بارسا، تحقیر شده و خسته؛ وقت تغییر همین حالاست
هفتیک– جرارد پیکه در حالیکه به سختی میتوانست احساساتش را کنترل کند گفت” این بازی افتضاح، فاجعه و خجالتآور بود. ما نمیتوانیم چنین نمایشی از خودمان ارائه بدهیم؛ نمیتوانیم در اروپا اینطور ظاهر شویم. این اولین یا دومین یا سومین بار نیست. این اتفاق بسیار سخت است اما امیدوارم که منجر به تغییری شود. همه ما نیاز داریم که واکنش نشان دهیم.
باشگاه به تغییر نیاز دارد. من درباره مربیان یا بازیکنان صحبت نمیکنم، نمیخواهم انگشت اتهام را به سمت کسی بگیرم. باشگاه از نظر بنیادی نیاز به تغییراتی همه جانبه دارد. هیچکسی مصون نیست. اگر جریان یافتن خون تازه در رگهای باشگاه برای ایجاد این تغییرات لازم است، من اولین نفری هستم که میروم. ما در بدترین شرایط قرار داریم. همه باید به خودمان نگاه کنیم، واکنشی نشان دهیم و ببینم بهترین تصمیم برای بارسا چیست چون این از همه چیز مهمتر است.”
مدافع میانی بارسلونا پس از شکست باورنکردنی 8-2 تیمش برابر بایرن مونیخ در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان در لیسبون در حال صحبت با شبکه تلویزیونی مووی استار در کنار زمین بود. بارسا کاملا اسیر بازی بایرن مونیخ شد که در تمام مناطق از آنها بهتر بود. در آخر آنها کاملا از هم پاشیده بودند. تمامی بازیکنان ویران شده- بازیکنان کهنهکار و پا به سن گذاشته غمگین، بازیکنان حاضر در ترکیبِ نه چندان خوب و بازیکنان تازه وارد که هنوز با شرایط سازگار نشده بودند- و همگی تحقیر شده بودند.
ترکیب و تصمیمات تاکتیکی انتخاب شده از سوی کیکه ستین چندان کارساز نبود. این تیم برای رویایی با قهرمان قدرتمند فوتبال آلمان کاملا -از نظر روانی و فیزیکی- ناآماده بود. همانطور که پیکه گفت این اولین باری نبود که بارسا به چنین روش دردناکی از لیگ قهرمانان حذف میشد. آنها در 9 باز قبلی در مراحل حذفی لیگ قهرمانان که خارج از نوکمپ انجام شده تنها در یک بازی پیروز بودند. 5 شکست از این مجموع شامل دو شکست 3-0 و دو شکست 4-0 بود. دو فصل قبل آنها در رم و علیرغم پیروزی 4-1 در بازی رفت مرحله یک چهارم نهایی، حذف شدند. شکست سال گذشته در آنفیلد بدتر هم بود چرا که بارسا یک پیروزی 3-0 دیگر در دیدار رفت را از دست داد.
با این حال این بازی از همه بدتر بود. همانطور که پیکه گفت این احساس وجود داشت که همگی آنها در بدترین شرایط ممکن قرار دارند. فصل 20- 2019 از همان روز اول فاجعه بار آغاز شد؛ با شکست 0- 1 برابر اتلتیک بیلبائو در هفته اول لالیگا در ماه آگوست. سپس شکست برابر اتلتیکو مادرید در ماه ژانویه در سوپرکاپ اسپانیا اتفاق افتاد؛ حذف از کوپا دل ری به دست اتلتیک بیلبائو و شکست 0- 2 برابر رئال مادرید در ماه مارس نیز ادامه آن بود. آخرین آنها نیز این پایان دردناک برای طولانیترین و مصیبتبارترین فصل آبی و اناریها بود.
اخراج ارنستو والورده در ماه ژانویه و در حالیکه این مربی عملگرا و باهوش قهرمانیهای متوالی لالیگا را به دست آورده بود، همه چیز را بدتر کرد. ستین جانشین او شد و به نظر میرسید که بزرگی این سمت کاملا او را تحت تاثیر قرار داده است. او حتی علنا مدعی شده بود که هرگز انتظار نداشته برای چنین پستی انتخاب شود. با اینکه در زمان ایجاد وقفه در مسابقات به دلیل شیوع ویروس کرونا، بارسا بالاتر از رئال مادرید، تیمی که مشکلات خودش را داشت، قرار داشت اما وقتی بار دیگر مسابقات در ماه ژوئن از سر گرفته شد آنها به شکل ناباورانهای سقوط کردند. روزی که قهرمانی مادرید مسجل شد، لیونل مسی، کاپیتان و اسطوره باشگاه بارسلونا، گفت که تیمش ” بسیار بیثبات، بسیار ضعیف، بدون جدیت و بیانگیزه” بوده است.
ستین از این شرایط جان سالم به در نخواهد برد و بارسا حالا باید به دنبال مربی دیگری باشد. مربی سابق لاس پالماس و رئال بتیس در حین رویارویی با رسانهها در روز جمعه در لیسبون شوکه به نظر میرسید. او تایید کرد که چنین نتایجی به اعتبار او به عنوان یک مربی صدمه میزند و پذیرفت که به عنوان یک مربی حرفهای میداند که در چنین شرایطی چه اتفاقی رخ میدهد. او همچنین این موضوع را یادآوری کرد که ” تنها شش یا هشت ماه” در این تیم حضور داشته و مدعی شد که با پیکه در این باره که باشگاه به تغییراتی بنیادیتر نیاز دارد، موافق است.
نگاهی سریع به ترکیب 11 نفره بارسا برای این بازی بار دیگر نشان میدهد که جذب بازیکن تیم پس از آخرین قهرمانی آنها در لیگ قهرمانان در سال 2015 تا چه اندازه افتضاح بوده است. بیشتر از 800 میلیون یورو برای خرید بیش از 30 بازیکن هزینه شده و حتی یکی از آنها نتوانست خودش را به عنوان لیدر در ترکیب اصلی معرفی کند. آندرس اینیستا، ژاوی، دنی آلوس و خاویر ماسکرانو که قهرمانانی همیشگی بودند، جز کسانی هستند که از تیم جدا شدند و هرگز کسی نتوانست جای خالی آنها را پر کند و چرخهای از بازیکنان زیرِ حد استاندارد جانشین آنها شدند که بدون اینکه بتوانند تاثیری بر تیم بگذارند، کنار گذاشته شدند.
شالوده اصلی تیم در برابر بایرن از بازیکنانی تشکیل میشد که در سال 2015 نیز در باشگاه حاضر بودند. پیکه، مسی، سرخیو بوسکتس و لوییس سوارز همگی 30 سالگی را پشت سر گذاشتند. در حالیکه مسی بار دیگر در برابر بایرن نیز از توانایی فردیاش استفاده کرد و سوارز دروازه حریف را باز کرد اما همگی به صورت جمعی تحت تاثیر حریف قرار داشتند. حتی به نظر میرسید که بازیکنان جوانتر مانند مارک آندره تراشتگن و فرانکی دی یونگ که سال گذشته با رقم 75 میلیون یورو به این تیم ملحق شد هم اعتماد به نفس کافی به خودشان و هم تیمیهایشان نداشتند.
آنتوان گریزمان که بزرگترین خرید تابستان گذشته بارسا و قهرمان جام جهانی است، روی نیمکت قرار داشت. نیمکت نشین دیگر- در بایرن- فیلیپه کوتینیو بود که بارسا دو سال و نیم قبل برای خریدش 160 میلیون یورو به لیورپول پرداخت کرد اما خیلی زود متوجه شد که در ترکیب تاکتیکی تیم در کنار مسی و سوارز جایی برای او وجود ندارد. آشفتگی موقعیت به وجود آمده باعث شد که کوتینیو در حالی وارد میدان شود که نتیجه بازی از مدتها قبل مشخص شده بود اما برای تکمیل حضور بارسا در این قتلگاه، این بازیکن برزیلی پاس گل ششم بایرن را ارسال کرده و سپس گل هفتم و هشتم را به ثمر رساند.
در حالیکه بارسا صدها میلیون در بازار نقل و انتقالات به هدر میداد، تولید استعدادهای مفید برای تیم اول از سوی آکادمی لاماسیا متوقف شد. جاییکه بهترین سیستم جوانان جهان فوتبال به حساب میآمد و هسته اصلی تیم پپ گواردیولا که یک دهه قبل سلطه کاملی بر فوتبال دنیا داشت شامل مسی، ژاوی، اینیستا، پیکه، بوسکتس، ویکتور والدز و کارلس پویول را تحویل این تیم داده بود.
آخرین محصول لاماسیا که شایستگی کافی برای حضور در ترکیب اصلی بارسا را داشت، تیاگو آلکانتارا بود که بازیسازی در ذاتش بود و بهترین جانشین ممکن برای ژاوی و اینیستا به حساب میآمد. او در سال 2013 با قراردادی به ارزش 18 میلیون یورو به بایرن مونیخ رفت؛ چرا که با مدیران باشگاه بر سر شرایط قراردادش به مشکل خورده بود. تیاگو یک سر و گردن از تمام هافبکهای حاضر در میدان در روز جمعه، خصوصا دی یونگ سردرگم و آرتورو ویدال مضحک، سر بود؛ این موضوع شکست را برای تیم کاتالان و هوادارانش دردناکتر میکرد.
جوزپ ماریا بارتومئو، مدیرعامل بارسلونا، پس از بازی در گفتگو با تلویزیون اسپانیا اظهار داشت که ترجیح میدهد درباره آینده ستین حرف نزند اما درخواست پیکه برای ایجاد تغییر در سطوح بنیادی را پذیرفت. او گفت که بعضی تصمیمات پیش از این اتخاذ شده و تغییراتی برای فصل آینده در نظر گرفته شده و مدعی شد که شکست فاجعه بار برابر بارسا میتواند این تغییرات را افزایش دهد. شب بازی فرصتی برای ارائه جزییات نبود اما هفته آینده احتمالا روند تغییرات بیشتری مشخص خواهد شد.
آخرین باری که بارسا یک فصل را بدون جام به پایان رساند فصل 08- 2007 بود. پس از آن گواردیولا از تیم بارسای B به تیم اول آمد و خریدهای هوشمندانهای چون دنی آلوس و سیدو کیتا را جانشین رونالدینیو و دکو کرده که ستارههای کم فروغ تیمش بودند و آنها را با استعدادهای جوان رشد کرده در باشگاه مانند پیکه، بوسکتس و پدرو ادغام کرد.
حالا کسی در حد و اندازه گواردیولا در باشگاه نیست که چنین انقلابی به راه بیندازد. بارتومئو میتواند برای جذب مربیانی چون مائوریسیو پوچتینو یا مکس آلگری اقدام کند تا تغییرات وسیعی اعمال کند اما چیزی که بیشتر از همه موردنیاز است جلو انداختن 12 ماهه انتخابات مدیریت باشگاه است که باید در تابستان سال آینده برگزار شود. کسانی که با شرایط باشگاه آشنا هستند و میتوانند به این تیم کمک کنند- مانند ژاوی، پویول و یوردی کرویوف- همگی به وضوح اعلام کردهاند که با مدیریت فعلی کار نخواهند کرد؛ چرا که سنتهایی را که استخوانبندی باشگاه را در موفقترین سالهایش تشکیل میداد، از بین برده است.
تصمیمات و تغییراتی که بارتومئو به آنها اشاره کرده شاید حضور یک هیئت مدیره کاملا جدید با ایدههای تازه برای ایجاد تغییرات اساسی، از بالا تا پایین باشگاه، باشد. اگر منظور او فقط تغییرات ظاهری یا گول زننده باشد- مانند جانشینی ستین با یک مربی بدون کاراکتر و ضعیف دیگر که شرایط را بیش از پیش به هم خواهد ریخت- سپس با مشکلات بسیاری از بیرون و درون باشگاه روبرو خواهد شد. اینکه مسی یک سال از چند سال باقیمانده دوران حرفهای خود را در سطح اول فوتبال در چنین شرایط سپری خواهد کرد یا در نهایت تصمیم میگیرد که پیشنهاد جذاب و گرانقیمتی از تیمی دیگر را بپذیرد، برای بسیاری سوال است.
هواداران بارسا در سرتاسر دنیا جمعه شب در حالی به خواب رفتند که از این شکست بیسابقه ناراحت بودند، شکستی که شوکهکننده اما به نوعی قابل پیشبینی بود. شاید همانطور که پیکه گفت، موضوع الان همین باشد که باشگاه در نهایت در بدترین شرایط ممکن قرار گرفته است. مدافع 33 ساله متولد بارسلونا که پدربزرگش زمانی یکی از مدیران باشگاه بوده، گفت که حاضر است کنارهگیری کرده و همین حالا از باشگاه جدا شود اگر این اتفاق به سود تیم باشد. بسیاری افراد در نوکمپ شامل بازیکنان باید از او پیروی کنند؛ اما این مورد به خصوص برای مدیرانی که قدمهای اشتباهشان چنین عواقب جدیای در پی داشت بیشتر صدق میکند.
این شکست 2- 8 هرگز فراموش نخواهد شد و نباید هم فراموش شود اما همانطور که پیکه گفت “امید است که منجر به تغییراتی شود”. این اتفاق میتواند تسریعکننده تغییرات اساسی مورد نیاز بارسلونا باشد. این کار شاید تسلی چندانی برای کسانی که آسیب بسیاری از این نتیجه دیدند، نباشد اما چیزی است که باعث شکوفایی امید در هفتههای پیش رو خواهد شد.