چرا نیوکاسل به عربستانیها فروخته نشد؟
هفتیک– ناکامی عربستانیها در خریدن نیوکاسل، هیچ جشنی را در مقر شبکه BeIn اسپورت در قطر به همراه نخواهد داشت؛ آنها میدانند که این اتفاق، شرایط را برای ادامه سرویس دهی عادی در عربستان سعودی که یکی از مهمترین بازارهای این شبکه تا ژوئن 2017 بود، سختتر میکند.
این تاریخ زمانی است که بیشتر همسایگان نزدیک قطر، روابط دیپلماتیکشان را با این کشور کوچک و در عین حال ثروتمند خلیج فارس قطع کردند و محاصرهای اقتصادی را آغاز کردند که همواره تاثیر مهمی بر روی یکی از خوشنامترین شرکتهای این کشور داشته است. منتقدان قطر که در رأس آنها عربستان سعودی و امارات متحده عربی قرار دارند، این کشور را به حمایت از تروریسم و بیثباتسازی منطقه متهم کردند.
بخشی از این مسئله به سیاست دیرینه قطر در تلاش برای میانجیگری در خلیج فارس برمیگشت که به معنای دوستی قطر با ایران در حدی فراتر از خواست عربستان یا امارات است. بخشی از این موضوع نیز به الجزیره مربوط است که بنیانگذار BeIn اسپورت بوده و تمام جزئیات اخبار مربوط به اعتراضات بهار عربی و شورشهایی که دولتهای سرتاسر منطقه را بین سالهای 2010 و 2012 به سقوط میکشاندند، پخش میکرد.
ربط دادن هریک از این مسائل به فوتبال انگلیس، واقعیتی است که ممکن است مضحک به نظر برسد. اما این ارتباط وجود دارد و همانند اختلافات کشورهای حاشیه خلیج فارس، این مسئله تا حد زیادی با تلویزیون مرتبط است. در طی هفتههایی که عربستان سعودی مرزهایش با قطر را بسته بود، به پول ملی این کشور حمله میکرد و جلوی صادرات را میگرفت، یکی از بزرگترین سرقتهای حقوق مالکیت معنوی در این پادشاهی شروع شد و تاکنون متوقف نشده است.
شبکه تلویزیونی BoutQ، با بازی کردن با نام طعمهاش و با آن برند مخصوص، به یک شبکه تلویزیونی ورزشی قانونی با ستاپباکس و راهنمای برنامهریزی الکترونیکش شباهت پیدا کرده است و قطعاً تمام محتوای ورزشی و سرگرمی با کیفیتی که شما در نظر دارید، در این شبکه وجود دارد. کیفیت محتوا به حدی بالاست که بلافاصله تعجب میکنید که مسئولان آن با هزینه کمی که برای استفاده از این جعبه لذتبخش دریافت میکنند، چگونه درآمدزایی دارند.
در واقع، پاسخ این سوال بسیار ساده است: آنها این محتوا را سرقت میکنند. این سرقت عمدتاً از شبکه تلویزیونی BeIn اسپورت صورت میگیرد اما از تلویزیونهای دیگر در سراسر دنیا نیز انجام میشود. چون آنها محتوایی را که شبکه BeIn اسپورت بابت آن مبلغ هنگفتی پرداخت کرده، سرقت میکنند، پس در واقع از اکثر لیگهای ورزشی بزرگ جهان از جمله لیگ برتر انگلیس نیز دزدی میکنند. این در حالی است که این رقابتها برای استفاده از انقلاب تلویزیونهای ماهوارهای راهاندازی شده است. این لیگ و شرکای تلویزیونیاش به موازات همدیگر به خوبی رشد کردهاند. و هر زمان که یکی از آن شرکا مشکلی داشته باشد، همانند مشکلی که BeIn اسپورت سه سال است که در عربستان سعودی دارد، لیگ برتر در صدد مبارزه به نفع شرکای خود برآمده است.
لیگ برتر انگلیس تاکنون 9 بار تلاش کرده که مطابق مقررات جهانی حقوق مالکیت معنوی، علیه شبکه BoutQ عربستان سعودی اقامه دعوی حقوقی کند اما هر 9 بار در رساندن شکایتش به دادگاهها شکست خورده است. همزمان با این تلاشها، شبکه تلویزیونی BeIn اسپورت مبالغ کلانی را برای مبارزه با این سرقت هزینه کرده، شغلهای زیادی را در دوحه حذف کرده و همچنین امتیازهای پخش تلویزیونی را به سازمانهای ورزشی و لیگهایی که احساس میکرده به اندازه کافی مقابل عربستان سعودی ایستادگی نکردهاند، بازگردانده است. قطر به خاطر منع ارائه شکایت در دادگاههای سعودی مجبور شده به نمایندگی از بین از عربستان سعودی شکایت کند و به تازگی بابت همین دعوای حقوقی، به یک پیروزی تاریخی در سازمان تجارت جهانی دست یافته است.
با این حال، عربستان سعودی نیز در این پرونده ادعای پیروزی کرد که باعث شگفتی سازمان تجارت جهانی و اکثر ناظران بیطرف و همچنین لیگ برتر شد. البته در این مرحله سه ماه بود که لیگ برتر مشغول مذاکراتی با بخش دیگر دولت سعودی شده بود؛ چرا که صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان سعودی به عنوان دارایی پادشاهی مطلقه سعی داشت یکی از باشگاههای این لیگ را خریداری کند. فروشنده خرسند بود و مشکل مالی وجود نداشت- اما دزدی مشکلساز بود.
آزمونی که از مالکان و مدیران باشگاههای فوتبال گرفته میشود، سختگیرانهترین امتحان جهان محسوب نیست و چندین نفر با داشتن کمترین شرایط، توانستهاند این آزمون را پشت سر بگذارند. اما در مورد افرادی که حق پخش مسابقات را میدزدند، به درخواستهای لیگ برای توقف این کار توجهی نمیکنند و سپس وانمود میکنند که لیگ هرگز از آنها درخواستی برای ورود به موضوع نداشته است، سخت گرفته میشود. درهرحال این طور نبوده که این سرقت ربطی به آنها نداشته باشد.
اگر همه این مزخرفاتِ “هیچ هشداری داده نشده”، “ما همه چیزهایی را که از ما خواسته شده ارائه کردهایم” و “تا چهارشنبه مسئولیت آن را خواهیم پذیرفت” کنار بگذاریم، خلاصه کلام این است که معامله برای واگذاری نیوکاسل یونایتد به سرکردگی صندوق سرمایهگذاری عمومی عربستان سعودی هرگز نمیتوانست از آزمون مالکان و مدیران سربلند بیرون آید؛ مگر اینکه دولت سعودی واقعاً شبکه تلویزیونی BoutQ را تعطیل کند، ممنوعیت موقت شبکه BeIn اسپورت را بردارد، خسارت وارد شده به این شبکه در این سه سال را جبران کند و به لیگ برتر و تمام مسابقات ورزشی پیشرو در سراسر جهان تعهد بدهد که هرگز محتوای آنها را سرقت نخواهد کرد.
اقدام عربستان سعودی چه بود؟ در سازمان تجارت جهانی ادعای پیروزی کرد، لوگوی سازمان تجارت جهانی را سرقت و آن را در مطبوعات دولتی جعل و تحریم شبکه BeIn اسپورت را دائمی کرد؛ نامههایی از جمله نامهای از سوی مدیر صندوق سرمایهگذاری عمومی را به سیاستمداران بریتانیا ارسال کرد و در آن مدعی شد که همه چیز رضایتبخش است و دلیل وقفه در موضوع نیوکاسل برای چیست؟
سخت است بگوییم که کدام یک از این اقدامات عجیب و غریب- که پیش از این نیز تکرار شده بود- کاسه صبر انسان را لبریز میکند اما آنها همچنان به این رفتارها ادامه داده و حرکت جدیدی را به نمایش گذاشتند: تغییر سیاست تجاری بعد از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، علاقه به بازسازی یک شهر فراموش شده، وعده انجام یک معامله بزرگ برای تلویزیون سعودی درآینده نزدیک …هیچ کدام از اینها کافی نبود تا لیگ برتر را برای انجام کاری غیر از کار درست قانع کند؛ کاری که سه سال به دنبال انجامش بود چیزی نبود جز اینکه از الگوی تجاری که این لیگ را به موفقترین لیگ فوتبال جهان تبدیل کرده، محافظت کند.
ممکن است این مطلب را بخوانید و بپرسید که چرا لیگ برتر برای توقف انتقال مالکیت نیوکاسل یونایتد به این موضوع متوسل شد. پس سابقه حقوق بشری عربستان سعودی که در همین سایت توسط جیمز مونتاگیو درباره آن صحبت شده، چه میشود؟ واقعیت این است که بریتانیا مراودات تجاری با عربستان سعودی دارد، این یعنی بسیار سخت است که دولت یا هر کس دیگری بخواهد انتقال مالکیت باشگاه ورزشی با استناد به این دست موارد متوقف شده و چنین درخواستی نیز جدی گرفته شود. این بحثی بسیار عمیقتر و پیچیدهتر است که بسیار فراتر از موضوع فوتبال است. اما سرقت چیزی است که لیگ برتر میتوانست مقررات سختگیرانهای برای آن در نظر بگیرد.
قطعاً لیگ برتر تقصیری در طولانی شدن لغو این قرارداد ندارد. این لیگ به اندازه کافی به عربستان سعودی وقت داد تا از راهی که در پیش گرفته بازگردد و این معامله سر بگیرد. یکی از منابع به اتلتیک گفت:” این موضوع 1000 درصد با سرقت ارتباط دارد. بقیه توجیهات را فراموش کنید. از زمانیکه عربستان سعودی در پاسخ به تصمیم سازمان تجارت جهانی دقیقاً خلاف خواسته آنها عمل کرد، امیدی برای انجام این معامله باقی نماند. تقریباً یک ماه پیش لیگ برتر به آنها اعلام کرد که صندوق سرمایهگذاری عمومی سعودی در حقیقت دولت سعودی است و این دولت از لیگ سرقت میکند و این رویه باید متوقف شود، در غیر این صورت معامله به بنبست میرسد.” و حالا این معامله لغو شده است و نیوکاسلیونایتد، طرفداران این باشگاه و مایک اشلی همگی به بنبست رسیدهاند.