس زیادی می‌دهد و باعث می‌شود چندان به مشکل نخورند؛ حتی وقتی به حریف اجازه می‌دهند که وارد مناطق عمقی‌تر در نیمه زمین‌شان شود.

دفاع با سیستم 2-3-5

سبک یارگیری نفر به نفر آنها.

این در واقع آنها  را از دریافت گل‌های بیشتر نجات داده، چون به دلیل جاگیری‌شان در مناطق جلوتر زمین در حین مالکیت توپ، این تیم فضاهایی را در پشت سر و خصوصا به واسطه حرکات وینگ-بک‌ها خالی می‌گذارد. این تیم نه تنها نرخ موفقیت بالایی در نبردهای دفاعی دارد، بلکه مهم‌تر از آن این است که آنها در تعداد زیادی از نبردهای هوایی برنده می‌شوند که باعث برتری آنها در بسیاری از موقعیت‌ها است.

آنها در ضدحملات آسیب‌پذیرتر هستند، چون جمع شدن مجدد و عقب کشیدن سریع بازیکنان دشوار است. خط دفاع سه نفره گاهی فاقد حمایت کافی است و دفاع برابر بازیکنان ماهر را دشوار می‌کند. وریسیمو نیزگاهی در مناطق هجومی حضور پیدا می‌کند و احتمال از دست دادن توپ توسط او زیاد است که خطر رسیدن حریف به دروازه بنفیکا را افزایش می‌دهد. گریمالدو بازیکن دیگری است که گاهی مالکیت توپ را از دست می‌دهد و تیم را در کناره‌ها آسیب‌پذیر می‌کند که گاهی حریفان سعی در استفاده از این نقطه ضعف دارند.

نتیجه‌گیری

همانطور که تحلیل ما نشان می‌دهد، بنفیکا سبکی متوازن و بازیکنانی ماهر دارد که احتمالا یکی از قوی‌ترین نمایش‌های این تیم را در این فصل رقم خواهند زد. آنها تا به حال شرایط را به خوبی کنترل کرده‌اند و در کاهش دسترسی حریفان به دروازه‌شان با تلاش بسیار در پرسینگ و حرکات دفاعی موفق ظاهر شده‌اند. برای پیش‌بینی این موضوع که آیا آنها بار دیگر جام قهرمانی را بالای سر خواهند برد یا خیر زود است، خصوصا با حریفانی قدرتمند که این فصل حضور دارند اما آنها مطمئنا از ظرفیت و انعطاف‌پذیری لازم برای این کار برخوردار هستند.