بارسلونا از فروش مسی سود می‌برد یا ضرر می‌کند؟
هفت‌یک- برخی افراد در باشگاه بارسلونا، مدت‌هاست منتظر روزی هستند که فروش لیونل مسی برای باشگاه صرفه اقتصادی داشته باشد زیرا پرداخت حقوق او برای باشگاه هزینه بسیاری داشته و آمار او نسبت به فصول قبل که در سطحی فضایی قرار داشت، افت کرده است. ساندرو روسل، رئیس سابق بارسلونا اعتراف کرده که در سال 2013 که او ریاست باشگاه را برعهده داشت، از اعضای باشگاه (که شامل هواداران می‌شود) طی یک نظرسنجی سوال کرده که آیا فروش لیونل مسی که در آن زمان 26 ساله بود، اقدام درستی خواهد بود یا نه. روسل در مصاحبه با شبکه کاتالان 3 به شوخی گفت:” دو درصد از اعضای باشگاه مسی را نمی‌خواهند. دوست دارم با آن دو درصد ملاقات کنم.”
همین که بارسا چنین نظرسنجی‌ای را مطرح کرده، نشان می‌دهد که این بحث در بالاترین سطوح باشگاه مطرح بوده است. روسل و اعضای هیئت مدیره باشگاه در آن زمان، از جمله جوزپ ماریا بارتومئو به عنوان نایب رئیس، از مذاکره با خورخه مسی درباره مدت قرارداد و افزایش حقوق نجومی بعدی پسر او، خسته شده بودند.
دو سال بعد، خوان لاپورتا، دیگر مدیر سابق بارسا، بارتومئو، رئیس فعلی باشگاه را به این متهم کرده بود که از اعضای باشگاه سوال کرده در صورتی که پیشنهاد مناسبی برای مسی ارائه شود، با فروش او موافق هستند یا نه. این اتفاق، پس از پیوستن نیمار به بارسلونا رخ داد؛ بازیکنی که قرار بود جانشین بلند مدت مسی شود و در کنار مسی موفقیت‌های بیش‌تری برای تیم کسب کند و برای هواداران جدید باشگاه و اسپانسرها، یک نشان تبلیغاتی جدید باشد.
لاپورتا پس از شکست خردکننده بارسا مقابل بایرن با نتیجه 8-2 در یک چهارم نهایی چمپیونزلیگ، به هر کسی که توانسته گفته که به بارتومئو مشکوک است که قصد دارد مسی را بفروشد. این صحبت‌ها حتی پیش از این‌که مسی، بوروفکس مشهور را برای سران باشگاه بفرستد و اعلام کند که قصد جدایی دارد، مطرح شده بود. بارتومئو همواره این صحبت‌ها را تکذیب کرده و در هر فرصتی اعلام کرده که انتظار دارد مسی فوتبالش را در بارسا به اتمام برساند. باشگاه همچنین پاسخ بوروفکس مسی را با یک بوروفکس دیگر داده و ابراز امیدواری کرده که او فوتبالش را در این تیم به پایان برساند.
در زمان ریاست لاپورتا بود که مسی به تیم اول بارسا راه پیدا کرد و به ستاره‌ای در کلاس جهانی تبدیل شد.
با این حال، حرف و حدیث‌هایی از باشگاه بارسلونا به بیرون درز کرده که نشان می‌دهد مدیران بارسا می‌دانند که حل کردن مشکلات پیش رو بسیار دشوار خواهد بود و هر چند که آنها اجازه خروج مسی به عنوان بازیکن آزاد را نخواهند داد، قصد دارند تخفیف قابل توجهی برای رقم فسخ 700 میلیون یورویی او در نظر بگیرند.
رقم 222 میلیون یورویی که پاری سن ژرمن برای فسخ قرارداد نیمار در سال 2017 به بارسا پرداخت کرد، به عنوان یک معیار در این رابطه شناخته می‌شود؛ حال آنکه اقدام رئال مادرید که اجازه داد کریستیانو رونالدو، ستاره پا به سن گذاشته‌اش در سال 2018 با 100 میلیون یورو راهی یوونتوس شود، نیز نمونه مشابه دیگری است.
قیمت گذاشتن روی برنده 6 توپ طلا که 634 گل و 34 جام در 15 سال حضورش در تیم اصلی بارسا کسب کرده، برای برخی هواداران بلوگرانا و کارشناسان، به مثابه خیانت است. ولی این روزها، دوران سختی در نوکمپ است و این‌که بخش کوچکی از هواداران در گذشته به فروش مسی راضی بودند، حالا ممکن است جدی‌تر بررسی شود.
***
دریافت رقمی نجومی برای انتقال مسی و همچنین برداشته شدن بار سنگین حقوق او، شاید بسیاری از حفره‌های اقتصادی بارسا را پر کند، حفره‌هایی که پیش از بحران کووید 19 هم برای باشگاه خطرساز شده بود. مارک منچن، رئیس انجمن تجارت ورزشی اسپنیایی 2Playbook به اتلتیک گفت:” خالص دریافتی مسی در سال 50 میلیون یورو است که اگر مالیات و دیگر هزینهها را اضافه کنیم، بیش از 100 میلیون یورو خواهد شد که از جمله این پرداختی‌ها به موسسه خیریه مسی نیز هست. هم این هزینهها کم خواهد شد و شاید یک رقم قابل توجهی برای خرید او نیز دریافت کنند.
این عملیات برای بارتومئو بسیار مفید خواهد بود؛ هم حساب و کتاب باشگاه تراز خواهد شد و هم می‌تواند دوران مدیریتش را نجات دهد. از هر راهی که می‌توانند باید پول پیدا کنند. ولی آن موقع، هزینه از دست دادن بازیکنی با چنین سطحی، موضوع متفاوتی خواهد بود. ” مشکل اینجاست که مسئولان فنی باشگاه بارسلونا دقیقا می‌دانند که از دست دادن مسی چه هزینه‌ای برای ترکیب تیم‌شان خواهد داشت ولی موضوع مهم‌تر این است که مشخص نیست که او به طور مستقیم یا غیرمستقیم، چقدر از لحاظ اقتصادی به سود باشگاه است.
منچن گفت:”محاسبه ضرری که برند شما با از دست دادن مسی متحمل می‌شود، بسیار دشوار است. ولی امسال بارسا باید قراردادش را با راکوتن و بکو، دو اسپانسر بزرگ‌شان پس از نایکی که لباس باشگاه را تولید می‌کند، تمدید کنند. وقتی لیونل مسی به عنوان بازیکن در تیم‌تان حضور داشته باشد، دیگر مذاکرات قراردادها مثل گذشته نیست.”
پس از این‌که فشارهای اجتماعی باعث شد بارتومئو قرارداد پیشین تیم با قطر در سال 2017 را فسخ کند، بارسا با راکوتن به توافق جدیدی رسید که برای 4 فصل، سالیانه 55 میلیون یورو به این باشگاه پرداخت کند. هیروشی “میکی” میکیتانی، رئیس راکوتن، در مراسم اعلام رسمی قرارداد در جولای 2017، نام مسی را به زبان آورد و کمپانی ژاپنی، مسی را در کنار نیمار، جرارد پیکه و آردا توران به توکیو دعوت کرد تا با 10 هزار نفر از کارمندان شرکت ملاقات کنند.
کمپانی ژاپنی راکوتن از سال 2017 به اسپانسر اول بارسلونا تبدیل شد.
کمپانی ترکیه‌ای بکو هم یکی از اسپانسرهای بارساست که از طریق ستاره‌های این باشگاه، محصولات لوازم خانگی‌اش را تبلیغ می‌کند.
آردا توران، جرارد پیکه، نیمار و مسی به دعوت راکوتن به ژاپن رفتند تا با 10 هزار کارمند این کمپانی دیدار کنند.
از سال 2019، راکوتن به صورت مستقیم با مسی ارتباط برقرار کرد و به عنوان “اسپانسر چند قاره‌ای” از شو تلویزیونی “Messi10 by Cirque du Soleil” حمایت مالی به عمل آورد و همچنین حق پخش اختصاصی یک مستند درباره همین شو تلویزیونی را در شبکه راکوتن خریداری کرد. میکیتانی در این رابطه گفت:” برای راکوتن، این قرارداد اسپانسرینگ فراتر از گسترش همکاری با باشگاه بارسلوناست – که بیش‌ترین نزدیکی را با برند راکوتن از لحاظ گذشته، سطح فکری و فلسفه دارد.”
بکو هم به اسپانسر آستین‌های باشگاه در سال 2014 تبدیل شد و سال 2018 زمانی که پیکه در کنار بارتومئو و رئیس کمپانی ترکیه‌ای در نوکمپ ایستاده بود و لبخند به لب داشت، به اسپانسر رسمی باشگاه تبدیل شد. قرارداد فعلی دو طرف همچنین در پایان سال آینده به اتمام می‌رسد و انتظار می‌رود که برای سه فصل، مبلغ 57 میلیون یورو پرداخت کنند.
بکو از این ارتباطات استفاده کرده و از بازیکنان بارسا در تبلیغ لوازم آشپزخانه بهره می‌برد. پیکه، مارک آندره تراشتگن، لوئیس سوارز و راکیتیچ در این تبلیغات حضور داشته‌اند و مسی در مراحل پخت یا تمیز کردن آشپزخانه در تصاویر نبود و تنها موقع صرف غذا در تبلیغ نمایان می‌شد.
هر دو قرارداد بارسا یعنی راکوتن و بکو در پایان فصل 21-2020 به پایان می‌رسند. این در حالی است که قرارداد مسی نیز در همان تاریخ به پایان می‌رسد؛ هر چند که او این هفته اعلام کرده که می‌خواهد سریعا تیم را ترک کند. مذاکرات برای تمدید 12 ماهه با کمپانی‌های ژاپنی و ترکیه ای در جریان است ولی ممکن است رقم پرداختی به خاطر کووید 19 کاهش پیدا کند.
پیدا کردن اسپانسری که رقمی مشابه ارقام پیشین پرداخت کند، کار دشواری است؛ حتی با حضور مسی در ترکیب بارسا. با این حال، منچن معتقد است که شخصیت ویژه ستاره آرژانتینی در زمان مذاکرات و بستن قرارداد با اسپانسرها، همواره به کمک بارسا نیامده است. او گفت:” مسی هیچ‌گاه در زمینه تبلیغات خیلی تلاش نکرده است. او از فیلم‌های تبلیغاتی خوشش نمی‌آید. در گذشته که او تمایلی به شرکت در مراسم تبلیغاتی اسپانسرها نداشت، برای بارسا مشکلات بسیاری به وجود آمده بود. او اصلا به این چیزها اهمیت نمی‌دهد.”
***
سپس نوبت فعالیت‌های بارسا در فروش محصولات باشگاه و درآمدهای ورزشگاه می‌شود. آخرین درآمد بارسا به فصل 19-2018 بازمی‌گردد؛ پیش از بحران کووید 19. آنها 60 میلیون یورو از فروش محصولات درآمد داشتند که شامل فروش پیراهن بازیکنان بود و 93.7 میلیون یورو از فروش بلیت‌ها و بخش VIP نوکمپ.
منچن ادامه داد:” بارسا باید به تمام فعالیت‌های تجاری خود نگاه و حساب کند که با خروج مسی از ترکیبش، چقدر از این درآمد از دست خواهد رفت. چقدر از 60 میلیونی که سالیانه بابت فعالیت‌های تجاری کسب می‌کند، متعلق به فروش پیراهن‌‌هایی با نام مسی است؟ چقدر از لباس‌هایی که مردم می‌خرند تا به نوکمپ بیایند و از تماشای بازی بهترین بازیکن جهان لذت ببرند، بدون نام است؟ محاسبه چنین چیزی نیز کار دشواری است ولی در گزارش حساب بارسا در فصل 19-2018، کاهش درآمدی در پرداختی‌های اعضای باشگاه به نسبت فروش بلیت‌ها در هر بازی ثبت شده است.
بارسا 71.6 میلیون یورو از بلیت‌های عادی درآمد داشته که 16.7 درصد نسبت به سال گذشته که به خاطر حملات تروریستی در آگوست 2017 حضور هواداران کمرنگ شده بود، افزایش داشته است. آنها همچنین 22 میلیون یورو از بخش VIP نوکمپ درآمد داشته‌اند که به نسبت سال گذشته 16 درصد افزایش یافته است. بارسا مدعی شده که بیش از 250 کمپانی، 35 هزار مهمان برای تماشای بازی‌ها به این قسمت آورده‌اند. آنها هر فصل 900 هزار بلیت برای بازی‌ها و 15 هزار بسته ویژه به فروش می‌رسانند.
مشتریان بخش VIP ورزشگاه نوکمپ، سودآوری بیش‌تری از هواداران عادی برای باشگاه بارسلونا دارند.
مجموع فروش بلیت‌های عادی و ویژه، به 93.6 میلیون یورو می‌رسد که اختلاف قابل توجهی با رقم 60.88 میلیون یورویی دارد که باشگاه از اعضایش دریافت می‌کند که البته از این رقم نیز 40 میلیون یورو نیز به خاطر فروش بلیت‌های فصل بوده است. در مجموع، به نظر می‌رسد 900 هزار هواداری که تنها برای یک بازی به ورزشگاه رفتند، از 110 هزار اعضای باشگاه از لحاظ اقتصادی صرفه بیش‌تری برای باشگاه دارند؛ افرادی که بعید است هر بازی که به ورزشگاه می‌آیند، یک پیراهن جدید بخرند.
شاید این اعضا حالا که مسی قصد جدایی دارد، مخالف تمدید با او باشند ولی چند نفر از آنهایی که فقط یک بار در طول عمرشان به این ورزشگاه می‌آیند بر این اساس که بازیکن محبوب‌شان در کدام تیم بازی می‌کند، مقصدشان را تغییر می‌دهند؟
***
با جدایی مسی، قرارداد بارسلونا با نایکی که تامین کننده لباس آنهاست، با خطری مواجه نمی‌شود. این قرارداد از 19-2018 تا 26-2025 اعتبار دارد و 155 میلیون یورو در سال برای باشگاه درآمد خواهد داشت، پولی که با توجه به حذف درآمد ورزشگاهی به واسطه شیوع ویروس کرونا، از اهمیت بسیاری برخوردار است. در حالی‌که مسی با آدیداس قرارداد دارد و فروش محصولات بارسا در فصول اخیر به تجارتی مستقل از او تبدیل شده، به اعتقاد منچن کمپانی نایکی نگرانی خاصی بابت اتفاقاتی که در هفته گذشته رخ داد، نخواهد داشت.
منچن معتقد است که کمپانی نایکی، زمانی که نیمار – که با آنها قرارداد دارد- باشگاه را به مقصد پاری سن ژرمن ترک کرد، بیش‌تر ناراحت شده بود؛ آن هم در حالی که قرارداد تامین لباس، یک سال پیش از آن انتقال تمدید شده بود. بارسا نیز در آن دوره با از دست دادن سه شریک تجاری‌اش در برزیل متضرر شده بود و مهم‌تر از آن، سونی به عنوان اسپانسر جهانی، قراردادش را با باشگاه تمدید نکرد. منچن ادامه داد:” نیمار کسی است که در فیلم‌های تبلیغاتی حضور داشت و اسپانسرهای بسیاری جذب باشگاه کرد.”
محاسبه همه تبعات جدایی مسی از بارسا، برای مدیران این باشگاه دشوار است و همین مسئله، تصمیم‌گیری در مورد آینده این ستاره آرژانتینی را دشوار کرده است.
چه مسی فصل بعد در بارسا باشد یا نه، مدتی طول خواهد کشید تا نوکمپ پر از هوادارانی شود که از سراسر جهان برای تماشای بازی بازیکن محبوب‌شان سفر کنند یا به بخش ویژه ورزشگاه دعوت شوند و در بازگشت به خانه، چمدان‌های‌شان پر از وسایلی باشد که از باشگاه خریداری کرده‌اند. باشگاه برای پیدا کردن راه‌های جدید “ارتباط از راه دور” با هواداران سرمایه‌گذاری کرده ولی درآمدزایی این روش‌ها مدتی طول خواهد کشید.
و البته هیئت مدیره بارسا زمان زیادی ندارد. در حقیقت هیچ زمانی ندارد. در ماه اکتبر، همانطور که AGM برنامه‌ریزی کرده، حساب‌های باشگاه در اختیار اعضا قرار خواهد گرفت و مطمئنا سقوط محسوسی در درآمدهای تیم از فروش محصولات و بلیت‌فروشی خواهیم دید. بارتومئو از حالا هشدار داده که کاهش درآمد احتمالی، حدود 200 میلیون یورو خواهد بود. او همچنین پیش‌بینی کرده که در فصل 21-2020 ، 300 میلیون یورو کاهش درآمد پیش روی بارسا خواهد بود و مشخص کرده که باشگاه باید حداقل 150 میلیون یورو از حقوق‌های پرداختی به بازیکنان بکاهد تا بتواند با قوانین سفت و سخت لالیگا خود را مطابقت دهد.
چنین کسری بودجه‌ای احتمالا مسئولین در نوکمپ را به این فکر انداخته که جدایی مسی در حقیقت یک اتفاق مثبت خواهد بود. از یک جهت، در کوتاه مدت این جدایی باعث نجات اقتصاد در معرض خطر بارسا خواهد شد و البته در بلند مدت، تبعاتی نیز در از دست دادن کاپیتان بزرگ بارسا به این شکل برای باشگاه وجود خواهد داشت.
بارسا روزهای سختی را سپری می‌کند و تصمیمات بزرگ، تحت فشاری عجیب و زمانی بسیار کم باید گرفته شود.