شماره پیراهنهای تاریخی؛ شماره 6، کلاب مدافعان میانی مطمئن
هفتیک– نمادینترین تصویر در تاریخ فوتبال انگلیس تصویر بابی مور است که کاپ قهرمانی جام جهانی را در حالی در ورزشگاه ومبلی میگرداند که یک پیراهن قرمز جذاب ساده بر تن دارد که تنها دو نشان روی آن دیده میشود: نشان سه شیرها در جلوی پیراهن و یک شماره 6 سفید رنگ در پشت پیراهن.
لباسهای جدید اما مشابه با آنچه مور در آن روز بر تن داشت، هنوز هم در کافههای سرتاسر انگلیس در هنگام برگزاری رقابتهای جام جهانی دیده میشود و در حالیکه شمارههایی مانند 7، 9 و 10 در تمامی دنیا شمارههایی نمادین به حساب میآید اما پیراهن شماره 6 علاقه و حساسیت انگلیسیها به فوتبال را نشان میدهد؛خصوصا که آخرین قهرمانی آنها در جام جهانی نیز به سال 1966 برمیگردد. شماره 6 در انگلیس شماره مدافعان میانی است- خصوصا مدافع میانیِ سمت چپ؛ بعد از اینکه هافبک چپ به سمت داخل متمایل شد و مدافع کناری سمت چپ، بیشتر در عرض قرار گرفت. این در حالیکه تیمهای اروپایی معمولا از شماره 4 در دفاع استفاده میکنند اما معمولا سیستم آشنای انگلیسیها در خط دفاع از راست به چپ شمارههای 3-6-5-2 است.
مور در طول 16 سال حضور خود در وستهام یونایتد، شماره 6 را به تن داشت و حضور او چنان با این شماره عجین شده بود که 50 سال بعد از اولین بازیاش با پیراهن این تیم، در سال 2008 این باشگاه اعلام کرد که این شماره را به احترام مور، بازنشسته خواهد کرد. این اتفاق، حرکت رایجی در فوتبال انگلیس به حساب نمیآید. متیو آپسن، مدافع میانی که در سمت چپ بازی میکرد و در تیم ملی انگلیس نیز حضور داشت، گزینه مناسبی برای پوشیدن پیراهن مور به نظر میرسید اما مجبور شد که پیراهن 15 را که در واقع 5 + 1 بود بر تن کند. زمانی به نظر میرسید که او میتواند وارث خوبی برای شماره 6 یکی دیگر از باشگاههای سابقش، آرسنال، باشد. در آن زمان تونی آدامز این پیراهن را در آرسنال بر تن داشت که بسیار شبیه به مور بازی میکرد و موفق شده بود در سه دهه متفاوت، به عنوان کاپیتان، تیمش را در لیگ به قهرمانی برساند. پس از بازنشستگی آدامز در سال 2002 پیراهن شماره 6 به چنان شماره خاصی در آرسنال تبدیل شد که کسی جرات پوشیدن آن را به مدت 4 فصل نداشت تا زمانی که فیلیپ سندروس تصمیم گرفت این خلا را پر کند.
لورن کوشیلنی به خوبی از عهده پوشیدن این شماره برآمد تا اینکه سال گذشته جدایی تلخی از توپچیها داشت. اما جانشین برحق آدامز، لی ویلیامسون، مدافع میانی تیم بانوان آرسنال، است. ویلیامسون برخلاف آدامز در ابتدا یک هافبک درخشان بود که بعدها به مدافع میانی تبدیل شد و یک جنگنده قدرتمند بود که در سالهای اخیر توانایی فنی بالایی از خود به نمایش گذاشت. او همچنین گاهی در میانه بازیها از ژست معروف آدامز نیز استفاده میکرد که به جلو خم میشد، یک دست را روی ران خود میگذاشت و با دست دیگر به هم تیمیهای خود برای جاگیری اشاره میکرد. او بدون شک آینده کاپیتانی آرسنال و شاید تیم ملی انگلیس است و چه در خط میانی و چه در خط دفاع شماره 6 را به نام خود کرده است.
افزایش تاثیرگذاری اروپا بر فوتبال انگلیس باعث شد که پیراهن شماره 4 دیگر به صورت خودکار به هافبک دفاعی تعلق نداشته باشد و گاهی بر تن مدافعان میانی نیز دیده شود و برعکس این اتفاق نیز برای شماره 6 رخ داد. در دهه 90 میلادی این پیراهن توسط بازیکنانی چون آدامز، گری پالیستر و گری مابوت پوشیده شد اما حالا این موضوع که بازیکنی با این شماره پیراهن کمی جلوتر بازی کند، نیز به امری عادی تبدیل شده است. بارزترین مثال برای این موضوع، پل پوگباست که پیراهنی در منچستریونایتد را بر تن می کند که پیش از این بر تن بازیکنانی مانند یاپ استام، وس براون و جانی اوانس بوده است. پیراهنی که پیش از این در چلسی توسط مارسل دسایی و ریکاردو کاروالیو پوشیده میشد نیز به اوریل رومئو و دنی درینک واتر رسید. به نظر میرسد که ما هنوز در انتظار یک هافبک اسطورهای برای پوشیدن پیراهن شماره 6 در فوتبال انگلیس هستیم. این درحالیکه سوالهای بیانتها درباره بهترین پست برای پوگبا باعث میشود که او نتواند این شماره را از آن خود کند.
در قاره اروپا با گذشتن از شماره 4، پیراهن شماره 6 معمولا بر تن بازیکنی است که یار همیشگی شماره 8 در میدان است. درواقع شماره 6 به اندازهای در این پست استفاده شده که مربیان به پست هافبک دفاعی با ” شماره 6 ” اشاره میکنند و سوالی برای کسی درباره معنی آن پیش نمیآید. در آلمان گاهی به هافبک دفاعی، ” زِکس ” گفته میشود که در اصل همان عدد 6 است. رافائل هونیگشتاین، خبرنگار آلمانی اتلتیک، اخیرا دنیس زاکاریا، هافبک دفاعی بورسیا مونشن گلادباخ، را یک بمبِ “زِکس” تمام عیار خطاب کرده بود. معمولا به ترکیب دو هافبک دفاعی در کنار یکدیگر نیز که عموما در سیستم 1-3-2-4 استفاده میشود، “دَبِل 6” یا شش دوبل میگویند. علاوهبر پوگبا در تیم ملی فرانسه، بازیکنانی از کشورهای اروپای مرکزی که شماره 6 تیمهای ملی خود را در جام جهانی اخیر بر تن داشتند، اکسل ویتسل، سامی خدیرا و آندرس اینیستا بودند.
اینیستا مورد بسیار جالبی است چرا که او و ژاوی هرناندز در سطح ملی شمارههای معمول یکدیگر در تیم باشگاهی را بر تن میکردند. ژاوی پیراهن شماره 6 بارسلونا را بر تن داشت و اینیستا در این باشگاه 8 میپوشید. ژاوی یک بار در این باره گفت که چون هر دوی آنها این شماره را در بارسلونا میخواستند، او تصمیم گرفت که در تیم ملی کوتاه بیاید و اجازه دهد که دوستش شماره 6 را بر تن کند. با این حال فرمت استفاده از شمارهها در بارسلونا طبیعیتر به نظر میرسد چرا که ژاوی همیشه از اینیستا که در کارهای هجومی مشارکت بیشتری داشت، به دفاع نزدیکتر بود؛ خصوصا که اینیستا گاهی در جمع سه بازیکن خط حمله در پستی که به آن علاقه نداشت، قرار میگرفت.
شایان ذکر است که هری مگوایر، مدافع انگلیس، در بین تیمهای اروپایی حاضر در جام جهانی 2018، چندان جدا افتاده نبود. بازیکنانی چون ژوزه فونته، آندریاس کریستنسن، دژان لوورن و برانیسلاو ایوانوویچ همگی شماره 6 را بر تن داشتند و همگی در طول دوران حضور در لیگ برتر انگلیس، عملکرد قابل قبولی از خود ارائه دادند. ایتالیا در این رقابتها غایب بود اما بر اساس سنتهای خود پیراهن شماره 6 را بر تن یک مدافع کرده بود. در واقع در کنار مور، معروفترین دارنده پیراهن شماره 6 در دنیای فوتبال یک بازیکن ایتالیایی است. فرانکو بارهسی، بازیکن اسطورهای میلان، که 15 سال کاپیتانی این تیم را با پیراهن شماره 6 بر عهده داشت و این شماره پس از خداحافظی او از دنیای فوتبال در تابستان 1997 به احترامش بازنشسته شد.
در همین تابستان، روبرتو کارلوس با پیراهن شماره 6، یکی از معروفترین گلهایی که یک بازیکن با این پیراهن به ثمر رساند، وارد دروازه تیم ملی فرانسه کرد. گل اعجاز انگیز بینظیر روبرتو کارلوس در رقابتهای لوتورنوآ، که درسال 1997 برای آمادهسازی پیش از برگزاری جام جهانی در فرانسه برگزار شده بود، با یک شوت دَوَرانی وارد دروازه فابین بارتز شد. در روند تکامل دفاع چهار نفره برزیلی، بازیکن چپ میانی به مدافع چپی که معمولا تفکرات هجومی زیادی دارد، تبدیل شد. بنابراین شماره 6 برزیلیها در جامهای جهانی 30 سال اخیر همواره بر تن یک مدافع چپ مانند برانکو، روبرتو کارلوس، مارسلو و فیلیپه لوییز بوده است.
رقابتهای لوتورنوآ یکی از معدود دفعاتی بود که یک مدافع چپ انگلیسی، پیراهن شماره 6 را به تن کرد. گریم لوسو این پیراهن را در بلکبرن نیز به تن داشت و به دلیل پوشیدن پیراهن شماره 3، توسط استیوارت پیرس آن را انتخاب کرد. غیبت آدامز نیز در این بین تاثیرگذار بود چرا که گرت ساوت گیت به جای پیراهن شماره 6، شماره 5 را انتخاب کرد و این شماره در اختیار لوسو قرار گرفت. در این میان میتوان به مورد گرت بری در استون ویلا نیز اشاره کرد. او بازی خود را به عنوان یک مدافع میانی آغاز کرد که در انگلستان به شکل سنتی بازیکنی با شماره 6 است. اما، پس از آن مدتی با شماره 6، به سبک برزیلیها، در دفاع چپ حضور داشت و کمی بعد، به سمت چپ خط میانی رفت و در نهایت به عنوان یک هافبک میانی به سبک اروپاییها با شماره 6 بازی کرد.
به رقابتهای لوتورنوآ برگردیم و یادآور شویم که در این بازیها یک مثال غیرعادی از یک مهاجم که به پوشیدن پیراهن شماره 6 عادت کرده بود نیز وجود داشت. یوری ژورکائف که در پاریسن ژرمن، اینتر و بولتون نیز با همین شماره به میدان میرفت. او ماه گذشته در گفتگو با اَتلتیک در این باره اظهار داشت: ” وقتی یک نوجوان در یک باشگاه کوچک هستی، همیشه برای پوشیدن پیراهن شماره 10، 9 یا 7 میجنگی. از سن کم به این فکر میکردم ” بسیارخب، با انتخاب شماره 6 کار را برای همه آسانتر خواهم کرد”. چرا نتوانم با داشتن شماره 6 روی پیراهنم گلزنی کنم؟ برای انجام این کار نیازی به پوشیدن پیراهن 9 یا 10 ندارم.”
ممنون