شماره پیراهن‌های تاریخی؛ شماره‌های 13 و 14، پیراهن‌هایی برای گلزنان مادرزاد

هفت‌یک– شماره 13 برای تعدادی از بازیکنان شماره نحسی به حساب می‌آید اما برای بعضی بسیار خاص است. این شماره در بریتانیا به عنوان شماره دروازه‌بان دوم شناخته می‌شود اما در سایر کشورها ویژگی‌های متفاوتی دارد. بهترین کشور برای شروع بررسی تاریخچه این شماره، آلمان است که پیراهن شماره 13 بر تن دو برنده کفش طلای جام جهانی بوده که نام هر دوی آنها نیز مولر بوده است: گرد در سال 1970 این جایزه را برد و توماس، چهار دهه بعد، این دستاورد را تکرار کرد.

اما این داستان در واقع با یکی از بازیکنان پیشین آنها آغاز شده است. همانطور که در مطلب مربوط به پیراهن شماره 12 به آن اشاره کردیم، در جام جهانی 1954 از ترتیب شماره‌گذاری پیراهن‌ها با اعداد یک تا یازده استفاده شد و هلموت ران در دیدار فینال برابر مجارستان با شماره 12 دو گل به ثمر رساند. گل دیگر آلمان غربی در این دیدار توسط مکس مورلاک، اسطوره نورنبرگ، به ثمر رسید که به عنوان مهاجم سایه بازی می‌کرد و پیراهن شماره 13 را بر تن کرده بود.

گرد مولر به دلیل علاقه به مکس مورلاک، پیراهن شماره 13 آلمان را به تن و آن را به شماره‌ای ویژه تبدیل کرد.

چهار دهه بعد از گرد مولر، توماس مولر با پیراهن شماره 13، آقای گل جام جهانی شد.

دلیل انتخاب شماره 13 توسط مورلاک نحوه چینش شماره‌ها در تیم آلمان غربی بود. نظم شماره‌گذاری بر اساس قوانین تعیین شده با توجه به پست بازیکنان بود اما آلمان‌ها این کار را به صورت کلی در تیم و نه فقط برای ترکیب 11 نفره اصلی انجام داده بودند. بر همین اساس مدافعان و هافبک‌ها از شماره 2 تا 11 را بر تن داشتند، مهاجمان شماره 12 تا 20 را می‌پوشیدند و دروازه‌بانان نیز با شماره‌های 1، 21 و 22 به میدان می‌رفتند.

مورلاک قهرمان دوران کودکی گرد مولر بود و او تصمیم گرفت به احترام اسطوره خود، شماره 13 را در دیدارهای ملی به تن کند. دوران حرفه‌ای به یاد ماندنی گرد مولر تنها به کفش طلایی که در جام جهانی 1970 کسب کرد، محدود نمی‌شود. او دو سال بعد در قهرمانی آلمان غربی در رقابت‌های جام ملت‌های اروپا، عنوان بهترین گلزن را به خود اختصاص داد. پس از آن نیز در فینال جام جهانی 1974 گل پیروزی بخش تیم ملی آلمان را در خاک کشورش به ثمر رساند و در نهایت، با 68 گل زده در 62 دیدار، از بازی‌های ملی خداحافظی کرد.

رودی فولر که در جام جهانی 1990 پیراهن شماره 9 آلمان را به تن داشت، چهار سال بعد ترجیح داد شماره 13 را بپوشد.

میشائیل بالاک در تمام سال‌های بازی‌اش در رقابت‌های باشگاه و ملی، پیراهن شماره 13 را به تن کرد.

درخشش پیراهن شماره 13 در دهه 90 میلادی نیز ادامه پیدا کرد. کارل هاینس ریدله در جام جهانی 1990 و رودی فولر در جام جهانی 1994 آن را بر تن کردند. ریدله در سال‌های بعد با همین شماره برای لیورپول و فولام نیز به میدان رفت. میشاییل بالاک نیز در دهه اول قرن 21 نیز با همین شماره برای تیم باشگاهی و تیم ملی بازی کرد.

در دورانی که تیم ملی آلمان نه در زمینه سبک خاص بازی و نه در زمینه کسب موفقیت عملکرد درخشانی نداشت، بالاک با اختلاف با استعدادترین بازیکن این تیم به حساب می‌آمد. اما مصدومیت این بازیکن از ناحیه مچ پا باعث شد که جام جهانی 2010 را از دست بدهد و پیراهن شماره 13 نیز خالی ماند و توماس مولر نتوانست به علاقه خود برای بر تن کردن این شماره غلبه کند. او در گفتگو با رافائل هونیگشتاین، خبرنگار اتلتیک، در کتاب “بازگشت مجدد” (Das Reboot)  که درباره عملکرد تیم ملی آلمان در این قرن است، اظهار داشت:” من بین شماره‌های 4، 13 و 14 حق انتخاب داشتم و بعد به خاطر آوردم که گرد مولر شماره 13 را بر تن می‌کرد و نتوانستم جلوی خودم را بگیرم.”

مولر در آفریقای جنوبی عملکرد بسیار درخشانی مقابل دروازه حریفان داشت اما از حضور در دیدار نیمه نهایی برابر اسپانیا که پس از آن قهرمان جام جهانی نیز شد، محروم بود. با این حال او به استفاده از این شماره پیراهن در سطح ملی ادامه داد و چهار سال بعد در برزیل هم درخشید و در این تورنمنت نقش ویژه‌ای در قهرمانی مانشافت ایفا کرد. شماره 13 به شماره‌ای خاص در آلمان تبدیل شده و اگر نام بازیکنی مولر باشد، این خاص بودن بیش از پیش نیز خواهد بود.

کریستین لیلی که در دوران نوجوانی مجبور به پوشیدن پیراهن شماره 13 شده بود، آن را به شماره‌ای ویژه در تیم ملی زنان آمریکا تبدیل کرد.

الکس مورگان با اجازه گرفتن از کریستین لیلی، پیراهن شماره 13 آمریکا را در سه جام‌جهانی اخیر به تن کرد.

این شماره در تیم ملی زنان آمریکا نیز شماره مهمی به حساب می‌آید. کریستین لیلی که رکورد بیش‌ترین بازی ملی در تاریخ فوتبال را به نام خود ثبت کرده، دلیل محبوبیت و اهمیت این شماره است. او در فاصله سال‌های 1987 تا 2010 موفق شد به رکورد باورنکردنی 354 بازی ملی برسد. او تنها بازیکن زن جهان است که در 5 جام جهانی حضور داشته و از سال 1991 تا 2007 در تمامی این رقابت‌ها با پیراهن شماره 13 به میدان رفته است.

لیلی در سال‌های ابتدایی بازی خود مجبور به انتخاب شماره 13 شد چون با پسرها در یک تیم بازی می‌کرد و هیچکدام از آنها دوست نداشتند این شماره را بر تن کنند. اما لیلی به پوشیدن این شماره ادامه داد و حتی در تمرین‌های روزانه خود نیز از همین عدد استفاده کرد: 13 شنا، 13 دور دوندگی، 13 اسکات و… . نام کتابی که او سال گذشته منتشر کرد “قوه محرکه: 13 تاکتیک کار تیمی که باعث موفقیتی شگرف و بی‌نظیر می‌شود”، بود.

عملکرد لیلی باعث شد که الکس مورگان نیز تحت تاثیر قرار بگیرد و میراث شماره 13 تیم ملی زنان آمریکا را ادامه دهد- مورگان برای پوشیدن این شماره پیراهن از لیلی اجازه گرفت- و در سه جام جهانی اخیر آن را بر تن کرده است. او در این رقابت‌ها موفق به کسب دو قهرمانی و به ثمر رساندن 5 گل از 13 گل تیمش برابر تایلند در سال گذشته شد. مورگان واژه ” سیزده ” را روی ران پای چپ خود تتو کرده و در دیدار سال گذشته با تیلور سوییفت، ستاره پاپ، که شماره شانسش عدد 13 است، نیز به آن اشاره کرد.

افراد دیگری نیز با کمی تفاوت این شماره را بر تن کرده‌اند. مایکون در طول دوران درخشان خود در موناکو، اینتر و رم با شماره 13 به میدان رفت. اما در منچسترسیتی شماره 3 را انتخاب کرد چرا که الکساندر کولاروف این شماره را در اختیار داشت و در انتظار جدایی اسکات سینکلر بود که بتواند شماره 11 محبوبش را به تن کند.

ویلیام گالاس در تاتنهام و چلسی شماره 13 را بر تن داشت که بسیار قابل قبول‌تر از تصمیمش برای پوشیدن پیراهن شمراه 10 دنیس برگ‌کمپ در سال 2006 در آرسنال بود چرا که الکساندر هلب شماره 13 را در اختیار داشت. الساندرو نستا نیز که یک مدافع بود در لاتزیو، میلان و تیم ملی ایتالیا با همین شماره به میدان می‌رفت. باید به این نکته نیز اشاره کرد که اوزه بیو شماره 10 را ترجیح می‌داد اما در جام جهانی 1966 که برنده کفش طلا شد با شماره 13 به میدان رفت. این به این معناست که پس از شماره پیراهن‌های 9 و 10، این پیراهن شماره 13 است که بیش‌ترین تعداد کفش طلا را در تاریخ با حضور بازیکنانی چون اوزه بیو، گرد مولر و توماس مولر از آن خود کرده است.

شاید گرد مولر با به ثمر رساندن گل پیروزی بخش در فینال جام جهانی 1974،  باعث محبوبیت شماره 13 شده باشد اما پوستر اصلی این رقابت‌ها به مهاجم نوک تیم بازنده در آن بازی اختصاص دارد که یوهان کرویف بود. مولر باعث شد که شماره 13 به شماره‌ای قابل قبول تبدیل شود اما کرویف شماره 14 را به شماره‌ای نمادین تبدیل کرد.

کرویف ابتدا شماره 9 آژاکس بود اما یک اتفاق باعث شد تا شماره 14 را بپوشد و پس از آن به شماره ویژه او تبدیل شد.

کرویف در روزهای ابتدایی حضورش در آژاکس شماره 9 را بر تن می‌کرد. او در واقع به زبان امروزی دنیای فوتبال یک شماره 9 کاذب بود که در مناطق‌ عقب‌تر زمین حضور پیدا می‌کرد تا بتواند از پست‌های دفاعی‌تر بازیسازی کرده و ایجاد موقعیت کند. اما در اکتبر 1970، در آستانه دیدار برابر پی اس وی آیندهوون، گِری موهرِن نتوانست پیراهن شماره 7 خود را که به طور معمول بر تن می‌کرد، پیدا کند. کرویف شماره 9 خود را به او پیشنهاد داد و در سبد پیراهن بازیکنان تعویضی یک شماره پیراهن دیگر را جستجو کرد. اولین شماره‌ای که پیدا کرد پیراهن شماره 14 بود. آژاکس با یک گل در این دیدار به پیروزی رسید و پس از بازی کرویف به موهرن گفت:” گری، بازی با آیندهوون بسیار خوب پیش رفت، بیا با همین شماره به بازی ادامه بدهیم.”

و آنها همین کار را انجام دادند. مقامات فوتبال هلند از این که آژاکس قوانین استفاده از شماره‌های یک تا یازده در ترکیب اصلی را زیر پا گذاشته بود، آزرده خاطر شدند اما کرویف مانند بیش‌تر دوران فوتبال خود در آن زمان نیز چنان قدرتی داشت که قوانین، حریفش نبودند. این اتفاق در جام جهانی 1974 نیز رخ داد. تمامی اعضای تیم ملی هلند شماره‌های خود را بر اساس حروف الفبا انتخاب کرده بودند اما کرویف با سایرین متفاوت بود و همچنان شماره 14 محبوب خود را بر تن کرد که به نظر منطقی نیز می‌آمد چرا که در غیر این صورت شماره یک به او تعلق پیدا می‌کرد.

کرویف همچنین اجازه داشت که پیراهنی کمی متفاوت با سایر هم تیمی‌های خود بر تن کند. او تنها بازیکنی بود که اسپانسر شخصی خود را داشت که شرکت پوما بود و این بدین معنا بود که او اجازه نداشت با پیراهن آدیداس وارد میدان شود. بنابراین پیراهن او تنها دو خط در آستین داشت و این در حالی بود که خط روی آستین پیراهن سایر بازیکنان سه عدد بود. با این حال اتفاقی شبیه به جرج بست و شماره 7 محبوبش برای او نیز رخ داد و ارتباط او با پیراهن شماره 4 بیش از حد شده بود. او در بارسلونا معمولا شماره 9 را بر تن می‌کرد چرا که لالیگا بر استفاده از شماره‌های یک تا یازده تاکید داشت.

کرویف به عنوان سرمربی بارسلونا نیز تعلق خاطری زیادی به پیراهن شماره 14 داشت و هروقت از یک بازیکن جوان در اولین بازی به عنوان یار تعویضی استفاده می‌کرد، به آنها لقب شماره 14 تیم را می‌داد. بازیکنانی که در اولین بازی خود با این شماره به میدان رفتند شامل اسکار گارسیا، میگل آنخل نادال و ارنستو والورده به همراه یوردی کرویف، پسر این مربی، بودند. یوردی در طول دوران فوتبال حرفه‌ای خود، از جمله در دوران حضورش در منچستریونایتد، هر زمان که می‌توانست این شماره را بر تن می‌کرد.

در دوران حضور این بازیکن در لیگ برتر، گفته می‌شد او به جای نام کرویف در پشت پیراهن خود از یوردی استفاده کرده تا “مانع از مقایسه شدنش با پدرش شود”  اما تنها به سبک بسیاری از بازیکنان متولد اسپانیا، از نام کوچک خود استفاده می‌کرد. اگر او می‌خواست مانع از مقایسه شدنش با پدرش توسط مردم شود، مطمئنا شماره 14 را بر تن نمی‌کرد.

کرویف در انتخاب شماره بازیکنان در لیورپول نیز تاثیرگذار بود. وقتی شماره‌های بازیکنان این تیم در سال 1994 اعلام شد، یان مولبی نتوانست شماره 10 محبوبش را از جان بارنز بگیرد؛ بنابراین شماره 14 را انتخاب کرد. او در توجیه انتخاب خود گفت:” من یک سال در آژاکس با یوهان کرویف بازی کردم و این شماره‌ای است که او باعث شهرتش شد.”

ژابی آلونسو به دلیل علاقه به کرویف، تصمیم گرفت شماره 14 را در لیورپول به تن کند.

جردن هندرسون هم با پوشیدن پیراهن شماره 14 به عنوان کاپیتان تیمی که سال قبل قهرمان چمپیونزلیگ شد، این پیراهن را به پیراهن ویژه‌تری برای قرمزها تبدیل کرد.

ژابی آلونسو نیز در لیورپول همین شماره را بر تن کرد. او درباره دلیل انتخاب این شماره اظهار داشت:” شماره 10 شماره‌ای است که بازیکنان بزرگی چون زیدان و پله و مارادونا بر تن می‌کنند. اما تنها کرویف بود که باعث عظمت دادن به پیراهن شماره 14 شد. هیچ‌کس دیگری نبود. به همین دلیل این شماره خاص است.”  جردن هندرسون، کاپیتان فعلی لیورپول، نیز با پیراهن شماره 14 جام قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا را بالای سر برد و امیدوار است که خیلی زود جام قهرمانی لیگ برتر را نیز به دست بیاورد.

جدای از کرویف، شماره 14 معروف دیگر دنیای فوتبال تیری آنری است که در طول 8 سال اول حضورش در آرسنال با این شماره به میدان می‌رفت. هرچند هیچ منطق خاصی پشت این انتخاب نبود و برخلاف آنچه معمولا عنوان می‌شود، به دلیل احترامی که او برای کرویف قائل هست، نیز نبود. مارکو فن باستن، اسطوره هلندی، ارزش بسیاری برای آنری داشت و به همین دلیل شماره 12 را برای تیم ملی فرانسه به تن می‌کرد. اما این بازیکن عقیده داشت که به محض ورود به جمع توپچی‌ها شماره 14 را به او تحویل داده‌اند و تنها دلیلی که در طول آن سال‌ها با همین شماره به میدان رفت، این اتفاق بوده است.

آنری در تیم ملی فرانسه شماره 12 می‌پوشید اما در آرسنال شماره 14 به او داده شد و درخشش او، این پیراهن را به یک شماره خاص تبدیل کرد.

اوبامیانگ برای اینکه راه آنری را ادامه بدهد، تصمیم گرفت در آرسنال شماره 14 را به تن کند؛ در حالی‌که او در دورتموند با شماره 17 بازی می‌کرد.

اما درخشش آنری با پیراهن شماره 14 باعث شد که سایر بازیکنان آرسنال نیز از او تقلید کنند. تئو والکات که پیش از این شماره 32 را بر تن می‌کرد، پس از جدایی آنری در سال 2007 و پیوستن به بارسلونا، شماره او را تصاحب کرد. همین موضوع باعث شد که پس از بازگشت قرضی این بازیکن به آرسنال در سال 2012، شماره 12 در اختیارش قرار بگیرد. در حال حاضر نیز این پیر امریک اوبامیانگ است که با شماره 14 در ورزشگاه امارات به میدان می‌رود و از سبک آنری در گلزنی نیز تقلید می‌کند. او از پست خود در سمت چپ خط حمله به فضای داخلی می‌آید و توپ را تا نقطه کرنر می‌کشاند.

اوبامیانگ که پیش از این در دورتموند پیراهن شماره 17 را بر تن می‌کرد، در پاسخ به این سوال که چرا پس از پیوستن به آرسنال در سال 2018 پیراهن شماره 14 را انتخاب کرده، گفت:” فکر کردم که چرا قدم در جای پای یک اسطوره نگذارم؟ با این حال من خودم را با آنری مقایسه نمی‌کنم چون او دستاوردهای بزرگی داشته است و مقایسه کردن بسیار سخت است. اما افتخار می‌کنم که پیراهن شماره 14 را می‌پوشم و امیدوارم که لیاقتش را داشته باشم.”

لئون بالوگان، مدافع تیم ملی نیجریه، که در حال حاضر به صورت قرضی از برایتون به ویگان پیوسته نیز به دلیل علاقه به این بازیکن فرانسوی، پیراهن شماره 14 را انتخاب کرده است. او در این باره می‌گوید: ” دلیل این انتخاب بیش‌تر به خاطر تیری آنری بود؛ چرا که من عاشق سبک بازی او بودم. او به عنوان یک مهاجم قد بلند بسیار درخشان بود و همین من را مجذوب می‌کرد و البته که گل‌های فوق‌العاده‌ای نیز به ثمر رسانده است. او تا به امروز محبوب‌ترین بازیکن تمام ادوار و الگوی من است. من پیراهن شماره 14 را به خاطر او می‌پوشم.” و حالا به لطف ترکیب کرویف و آنری، پیراهن شماره 14 نمادین‌ترین شماره خارج از ترکیب شماره پیراهن‌های 1 تا 11 است. وقتی بازیکنان جوان آینده‌دار، نگران این می‌شوند که آیا ارزش پیراهن شماره 14 را دارند یا نه، متوجه اهمیت این شماره می‌شوید.