چگونه رالف رانگنیک اتریش را به تیمی جذاب تبدیل کرد
هفتیک- فردای روزی که اتریش در یک بازی دوستانه در ورزشگاه ارنست هاپل 2-0 همسایهاش آلمان را شکست داد، رالف رانگنیک در خیابانهای وین به یک زوج سالخورده برخورد و آنها به او گفتند که بازی دیروز را از تلویزیون تماشا کردند و تا پیش از این هرگز از تماشای یک مسابقهی فوتبال اینقدر هیجانزده نشده بودند. آنها تا پیش از آمدن رانگنیک اصلا بازیهای تیم ملی را دنبال نمیکردند.
احتمالا موارد مشابه فراوانی وجود دارد و چهرهی فوتبال در کشور اتریش پس از اینکه رانگنیک در سال 2022 مربیگری تیم ملی را بر عهده گرفت، کاملا دستخوش تغییر شده است. این برای اولین بار در کارنامهی حرفهای او بود که سرمربی یک تیم ملی میشد. هدف او حضور در مسابقات یورو 2024 بود. این برای چهارمین بار است که اتریش در مسابقات یورو حضور دارد. آنها شش بازی از هشت بازی دور مقدماتی را با پیروزی پشت سر گذاشتند و با 9 امتیاز بیشتر از سوئد جواز حضور در رقابتها را بهدست آوردند. علاوه بر پیروزی مقابل آلمان، آنها همچنین ایتالیا را نیز در یک بازی دوستانه در سال 2022 شکست دادند. تیم رانگنیک همین سه ماه پیش ترکیه را 6-1 درهم کوبیده بود. اتریش با رکورد هفت بازی شکستناپذیری پا به دیدار نخست خود مقابل فرانسه خواهد گذاشت. آنها در شش بازی از این هفت مسابقه به پیروزی رسیدهاند و شانزده گل نیز بهثمر رساندهاند. اما داستان اتریش رالف رانگنیک فراتر از اعداد و نتایج است.
بر اساس گفتهی منابع نزدیک به رانگنیک، او این شغل را پذیرفت چرا که فرصتی را برای ساخت یک تیم بر بنیان ایدههای خود میدید. در تیم ملی اتریش بازیکنان زیادی وجود دارند که مستقیم یا غیر مستقیم توسط مکتب رانگنیک آموزش دیدهاند. بازیکنان فعلی تیم ملی مجموعا 26 سال را در سالزبورگ یا لایپزیش سپری کردهاند، دو باشگاهی که در طی سالیان اخیر کاملا تحت تاثیر سبک رانگنیک بودهاند و اصول گگن پرسینگ او در سبک بازی آنها پیادهسازی شده. کونراد لایمر، نیکلاس سیوالد، مارسل سابیتزر، کریستوف بومگارتنر و شاور شلاگر همگی از شاگردان قدیمی رانگنیک هستند. اکثر بازیکنان اتریش سابقهی رویارویی با متد رانگنیک را در فوتبال باشگاهی داشتهاند، بهواسطهی تیمهایی که یا برایشان و یا در مقابلشان بازی کردهاند. این بزرگترین دلیلی است که باعث شد او پیشنهاد اتریش را قبول کند و از شغل خود در باشگاه منچستریونایتد استعفا دهد. این همچنین اصلیترین دلیل دگرگونی اتریش به این شکل پرشتاب و کاملا موفق نیز بوده است.
بومگارتنر در ابتدای سال جاری گفته بود:«او بهترین اتقاقی است که میتوانست برای فوتبال اتریش رخ دهد. من این را از روی تملق نمیگویم و کاملا به آن باور دارم. او با خود حجم عظیمی از تخصص، انرژی و زمان را به اتریش آورده. او کسی است که اجازهی تنبل بودن به ما نمیدهد و هر روز ما را بهسمت پیشرفت هل میدهد. این یکی از ملزومات موفقیت در مسابقات یورو است.»
همین دو سال و نیم پیش بود که رانگنیک بابت عملکرد ضعیفش در منچستریونایتد مورد ریشخند خاص و عام قرار گرفته بود. دوران شش ماههی مرد آلمانی در انگلیس با فرازهای اندک و نشیبهای بسیار همراه بود. او در هشت بازی پایانی خود در یونایتد در پنج مسابقه متحمل شکست شده بود، از جمله باخت چهار بر صفر مقابل برایتون.
وقتی رانگنیک سرمربی منچستر یونایتد شد آنها ششم بودند و وقتی در پایان فصل اولدترافورد را ترک میکرد نیز آنها در ردهی ششم قرار داشتند؛ و اتفاق چندان بهیاد ماندنی و خاصی نیز در این فاصله رخ نداد. آوازه و اعتبار او در انگلیس بهشدت دستخوش لطمه شد. حتی کریستیانو رونالدو در مصاحبهاش با پیرس مورگان گفت که تا پیش از کار با رانگنیک هرگز نام او را نیز نشنیده بود و با توصیف او بهعنوان یک “مدیر ورزشی” گفته بود: «چطور میتوانید مربی منچستریونایتد باشید درحالیکه حتی “مربی” نیز نیستید؟»
برونو فرناندز پیش از آن در گفتگو با اتلتیک گفته بود که تاکتیکهای رانگنیک در یونایتد جواب نمیداد چرا که انگیزهی بازیکنان بسیار کم بود و اعتماد بنفس آنها نیز کافی نبود.
گرچه دوران رانگنیک در اولدترافورد هرگز بهعنوان یک دوران موفق قلمداد نخواهد شد اما اکنون دشوار است که با ارزیابی او از شرایط باشگاه مخالفت کرد. رانگنیک گفته بود که مشکلات یونایتد آنقدر عمیق است که با هیچ ترمیم سطحیای برطرف نخواهد شد.
فوتبال اتریش همواره اسیر یک چرخهی تکراری بوده است: دورههایی از موفقیت و دورههایی از ناامیدی محض. آنها همچنین تمایل دارند تا به افتخارات گذشته دلخوش کنند، افتخاراتی نادر که سالها نیز از آنها میگذرد؛ از جمله کسب مقام سومی در جام جهانی 1954 یا پیروزی مقابل آلمان غربی در مرحلهی گروهی جام جهانی 1978 که منجر به حذف ژرمنها از تورنمنت شد.
آنها در سال 2021 توانستند به مرحلهی یکهشتم نهایی یورو راه بیابند. اتریش در این مرحله و در یک بازی نزدیک در وقتهای اضافی مقابل قهرمان مسابقات یعنی ایتالیا متحمل شکست شد. یک حس منفی در خصوص مربی قبلی آنها یعنی فرانکو فودا وجود داشت. گرچه اتریش میتوانست به دور نهایی مسابقات راه یابد اما قادر نبود بهترین خروجی را از یک نسل مستعد دریافت کند که اکثر آنها در بوندسلیگای آلمان توپ میزنند.
اتریش در زمان فوندا کاملا عقب مینشست و به اقبال خود دل میبست. فودا سبکی محافظهکار و صبورانه را اعمال میکرد و کاپیتان و ستارهی تیم یعنی داوید آلابا در این خصوص گفته بود که آنها از بازی در این سبک کلافه هستند. رانگنیک بهمحض ورود سیستم تیم را به 2-2-2-4 تغییر داد. دلیلش این بود که بتوانند توپ را در سریعترین زمان ممکن و با بالاترین دقت ممکن به خط حمله برسانند و همچنین بازیکنان حریف را نیز از جریان بازی خارج کنند.
این ترفند را بهطور خلاصه میتوان در گل دوم آنها مقابل آلمان ملاحظه کرد. آلابا پاسی تندوتیز را از عقب زمین برای مهاجم تیم یعنی میشائیل گروگریچ ارسال میکند. گروگریچ پشت به دروازه توپ را به بومگارتنر پیشتاخته پاس میدهد و او نیز با یک ضربهی چیپ دروازه را باز میکند؛ یک فوتبال سریع، مستقیم، و البته تهاجمی.
برای رانگنیک سیستم و ترکیب تیم بهاندازهی ذهنیت و هدفگذاری برای شیوهی جابجایی بازیکنان درون زمین حائز اهمیت نیست. او نوعی جسارت و پویایی را به بازی اتریش اضافه کرده که پیش از این با آن بیگانه بودند. مربی آلمانی سال گذشته گفته بود: «کاری که در باشگاه در عرض پنج هفته انجام میدادم را در اینجا باید در عرض پنج روز انجام دهم؛ با این حال گمان میکنم که شدنی باشد.» با وجود زمان اندک برای تمرین دادن تیم، اتریش بهشدت تماشایی بازی میکند. آنها در آلمان نترس و بیباک خواهند بود. رانگنیک گفته که از هیچ تیمی نمیترسند: «بازیکنانم فقط یک جمله به من میگویند: لطفا اجازه بده حمله کنیم!»
رانگنیک به بازیکنانش آزادی عمل داده است. اما پیش از آن خودش این آزادی را از جانب فدراسیون دریافت کرده است، که در خصوص مربیان قبلی اینطور نبود. بهطور مثال با اصرار او چند بازی اتریش در ورزشگاهی بهجز ورزشگاه ارنست هاپل برگزار شد. ورزشگاه ارنست هاپل یک ورزشگاه بزرگ و قدیمی در شهر وین است که نیاز مبرم به بازسازی و مدرنسازی دارد. اتریش دو بازی مقدماتی یورو مقابل آذربایجان و استونی را در ورزشگاه هفده هزار نفری و تازهتاسیس رایفشن آرنا در شهر لینز در شمال کشور به انجام رساند. این ورزشگاه در هر دو مسابقه کاملا پر بود و اتریش هر دو بازی را با پیروزی پشت سر گذاشت.
رانگنیک مشاوران رسانهای و همچنین چندین آنالیزور استخدام کرده و سطحی از حرفهایگری را با خود به اتریش آورده که پیش از این در تیم ملی دیده نشده بود. او همچنین فرصت زیادی را نیز به بازیکنان شاغل در لیگ داخلی داده است، چیزی که مربی قبلی یعنی فرانکو فودا بابت انجام ندادن آن مورد انتقاد واقع شده بود. دروازهبان آنها نیکلاس هدل، دو مدافع یعنی لئوپولد کوئرفلد و فلاویوس دانیلیویچ، دو هافبک یعنی الکساندر پراس و ماتیاس سیدل، و دو مهاجم یعنی مکس انتروپ و مارکو گرول همگی در لیگ اتریش بازی میکنند. این هفت بازیکن مجموعا 23 بازی ملی دارند و همگی بههمراه تیم راهی کشور آلمان شدهاند.
داوید آلابا نیز بههمراه تیم به آلمان سفر کرده گرچه قرار نیست در مسابقات یورو به میدان برود. مدافع رئال مادرید که 105 بازی ملی در کارنامه دارد، بهدلیل پارگی رباط صلیبی این تورنمنت را از دست داده است. هافبک موثر تیم یعنی شاور شلاگر نیز به همین دلیل در یورو غایب خواهد بود. غیبت این دو بازیکن مهم بدون شک احساس خواهد شد. با این حال آلابا بهعنوان کاپیتان روی نیمکت تیم حضور خواهد داشت. این از روحیهی تیمی بالایی حکایت دارد که رانگنیک در تیم ملی اتریش پدید آورده است.
او قدرت رهبری خود را به چندین شیوهی مختلف به اثبات رسانده است. هدل و گرول از جمله بازیکنان راپید وین بودند که پس از پیروزی مقابل تیم رقیب یعنی آستریا وین در ماه فوریه یک سرود هموفوبیک در کنار یکدیگر اجرا کردند. رانگنیک آنها و گویدو بروگستالر را از لیست خود برای بازیهای ملی ماه مارس کنار گذاشت و گفت: «رفتار آنها مغایر با تمام ارزشها و اصول ما در تیم ملی است.»
رانگنیک همچنین پیش از این علیه دونالد ترامپ نیز سخن گفته بود و صحبتهایی را هم در خصوص قدرتگیری راست افراطی در آلمان و اتریش به زبان آورده بود. او را بهعنوان یک مربی نرمخو میشناسند. وقتی موفقیتهایش در فوتبال آغاز شد بیشتر شبیه به یک پروفسور بود تا یک مرد اجتماعی و برونگرا. او حالا در حال لذت بردن از ریتم فوتبال ملی است و از شر تقویم فشردهی باشگاهی، برنامههای تمرینی پایانناپذیر و سروکله زدن هر روزه با رسانهها خلاص شده است.
این یکی از دلایل رد پیشنهاد بایرن مونیخ در پایان فصل گذشته بود. دلیل دیگر این است که او در حال ساختن چیزی در تیم ملی اتریش است، نهفقط برای این تابستان بلکه همچنین برای جام جهانی 2026 که پایان قراردادش نیز بهشمار میرود.
زمانی که خبر پیشنهاد بایرن به رانگنیک منتشر شد، چند تن از بازیکنان اتریش با او تماس گرفتند و از او خواستند تا در تیم بماند. بایرن او را میخواست چرا که میدانست گزینهای ایدهآل برای افزایش روحیهی تیمی خواهد بود. او یک مرد مثبتاندیش و یک حامی فوقالعاده برای بازیکنان خود است. این اتفاقی است که در تیم ملی اتریش رخ داده و حالا بازیکنان برای شروع روزهای فیفا لحظهشماری میکنند و تعداد تماشاگران بازیهای تیم ملی نیز از زمان حضور رانگنیک بهطرز مشهودی افزایش یافته است.
ژورنالیست اتریشی یعنی جرالد گوسمن سال گذشته در گفتگو با اتلتیک گفته بود که یک مربی مدرن همان چیزی بود که آنها برای شکوفا کردن ظرفیتهایشان به آن نیاز داشتند: «اتریش اکنون بیش از هر زمان دیگری در لیگهای مطرح دنیا بازیکن دارد. اما این بازیکنان به یک سیستم درست نیاز دارند. به بیان دیگر به یک مربی مدرن و یک سبک بازی مدرن. تا بحال فوتبال ما همواره در سطحی پایینتر از ظرفیت واقعی خود سیر کرده است. این حالا مدتهاست که دغدغهی اصلی فوتبال اتریش است. ما شهامت لازم و بازیکنانی با ذهنیت تهاجمی را در اختیار داشتیم؛ اما همیشه مربیان محتاطی در رأس کار بودند. رالف رانگنیک یک آنتیتز برای آنهاست.»
با تمام اعتماد بنفس و ذهینت برندهای که او به تیم تزریق کرده، آیا اتریش قادر است اتفاقی خاص را در یورو 2024 رقم بزند؟ در گام اول آنها میبایست از گروهی که هلند، فرانسه، و لهستان در آن حضور دارند بالا بروند. رانگنیک پیش از این گفته بود: «ما میدانیم که گروهمان اصلا آسان نیست. از طرف دیگر کاملا به خودمان ایمان داریم و باور داریم که میتوانیم به دور حذفی صعود کنیم. انتظار من از بازیکنانم این است که درون و بیرون زمین یک تیم متحد باشند. ما میخواهیم بهترین تیم از نظر دفاعی باشیم. اگر بتوانیم این دو چیز را در زمین بهخوبی اجرا کنیم وضعمان خوب خواهد بود و از سوی دیگر کاملا از حیث گلزنی و خلق موقعیت نیز در وضعیت خوبی قرار داریم. ما همگی از جاهطلبی و ذهنیت مثبت برخورداریم و باید از سختترین گروه صعود کنیم. اگر بتوانیم این کار را انجام دهیم دیگر از هیچ تیمی نخواهیم ترسید.»
رانگنیک سال گذشته گفته بود که تبدیل غیرممکن به ممکن همواره برایش دلپذیر و خواستنی بوده است. ما منتظریم تا ببینیم که آیا او قادر خواهد بود این کار را با تیم ملی اتریش انجام دهد یا نه.
پس از دوران ناموفق رالف رانگنیک در تیم منچستریونایتد ، کمترفوتبال دوستی تصور میکردکه او بتواند یک بازگشت درخشان به دنیای فوتبال داشته باشد.
موفقیت رانگنیک با تیم ملی فوتبال اتریش آنقدر چشمگیر بود که تا حد زیادی منتقدان
عملکرد وی در تیم منچستریونایتد را، متعجب و شگفت زده نمود.
اکنون بایستی منتظر ماند و دید که در رقابتهای یورو2024 دستاورد او و شاگردانش در تیم ملی اتریش ، چه خواهد بود. چه بسا با موفقیت رالف در این تورنمنت ، پیشنهادهای جذاب وچشمگیری دریافت نموده بنحوی که فصل جدیدی در دوران حرفه ای او بوجود آید.